Həyatın, quruculuğun qayıdacağı torpaqlar - Fotolar
İşğaldan
azad edilmiş bütün rayon, şəhər, qəsəbə və kəndlərimiz tamamilə yenidən
qurulacaq
Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin
rəhbərliyi ilə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri 30 ilə yaxındır davam edən işğala
son qoydu. Sentyabrın 27-də başlayan və cəmi 44 gün davam edən Vətən Müharibəsi
nəticəsində rəşadətli Ordumuz işğalçı Ermənistanın ordusunu məhv etdi, düşməni
diz çökdürdü. Cəbrayıl, Füzuli, Qubadlı, Zəngilan, Şuşa daxil olmaqla,
ümumilikdə 300-dən artıq yaşayış məntəqəsi erməni işğalından azad edildi.
Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan arasında noyabrın 10-da imzalanan üçtərəfli
bəyanata uyğun olaraq bu ayın 20-də Ağdam, 25-də Kəlbəcər azad olunaraq Silahlı
Qüvvələrimizə təhvil verilib. Bəyanatın şərtlərindən irəli gələrək, dekabrın
1-də Laçının Azərbaycana geri qaytarılması ilə işğala birdəfəlik son qoyulacaq,
ölkəmizin ərazi bütövlüyü təmin olunacaq. Prezident İlham Əliyevin xalqa
müraciətində vurğuladığı kimi, bundan sonra işğaldan azad olunmuş ərazilər
minalardan, mərmi qalıqlarından təmizlənəcək, mərhələli şəkildə quruculuq,
abadlıq tədbirlərinə başlanılacaq. Artıq Füzulidən Cəbrayıla və Şuşaya yol
çəkilişinə başlanılması deyilənlərə əyani misaldır.
Beləliklə, Azərbaycan xalqı 30 ilə yaxın bir müddətdə
erməni vandalları tərəfindən dağıdılan, xarabalığa çevrilən yaşayış
məntəqələrimizi yenidən dirçəldəcək. Milli
Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vüqar
Bayramov bununla bağlı bildirib ki, Azərbaycanın 20 faizə yaxın ərazisinin
27 ildən çox işğal altında qalması həmin torpaqlarımızın iqtisadi
potensialından istifadəsinə imkan verməyib. Millət vəkilinin sözlərinə görə,
işğaldan əvvəl həyatın, gülüşün olduğu rayon və şəhərlərimiz düşmən ölkənin
barbarlığı nəticəsində "ruhlar şəhərinə” çevrilib. İşğaldan azad olunan
ərazilərimizin mövcud potensialını, xammal və təbii ehtiyatlar və məhsuldar
torpaq sahələrinin həcmini nəzərə alan iqtisadçı deputat vurğulayıb ki, bərpa
mərhələsindən sonra qısa zamanda həmin rayonlarımızda məhsul istehsalının 8
dəfəyədək artacağı proqnozlaşdırılır.
V.Bayramovun fikrincə, bu o deməkdir ki, çox qısa
zamanda həmin ərazilərimizdə yeni iş yerlərinin yaradılmasını və güclü iqtisadi
inkişafı müşahidə edəcəyik: "Ötən il Yuxarı Qarabağ iqtisadi rayonu 637 milyon
70 min manat, o cümlədən Ağdam 172 milyon 934 min manat, Füzuli 138 milyon 652
min manatlıq məhsul istehsal edib. Dörd rayonu əhatə edən Kəlbəcər-Laçın
iqtisadi rayonunda isə cəmi 97 milyon 838 min manatlıq məhsul istehsal olunub.
Bu istehsal da həmin rayonlardan bəzisinin bizim nəzarətimizdə olan yaşayış
məntəqələrində, respublikanın digər bölgələrində məskunlaşan idarə və
müəssisələri hesabına baş verib. Yeddi rayonumuzun cəmləşdiyi Yuxarı Qarabağın
ölkə iqtisadiyyatının əsas sahələri üzrə məhsul buraxılışında xüsusi çəkisi 0,7
faiz, Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun isə cəmi 0,1 faizdir. Bu o deməkdir ki,
uzun müddət işğal altında qalan ərazilərimizin ümumi iqtisadiyyatda payı tam
rəqəmlə də ifadə olunmayıb. Təkcə Xaçmaz rayonu bütün işğal altında olan bütün
rayonlarımız qədər məhsul istehsal edib. Bəzi rayonlarımız hətta daha çox
istehsala imza atıb. Göründüyü kimi, 27 ildən çox müddətdə böyük iqtisadi
potensial Ermənistan işğalı nəticəsində məhv edilib”.
Milli Məclisin Aqrar
siyasət komitəsinin üzvü Eldəniz Səlimov da bildirib ki, azad olunmuş ərazilərə həyat
qaytarılacaq, yeni yaşayış binaları, məktəblər, tibb ocaqları və sair obyektlər
tikiləcək, bütün lazımi infrastruktur yaradılacaq. Deputatın sözlərinə görə,
Azərbaycan xalqının şücaəti ilə Qarabağ dirçələcək və çiçəklənəcək: "Qarabağın
tacı olan Şuşa şəhərinə Füzuli istiqamətindən yeni yolun təməlinin qoyulması
buna əyani misaldır. Füzuli-Şuşa avtomobil yolunun təməlqoyma mərasimi Qarabağa
həyatın qaytarılmasının rəmzidir. Eyni zamanda, bu yol işğaldan azad edilmiş
torpaqlarda icra edilən birinci layihədir. Ermənistanın kapitulyasiyasından 6
gün keçəndən sonra artıq Alxanlı qəsəbəsindən Füzuli-Şuşa avtomobil yolu
çəkilir. Bu, böyük quruculuq işlərinin ilk layihəsidir. Biz daim sürətlə
inkişafa doğru gedirik. Azərbaycanın quruculuq işləri daim göz önündədir. Bu
qısa müddət ərzində yol çəkilməsi çox möhtəşəm bir hadisədir. Çünki digər
rayonlarımızla bərabər Şuşa şəhərinin işğaldan azad edilməsi hər kəs üçün
həddən ziyadə qürurverici bir hadisədir. Bu, möhtəşəm qələbədir. Şuşanın azad
edilməsi ilə düşmən çox sarsıdıcı zərbə aldı. Onlar bu hadisəni belə asanlıqla
gözləmirdilər. Ermənistanın kapitulyasiya qərarı da məhz Şuşanın azad
olunmasından sonra verildi. Paşinyan artıq görürdü ki, rəşadətli Azərbaycan
Ordusunun qarşısında dayanmağa gücləri qalmayıb. Azərbaycan çoxmillətli,
çoxkonfessiyalı, mütərəqqi dövlətdir. Azərbaycanda bütün vətəndaşlar, bütün
xalqların, dinlərin nümayəndələri normal, mehribanlıq, sülh şəraitində yaşayırlar.
Erməni xalqı da belə yaşayacaq. Prezidentimiz hər çıxışında dəfələrlə
vurğulayıb ki, biz müharibə tərəfdarı deyilik. Dinc yaşamaq üçün bizə heç nə
mane olmur. Qarabağ erməniləri də canlarını xunta rejimindən azad etmiş şəkildə,
firavan yaşaya biləcək. Budur bizim xalqımıza yaraşan böyüklük. Biz daim
inkişafa doğru getməliyik”.
Milli Məclisin Əmək
və sosial siyasət komitəsinin üzvü Rauf Əliyev bildirib ki, Qarabağın işğaldan azad edilməsi
uğrunda aparılan Vətən Müharibəsində şanlı qələbəmizin müəllifi olan Ali Baş
Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan xalqı müharibədən sonra
vətəndaşlarımızın öz doğma yurdlarına qayıtmaları üçün müəyyən edilmiş Dövlət
Proqramlarını uğurla həyata keçirəcək: "Silahlı Qüvvələrimizin döyüş meydanında
düşməni məhv edərək 300-dən artıq yaşayış məntəqəmizi işğalçılardan
təmizləməsi, ardınca Ağdamın, Kəlbəcərin bir güllə atılmadan azad edilməsi
böyük qələbədir, tarixi hadisədir. Dekabrın 1-də Laçın da bu qayda ilə
işğalçılardan azad ediləcək. Vaxtilə işğal edilmiş rayonların arasında
əhalisinin sayına görə Ağdam ən böyük rayondur. 1993-cü il iyulun 23-də
Ermənistan silahlı qüvvələri Qarabağın mərkəzində yerləşən Ağdamın böyük
hissəsini işğal etmişdi. Ərazisi 1094 kv.km olan Ağdamın 846,8 kv.km-i yəni
77,4 %-i, bir şəhər və 80 kəndi ermənilərin əlinə keçmişdi. Bu işğalla düşmən
bu rayona 13 milyard 135 milyon ABŞ dolları məbləğində ziyan vurmuşdur.
İşğaldan əvvəl bu rayonda 143 min nəfər əhali yaşayırdı. Hazırda Ağdam
rayonunun sakinlərinin sayı 204 min nəfərdir. Ağdamlılar həm Birinci, həm də İkinci
Qarabağ müharibəsində qəhrəmancasına vuruşublar, çoxlu sayda şəhidlər
veriblər”.
Deputat qeyd edib ki, Ağdam rayonunun Azərbaycan
dövlətinin nəzarətində olan ərazisində son illər ərzində böyük abadlıq və
quruculuq işləri aparılıb: "Prezident İlham Əliyevin göstərişi ilə Ağdam
rayonunun mərkəzinə çevrilmiş Quzanlı qəsəbəsində sosial obyektlər tikilib
istifadəyə verilib, infrastruktur və sənaye müəssisələri, insanlar üçün iş
yerləri yaradılıb, infrastruktur layihələri icra olunub, Olimpiya İdman
Kompleksi, xəstəxana, məktəblər, Muğam Mərkəzi inşa edilib. Ağdam rayonunun
Azərbaycanın nəzarətində olan hissəsində 18 köçkün şəhərciyi salınıb, rayona 93
min köçkün yerləşdirilib. Görülmüş işlər və investisiyalar hesabına bu gün Ağdam
rayonunun əhalisinin 45 faizi Ağdam rayonunun ərazisində yaşayır. Ali Baş
Komandan İlham Əliyev Ağdam rayonunun işğaldan azad olunması münasibəti xalqa
müraciəti zamanı bildirdi ki, indi Ağdam üçün yeni bir dövr başlayır. Ağdam
yenidən bərpa edilərək Azərbaycanın ən gözəl şəhərləri sırasında olacaq. Mən
əminəm ki, nəinki Ağdam, eləcə də işğaldan azad edilmiş digər rayon, şəhər,
qəsəbə və kəndlərimiz tamamilə yenidən qurulacaq, dirçələcək. İşğaldan azad
edilmiş torpaqlarımıza vətəndaşlarımızın qaytarılması prosesi başlayacaq. Bütün
gücümüz, maddi imkanlarımız buna səfərbər olacaq”.
Rufik
İSMAYILOV