Aydın və birmənalı mövqe

Prezident İlham Əliyev Səudiyyə Ərəbistanının “Əl-Ərəbiyyə” telekanalına müsahibəsində həm regional, həm də beynəlxalq məsələlərlə bağlı Azərbaycanın mövqeyini bir daha detallı şəkildə açıqlayıb. Müsahibə dünya mediasında böyük maraq oyadıb. 

Prezident İlham Əliyevin Səudiyyə Ərəbistanının “Əl-Ərəbiyyə” telekanalına müsahibəsi dünya mediasında böyük maraq oyadıb. Dövlət başçısı həm regional, həm də beynəlxalq məsələlərlə bağlı Azərbaycanın mövqeyini bir daha detallı şəkildə açıqlayıb. Ermənistanla sülh prosesi, Rusiya-Azərbaycan münasibətləri, Bakının vasitəçilik missiyası, Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) çərçivəsində əməkdaşlıq, Körfəz ölkələri ilə münasibətlərin gələcəyinə dair açıqlamalar verən Prezident İlham Əliyev mühüm məqamlara toxunub. 

Qeyd edək ki, hazırda ən çox müzakirə edilən məsələlərdən biri Ermənistanda hakimiyyət dəyişikliyinin sülh prosesinin gələcəyinə hansı formada təsir edəcəyi ilə bağlıdır. Prezident İlham Əliyevin bu məsələdə mövqeyi aydın və birmənalıdır.  
“Əgər Ermənistanın hər hansı gələcək hökuməti hakimiyyətə gəldiyi vaxtdan asılı olmayaraq, Vaşinqtonda imzalanan sənədi şübhə altına qoyarsa, Ermənistan ciddi çətinliklərlə üzləşəcək. Çünki regiondakı güc balansı hər baxımdan tamamilə bizim xeyrimizədir. Düşünürəm ki, bu, hər kəsə aydındır. Əgər Ermənistan bir daha bizim ərazi bütövlüyümüzü şübhə altına qoysa, biz də adekvat cavab verəcəyik”, - dövlət başçısı qeyd edib. 

“Bu, bizim xalqımıza qarşı misli görünməmiş hərəkət idi”

Bölgədə cərəyan edən proseslərə təsir göstərən ən mühüm amillərdən biri, təbii ki, Moskva-Bakı münasibətlərində yaşanan gərginlik və onun səbəbləridir. Bakının bu məsələdə sərgilədiyi mövqe də ədalətli və adekvatdır. Prezident İlham Əliyevin də vurğuladığı kimi, münasibətlərin korlanmasına görə məsuliyyət bizim üzərimizə düşmür: “Biz yalnız konstruktiv və hüquqi şəkildə cavab veririk, lakin heç vaxt bizə qarşı təcavüz əlamətlərinə və təzahürlərinə, yaxud hörmətsizliyə dözməyəcəyik”. Səbəblərə gəldikdə isə, bu, hər kəsə bəllidir. “Azərbaycanın mülki təyyarəsinin Rusiya tərəfindən vurulması və Rusiya rəsmilərinin buna reaksiyası ölkəmizdə çox böyük məyusluq və təəssüf doğurdu”, - dövlət başçısı qeyd edib. İlham Əliyev müharibə zamanı Rusiyaya məxsus helikopterin vurulması məqamı ilə müqayisə də aparıb: “Müharibənin sonuncu günündə - noyabr ayının 9-da Azərbaycan öz sərhədinə yaxınlaşan rus helikopterini təsadüfən vurdu, halbuki o, orada olmalı deyildi. Çünki otuz il ərzində rus helikopterləri Ermənistan ərazisindən Azərbaycan sərhədinə heç vaxt yaxınlaşmamışdı. O, Ermənistandan uçaraq gəlirdi. Helikopteri vuranlar üçün açıq-aydın idi ki, Ermənistan helikopteri ərazimizə daxil olur, ona görə də onlar onu vurdular. Həmin gün mən dərhal Rusiya Prezidentinə zəng etdim və üzrxahlığımı bildirdim. Biz həlak olan pilotların ailələrinə və Müdafiə Nazirliyinə dərhal təzminat ödədik. Biz istintaq başlatdıq və bu faciəli səhvə yol verənlər məsuliyyətə cəlb olundular. Lakin Rusiya tərəfindən belə addımların atıldığını görmədik. Beləliklə, noyabrın 9-da baş verən bu faciəli hadisə və davranışımız bizi Azərbaycana qarşı eyni münasibətin sərgilənməsinə hazır etdi, çünki iki ölkə bir-birini dost adlandırır”. 

Prezident digər səbəb kimi, bu gün Rusiyada azərbaycanlılara olan münasibəti önə çəkib: “Rusiyada azərbaycanlılara qarşı səbəbsiz hücumlar başladı. İki insan qətlə yetirilmişdir və işgəncələrə məruz qalmışlar. Sonra da rəsmi məlumata görə, onların ürək tutmasından öldüyü bildirildi. Hətta onlar deyilənlərə görə, 20 il bundan əvvəl cinayət törədiblərsə, onlar insandırlar, onlarla belə davranılmamalıdır. Bu, nə münasibətdir? Onların sırasında Azərbaycan vətəndaşları, Azərbaycan mənşəli Rusiya vətəndaşları da var idi. Bu, bizim xalqımıza qarşı misli görünməmiş hərəkət idi”.  

Bakının vasitəçilik missiyası

Bununla belə, Azərbaycanın müstəqil xarici siyasət kursu uğurla və milli maraqlara uyğun olaraq davam etdirilməkdədir. Burada Bakının dost və müttəfiq adlandırdığı ölkələr arasında vasitəçilik missiyası mühüm yer tutur. Prezident müsahibəsində bu məqamlara da xüsusi diqqət yetirib. İstər Türkiyə-İsrail, istərsə də Suriya-İsrail münasibətlərinin normallaşdırılmasında Azərbaycanın töhfə verməyə hər zaman hazır olduğunu qeyd edib. “Suriya ilə İsrail rəsmiləri arasında danışıqlar bizim vasitəçiliyimizlə baş tutdu. Biz ətrafımızda sülhün olmasını istəyirik. Təcavüz və müharibədən əziyyət çəkən ölkə və xalq olaraq biz qaçqınlığın, evsizliyin, qaz, elektrik enerjisinə, suya və ya qidaya malik olmamağın nə olduğunu başa düşürük”, - Prezident qeyd edib. 

Bakının İsrail-Türkiyə münasibətlərinə də yanaşması məntiqli və uzaqgörəndir. “Türkiyə ilə İsrail arasında normallaşmanın birinci mərhələsində Azərbaycanın rolu hər iki ölkə tərəfindən qiymətləndirilib. Bilirsiniz ki, İsrail Prezidenti İsxak Hersoq Türkiyəyə səfər etdi. Biz şad olduq ki, iki ölkə arasında ümumi dil tapılır. Hazırda isə Türkiyə ilə İsrail arasında münasibətlər hər zaman olduğundan daha gərgindir. Ona görə də əgər bizdən kömək etmək xahiş olunsa, biz bunu edərik. Əgər edilməsə, ola bilsin ki, biz, sadəcə olaraq, ümumi dil tapmağa yardım etmək üçün çox da ictimailəşdirilməyən diplomatik səylər göstərməyə çalışarıq”, - dövlət başçısı qeyd edib. 

TDT və Körfəz dövlətləri ilə əməkdaşlıq

Bu bəyanatlar artıq Azərbaycanın tək regional yox, həm də beynəlxalq miqyaslı oyunçuya çevrildiyini göstərir. Mövcud reallıq Bakının qarşılıqlı əməkdaşlıq coğrafiyasını genişləndirməyi qarşısına hədəf qoyduğuna işarədir. Elə TDT və Körfəz ölkələri ilə əməkdaşlıq əlaqələrinin dərinləşdirilməsi faktını xatırlatmaq kifayətdir. Prezident İlham Əliyev müsahibəsində bu iki istiqamət üzrə Bakının gözləntilərinə də toxunub. Onun sözlərinə görə, TDT-nin bütün üzvlərində siyasi sabitlik, bir-biri və hamısı arasında dost münasibətlər mövcuddur: “Bu, təşkilatı həqiqətən nadir edir. Ona görə də biz onu konkret layihələrlə, investisiyalarla, enerji, daşımalar, mədəniyyət layihələri ilə möhkəmləndirməliyik. Ona görə də mən gələcəkdə bu təşkilatı mühüm qlobal iştirakçılardan biri kimi görürəm”. 

Körfəz ölkələri ilə əməkdaşlığa gəldikdə isə, buraya tək siyasi yox, həm də mühüm iqtisadi layihələr daxildir. Enerji, turizm, kənd təsərrüfatı kimi prioritet sahələr qarşılıqlı əməkdaşlıq fonunda ikitərəfli münasibətlərdə mühüm yer tutmağa başlayıb.
Beləliklə, Azərbaycan bu gün sözün əsl mənasında Avrasiyanın döyünən ürəyinə çevrilməkdədir. Bakıdan dünyanın dörd bir tərəfinə istiqamətlənən, hədəfi sülh, sabitlik, iqtisadi inteqrasiya olan, qarşılıqlı bərabərlik və hörmət prinsiplərinə əsaslanan əməkdaşlıq mesajları dünya birliyi tərəfindən rəğbətlə qarşılanır, qəbul edilir.   

Azad Əliyev