Tariximizdən danışan milli atributların məkanından reportaj - Fotolar
Yerli istehsal sahələrimiz günü-gündən artmaqdadır. Sevindirici
haldır ki, bu istehsal sahələri arasında beynəlxalq aləmdə Azərbaycanın tarixini əks etdirən milli
atributlar da var. Belə ki,"Andrew's Ties Baku” butikində Azərbaycan brendləri istehsal olunur. Milli
atributlardan ibarət qalstuk və yaylıqların istehsal etməsi və bunun, daha çox
Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə təbliği üçün nəzərdə tutulması üçün edilməsi diqqətimizi
çəkdi. Biz də bu brendin Azərbaycandakı təmsilçisi Yavər Məmmədovla əlaqə saxlayıb, milli atributlarımızdan
ibarət hazırlanan məhsullarla tanış olmaq qərarına gəldik. Gördüklərimiz bizi
valeh etməyə bilməzdi.
Şuşaya
qayıdışın təsviri gələcəyin xəbərçisidir
Sözügedən məkanda "Xarı Bülbül” qalstuku satışa çıxarılıb ki, bu qalstukun üzərində xarıbülbül
gülünün bütün rəngləri tam olaraq əks edilib. Çox az sayda istehsal edilən
qalstukungözəl tərtibatlı qutusu, çantası və gül haqqında ingilis dilində məlumat əks
olunmuş kitabçası var.Diqqətimizi çəkən digər məqam isə "Banu” kolleksiyasıdır ki, bu kolleksiya
XIX əsr Azərbaycan xalqının görkəmli şairi, ictimai xadimi, xan qızı Xurşudbanu
Natəvanın əziz xatirəsinə ithaf olunub.
Yaylıq Qarabağla bağlı 8 tarixi hadisəni təmsil edən illüstrasiyadan, Qarabağı
simvolizə edən elementlərin əks olunduğu 4 səkkizguşəli medalyondan, məşhur
Qarabağ xalçalarından birini, eləcə də Azərbaycan xanımını simvolizə edən qadın
şəklinin əks edildiyi mərkəzi şəkildən ibarətdir. Yaylığın perimetrində
Qarabağın ermənilər tərəfindən işğal olunmuş ərazilərinin adları və bölgəyə
məxsus kilim elementləri əks edilib. Burada satılan qalstukların və yaylıqların
üzərindəki atributların öz tarixi var. Belə ki, yaylığın üzərində Çövkən oyunu səhnəsi, Xurşudbanu Natəvanla
Dümanın görüş səhnəsi, Qarabağ xanı ilə rus generalının saziş imzalaması
səhnəsi, Cıdır düzündə Novruz şənliyi
səhnəsi, Qarabağ muğam üçlüyü kimi səhnələr yer alıb. Diqqətimizdən yayınmayan
məsələ isə "Banu” kolleksiyasının üzərindəki Azərbaycan bayrağının orada əks
olunması oldu. Sən demə, bunun da öz mənası var imiş. Bayrağın burada əks
olunması Azərbaycan əsgərinin əlində bayraq Şuşa qalasına doğru hərəkət
etməsindən xəbər verir. Bu yaylıqda nümayiş olunan bütün hadisələr XIX əsrə
mənsub olsa da, Şuşaya qayıdışın təsviri gələcəyin xəbərçisidir.
Ölkəmizi təmsil edən digər kolleksiya isə "Azərbaycan narı” adlanan qadınlara
məxsus yaylıqlardır. Bu yaylıqlar Azərbaycanın
maddi mədəniyyətinin simvollarından biri hesab edilən nar bitkisinin
gözəlliyini özündə əks etdirir. Nəfis tərtibatlı qutusu, çantası və nar
haqqında Azərbaycan və ingilis dillərində ətraflı məlumat verilmiş kitabçası
var.
Andrew’s Ties brendi tərəfindən İtaliyada istehsal edilmiş "Qobustan”
qalstukları daha çox diqqətimizi çəkdi. Belə ki,Azərbaycan ərazisində yerləşən ilk insan məskənlərindən olan Qobustanın, eləcə
də orada olan qayaüstü təsvirlərin təbliğinə xidmət edən bu qalstuklar təbliğat
xarakteri daşıyır. Belə ki, qara ipək
üzərində gümüşü rəngdə qayaüstü təsvirlərin xaotik düzülüşü qalstuka xüsusi bir
gözəllik verir. "Qobustan” qalstukları Azərbaycanımızın bu tarixi-mədəniyyət
abidəsini gözəl təbliğ edəcək ən unikal vasitədir."Qarabağ”, "Xarı
bülbül”, "Qarabağ xalçası” və "Qobustan” layihələrindən sonra Azərbaycanı
simvolizə edən "Azərbaycan” adlı qalstukun istehsalı planlaşdırılır.
"Qalstuk
və yaylıqlar informasiya ötürə bilən ən
gözəl vasitələrdir”
Əslində, bu layihələrin hazırlanması, işlənməsi sahibkardan böyük zəhmət
və əziyyət tələb edir. Biz də İtaliyada istehsal olunan bu məhsulların hansı əziyyətlə
başa gəldiyini butikin rəhbəri Yavər Məmmədovdan xəbər alırıq.Yavər müəllim deyir ki, İtaliyada olarkən orada gördüyü qalstuklar
onu öz sehrinə alıb. Deyir ki, gözəl qalstuklar istehsal edib, onun
Azərbaycanda satışını təşkil etmək sahibkarın ən böyük arzularımdan biri
olub. 2013-cü ildə bu layihəyə başlayan
Yavər Məmmədovun addımı özünü doğruldub.
Müsahibimiz söhbət zamanı belə
bir addım atmağının əsas səbəblərini də açıqladı. "Hər hansı kostyumu alandan
sonra qalstuk axtarışına çıxırdım. Ticarət mərkəzlərinə müraciət edir və çox
zaman da keyfiyyətsiz məhsullarla rastlaşırdım. Keyfiyyətli qalstuklar isə çox
baha idi. Baxdım ki, Azərbaycanda bu məsələyə çox diqqət edən yoxdur. Düşündüm
ki, nə üçün bu sahəni inkişaf etdirməyim? Bu sahə sırf mənim yaradıcılığım
üzərində qurulub. Bu gün mənim Azərbaycana bu biznesi gətirməkdə əsas məqsədim qalstuklar
və yaylıq vasitəsilə təbliğat işi aparmaqdan ibarətdir. Qalstuklar və yaylıqlar
o qədər diqqətçəkən olur ki, onlar
informasiya ötürə bilirlər. İnformasiya ötürməyin də öz vasitələri var. Gərək
elə informasiya ötürəsən ki, qarşı tərəf onu qəbul etsin”.
Y.Məmmədov vaxt itirməyərək,
istehsala başlamaq üçün istifadə olunacaq
eskizləri çəkir. Yaxşı bir təlimat hazırladıqdan sonra onları İtaliyaya
istehsala göndərir. Dizaynlar ilk baxışdan yüksək səviyyədə qəbul olundu. Nəhayət,
uzun sürən əziyyətdən sonra "Qarabağ” və "Xarı bülbül” qalstukları 2015-ci ildə
Azərbaycana daxil olur. Bu qalstuklar qısa
bir müddətdə böyük məşhurluq qazanır.
Söhbət əsnasında Yavər müəllim Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin də
bu işdəki əməyindən danışdı. Deyir ki, ona ən böyük dəstək mədəniyyət
naziri Əbülfəs Qarayev tərəfindən
edilib: "Mən yaranan fürsətdən istifadə edib Əbülfəs Qarayevə təşəkkürümü
bildirirəm. Mənim bu sahədə uğurlarımın
müəyyən hissəsi də onun dəstəyinə bağlıdır. Cənab nazir hər bir mədəniyyət
işçisinə, istehsalçılara öz dəstəyini əsirgəmir. Mən bunun bir daha şahidi oldum”.
İtaliya-Azərbaycan
dostluq əlaqələrinin inkişafına verilən töhfə
Milli atributlarla bəzədilmiş yaylıqların və qalstukların cəmləşdiyi
bu məkanda üzərində milli ornamentlərin olduğu yaylıqlara toxunarkən, gözümüz
qarşısında kəlağayılarımız canlanır. Yavər müəllimlə söhbət əsnasında əvvəllər analarımızın
öz qızlarına cehiz olaraq kəlağayı hədiyyə etməsi kimi adətlərindən danışdıq. Müsahibimiz
kəlağayıya böyük hörmətinin olduğunu deyir: "İki qız atasıyam. Hər iki qızımın
bir cüt kəlağayısı var. Kəlağayı bizim abır-həya yerimizdir, bu ayrı. Ancaq
indi bazar başqa məhsullar tələb edir. Hazırda 90x90 sm ölçüsündə olan, gündəlik həyatda rahat istifadə ediləcək
yaylıqlar istehsal olunur. "Xarı bülbül”, "Azərbaycan narı”, Natəvanla bağlı olan
yaylıqlarımız buna bariz nümunədir. Hər bir gəlinin ən yaxşı cehizi onun ata
evindən apardığı yaylıqlar, kəlağayılar olmalıdır. Bizim yaylıqlar bazara hələ
təzə gəlib”.
Yaylıq və qalstukların üzərində böyük tarix sığdıran Yavər müəllimdən
gələcək planlarını da xəbər alırıq: "Gələcəkdə "İrəvan xanlığı” ilə bağlı bir
layihəm olacaq. İnşallah bu layihəni
payızda təqdim etməyi düşünürəm. İrəvan
xanlığı yeganə xanlıqdır ki, öz bayrağını dəyişməyib. İrəvan xanlığı Qarabağ
xanlığı ilə qonşu olan ən böyük xanlıqlarımızdan biridir”.
Müsahibimizə italyanlarla
münasibəti ilə bağlı da sual veririk: "Bizi İtaliya Ticarət Palatası rəsmən
tanıyır. Biz İtaliya səfirliyinin bütün rəsmi tədbirlərinə dəvətliyik,
İtaliya-Azərbaycan ticarət əlaqələrinin, İtaliya-Azərbaycan dostluq əlaqələrinin
inkişafına öz töhfəmizi veririk, gəlir əldə edirik və dövlətimizə vergi veririk”.
Müsahibimiz deyir ki, İtaliyanın
Azərbaycandakı səfiri, cənab Ciampaolo
Kutillo bir dəfə görüş zamanı ona belə deyib: "Yavər, mən mağazanın açılışında
dərin bir fikrə getdim. Fikirləşirdim ki, tək qalstukla bu biznesi necə idarə
edəcəksən. İndi otağım sənin müəllifi olduğun qalstuklarla doludur. Bunlar
hamısı şirkətlərin və dostların hədiyyəsidir. Mən buna çox sevinirəm. Ona görə
ki, sən İtaliyanı, İtaliya brendini və eyni zamanda mədəniyyətinizi, tarixinizi
düzgün təbliğ edirsən. Bununla həm də biznesini yaşadırsan. Afərin!”
Müsahibimiz bu yöndə onlarla əməkdaşlıq edən şirkətlərə
minnətdarlığını da bildirdi.
Xəyalə Rəis