Pamuk: “Sevdiyim İstanbulu məhv etdilər”
İtaliyanın
"La Stampa”
qəzeti hər həftə yayımlanan ədəbiyyat əlavəsinin manjetinə Nobel mükafatlı türk
yazar Orxan Pamukun müsahibəsini çıxarıb. "Sevdiyim İstanbulu məhv etdilər”
sərlövhəli müsahibədə müəllif türkləri kədərləndirəcək açıqlamalar verib. Pamuk
siyasi baxışlarının Türkiyə və xüsusilə də, İstanbulun bugünü ilə
səsləşmədiyini və artıq burada qala bilmədiyini deyib. Daha İstanbulda
yaşamayacağını açıqlayan müəllif nəşriyyat və jurnalistlərin diqqətini çəkməmək
üçün rəsmi açıqlama vermədən, səssiz və xəbərsizcə gedib-gəldiyini bildirib.
"Tutti i libri” adlı əlavədə yer almış müsahibə Pamukun illərdir topladığı
köhnə İstanbulun fotoları ilə bəzədilib. "İstanbul: Xatirələr və Şəhər”
kitabının İtaliyadakı növbəti nəşri üçün reallaşdırılmış müsahibədə müəllif
vurulduğu şəhərdən köks ötürərək danışıb: "Son 15 ildə İstanbul mənfi
istiqamətdə dəyişir. Durmadan, sürətlə... Bu şəhərin yeni görkəmini, yeni
havasını sevmədim, mənə doğma deyil. Xatirələrim yox edilmiş kimi hiss edirəm.
Sevdiyim İstanbulu məhv etdilər. İndi bura daha varlı, amma daha çox əsirdir.
İllərdir İstanbulun köhnə şəkillərini toplayıram. Niyə bilmirəm. İndi düşünürəm
ki, yaxşı ki, yığmışam o fotoları. Xatirələrim artıq bircə bu fotolarda var”.
Pamuk
özünün də dəyişdiyini etiraf edib. Müəllif bildirib ki, əvvəllər orta sinfə
mənsub bir gənc olub, indi isə dünyanı şəhər-şəhər gəzən səyyahdır. Pamuk deyib
ki, artıq əvvəlkindən fərqli olaraq, getdiyi yerlərdə memarlığa, şəhərin,
insanların görünüşünə yox, həyat tərzinə, insanlar üçün təmin edilən azadlığa,
imkanlara, şəraitə, fərqliliklərə göstərilən tolerantlığa, intellektual sinfin
tutuğu yerə fikir verir: "Qərbli yazarlara paxıllığım tutur. Çünki onlardan
müsahibə alanda "ölkələrinin siyasi vəziyyəti” ilə bağlı sual verilməsi çox-çox
aşağı ehtimaldır. Mən Qərb və Şərq arasındakı İstanbul üçün körpü olmaq
istəmirəm. Türkiyənin ümidli və işıqlı gələcəyi Qərbə meyildədir”.
Müsahibəsində
müəllif İstanbulun sonsuza qədər onun evi olaraq qalacağını da vurğulayıb: "Bu
həqiqəti heç nə dəyişməyəcək. Amma mən böyüdüyüm İstanbuldan çox fərqli bir
yerə getmək artıq ürəyimcə deyil”.