Əmək bazarının dil tələbi
Xarici dil öyrənməyə çalışanların,
dil kurslarına müraciət edənlərin sayı artıb desək, yanılmarıq. Bəs bu xarici
dil biliyi niyə vacidbir? Mədəniyyətlərarası
əlaqələr və fərqli dünyagörüşlərini anlamaq, elm üfüqümüzü genişləndirmək, intellektual
səviyyəmizi artırmaq, yaradıcı düşünmə qabiliyyətimizi yüksəltmək,
xaricə səyahət və təhsil imkanlarımıza zəmin
hazırlamaq, bu günün və gələcəyin qlobal iqtisadiyyatında rəqabət apara bilmək,
həmçinin iş tapmaq şansımızı artırmaq üçün xarici dilləri bilmək çox önəmlidir.Sonuncu arqument bəlkə də ən
əsasıdır. Belə ki, xarici dil biliyi əmək bazarında ən çox önəm verilən və
tələb olunan nüanslardan biridir. Belə ki, işə qəbul üçün gedəndə, bəzən ali
təhsil səviyyəsindən öncə dil biliyini soruşurlar. Əksər iş elanlarında xarici
dil biliyi əsas şərt kimi qoyulur. Buna görə də vaxtı, imkanı yetən gənclər
müxtəlif dilləri öyrənməyə çalışırlar.
Xarici dil biliyinin olmasının
üstünlüklərini, son dövrlər hansı dillərə marağın artdığını və dil kurslarının
qiymətlərini öyrənməyə çalışdıq.
"Kaspi” Təhsil Mərkəzinin Dil proqramları üzrə rəhbəri Xalidə İsayevason dövrlər rus və alman dilləri üçün müraciət edənlərin sayının
artdığını deyir: "İngilis dili, təbii ki, həmişə olduğu kimi, öz aktuallığını
qoruyub saxlayır, amma bununla yanaşı, rus və alman dillərinə də maraq artıb.
Alman dilinə marağın artması xaricdə təhsil almaqla bağlıdır. Bizim dil
kurslarının qiymətlərində son dövrlər demək olar ki, bir dəyişiklik yoxdur.
Yəni dil kurslarına maraq nə qədər artsa da, qiymətlərdə bir dəyişiklik
etməmişik. Xarici ölkəyə səfər zamanı dil bilgisi əsas şərtlərdən biri olur.
Ona görə də hazırda bir çox insan bu səbəbdən ilk olaraq ingilis dilini, sonra
isə digər dilləri öyrənməyə çalışır”.
"Uğur-N” tədris mərkəzinin rəhbəri
Nuranə Məmmədhüseynova da bildirdi ki, tələbat olan əsas xarici dil kimi ingilis,
sonra rus və alman dilləri üstünlük təşkil edir: "Almaniyada təhsil pulsuz
olduğu üçün gənclər alman dilini öyrənməyə daha çox can atırlar. Qiymətlərimiz
də stabildir. Rus dili kursumuz qrupda 50, fərdi olaraq 80, ingilis dili qrupda
60, fərdi 90 manatadır. Amma alman dili bir az bahadır. Onun qrupu 70, fərdisi
isə 110 manatdır. Alman dili ona görə belə bahadır ki, bu dil üzrə kadr tapmaq
çətindir. Yəni hazırda ingilis və rus dili müəllimi çoxdur, amma alman dili
müəllimi azdır. Bu gün istənilən CV-yə ilk olaraq ingilis dili, sonra rus dili
yazılır. Hazırda bu dillərə tələbat böyükdür. Bundan başqa, ərəb dili üçün də
müraciət edənlər olur. Bu isə son dövrlər ölkəmizə axın edən ərəb turistlərlə
bağlıdır”.
PSG
Management systems şirkətində İnsan Resurslarının İdarəedilməsi üzrə məsləhətçi Taleh
Qasımov deyir ki, xarici dil
bilmək, şübhəsiz, üstünlükdür. Xüsusən də qloballaşan dünya şəraitində bu həm
işə qəbul imkanlarını genişləndirir, həm də insanın ünsiyyət imkanlarını, dünyagörüşünü
gücləndirir: "Bir çox hallarda dil biliyi işə qəbul zamanı əsas tələb kimi qoyulur.
Bu daha çox vakansiya elan edilmiş vəzifənin öhdəliklərindən asılıdır. Misal
üçün, xarici şirkətlərlə danışıqların aparılması, xarici əməkdaşlarla işgüzar
görüşmələr, yazışmalar və s. Müəssisənin sahibi və idarəedici heyətinin
əksəriyyəti xaricilərdən ibarət olduqda, təbii ki, işə götürülən şəxsdən dil
biliyi tələb olunacaq. Tutaq ki, təşkilat xarici ölkədən mal idxalı ilə
məşğuldursa, bu halda müəssisəyə işə götürüləcək loqistika üzrə mütəxəssisin
həmin qurumun işlədiyi xarici ölkənin dilini bilməsi vacibdir. Ümumiyyətlə dil
bilikləri konkret biznesin tələblərinə uyğun olmalıdır. Yəni həmin dil biliyi
üzrə işə qəbul tələbi qoyulursa, bu bilavasitə konkret bir layihə, fəaliyyət,
biznes prosesin tələbinə əsasən olmalıdır. Əks halda, işəgötürənlər özlərinin
savadlı kadr cəlb etmə imkanını məhdudlaşdırırlar. Xarici dilin, xüsusən də rus
dilinin işə qəbul tələbi kimi qoyulması bəzən ancaq müəssisə daxilindəki
mühitin və ya sahibkarların, menecmentin rusdilli olması ilə bağlıdır”.
"Luna Travel” turizm agentliyinin direktoru Rəhman Quliyev deyir ki, gənclər ilk növbədə ana
dilimizi yaxşı bilsinlər, sonra bacardıqları qədər xarici dil öyrənsinlər: "Turizm
elə sahədir ki, burada bütün işlər əsas etibarilə xariclə bağlıdır. İstər
gələn, istər gedən turistlərlə işləmək üçün dil bilgisi vacibdir. Ona görə də
biz işçiləri qəbul edəndə, ilk növbədə bir-iki dil bilənlərə üstünlük veririk.
Çünki əməkdaşlıq etdiyimiz şirkətlər xaricidir. Yəni heç olmasa, rus və ingilis
dilini 70 faiz bilmələri vacibdir. Təbii ki, əlavə dillər bilmək insanın
gələcək karyerası üçün çox əhəmiyyətlidir. Xarici dil biliyi olan şəxs dünyanın
hansı ölkəsinə getsə, özünə iş tapa biləcək. Nəinki Azərbaycanda, dünyanın istənilən turizm
şirkətində və ya otelində işləmə şansı olacaq. Nəzərə alsaq ki, Azərbaycan
getdikcə turistlərin ən çox gəldiyi ölkəyə çevrilir, bu baxımdan da ölkəmizdə
xarici dilləri öyrənməyə can atanlar çoxalıb”.
Günel Azadə