“Yaşı yalnız idman edəndə, kürəyim ağrıyanda hiss edirəm” - Fotolar
Onun haqqında
çoxlu lətifələr gəzir, onların bəzilərini isə özü böyük həvəslə danışır. Onlara
inansaq, aktyorun real siması ekrandakı ölüvay obrazlarından fərqli təəssürat
yaratmır. Məsələn, bir dəfə Nyu-York aeroportunda tanımadığı bir adam gömrükdə
ondan çemodanını keçirməyi xahiş edib. Pyer Rişar sadəlövhlüklə razılaşıb və
çemodan açılanda məlum olub ki, sahibi qaçaqmal aparır. Buna görə də o həyatda
ekranda olduğu qədər bəxti gətirən deyil. Dostu Jerar Depardye özünün
"Oğurlanmış məktublar” kitabında Pyeri xarakterizə edərək yazıb: "Mən sənə
həmişə təlxək kimi yanaşmıram, səni Dostayevskinin knyaz Mışkini sayıram. Sənin
kövrəkliyini başa düşürəm, mənim Pyerim. Mən bu kiçik məktubumda səni olduğun
kimi göstərməyə çalışıram: Sağ qalmağın üçün özünü insanlardan qorumalısan.
Hansı ki, küçədə kürəyinə şappıldadıb "Sən güclü tipsən, arxamca gəl, mən yolu
tanıyıram” deyirlər. Sonra ilk tupikdəcə bıçağı kürəyinə saplayırlar. Sən axı
bu cür adamlara sadəlövhlüklə inanır və yumulu gözlərlə onları izləməyi
bacarırsan. Küçədə və ya cəngəllikdə həmişə yadında olsun: yalnız birinci
zərbəni vurmağı bacaran, dərhal ürəyinə yatmayan insanlarla səyahət etmək
lazımdır”.
Qara çəkməli, hündür sarışın
Pyer Rişar
şöhrətə də çox gec çatıb. 70-ci illərin ortalarında – 40 yaşı ərəfəsində
kinoulduz olub. Ancaq həmin illərə qədər Fransanın ən yaxşı komediya
aktyorlarından idi və onun filmlərini nə vətənində, nə də başqa ölkələrdə yaddan
çıxarırdılar. Ata babası aristokrat ailədən idi. Ana babası isə İtaliyadan
gələn immiqrant kimi tanınırdı. O, bütün ömrü boyu fransız dilində pis
danışırdı. İkinci babası sarışın nəvəsi doğulanda çox sevinmişdi. Onu özü ilə
hər yerə aparır, firma müəssisələrinin hazırladığı yeməklərdən yedizdirirdi.
Məhz bu babasının Pyerin gələcək uğurları haqqında proqnozu düz çıxmışdı. Babası
"Sən nəvələrimin içərisində yeganə uğur qazanacaq adamsan” demişdi. Pyer Rişar
məhz babasının uzaqgörənliklə söylədiyi bu sözləri işləri düz getmədiyində də
xatırlayırdı. Çünki uzun illər onun aktyorluq karyerası üçün çətinliklər yaranmışdı.
Komik olmaq istəyəndə ata babası və onun ailəsi ilə maneələr yaşadı. Pyer
filmlərdə çox çəkilsə də, rolları gah epizodik, gah da kütləvi səhnələrdə
olurdu. 70-ci illərdə kabaredə çıxış edəndə də bəxti gətirmədi. Sanki
rejissorlar onun istedadını görmürdülər. O, öz istedadını göstərmək üçün az
qala dəridən-qabıqdan çıxırdı. Ancaq görünür, hər şeyin öz zamanı var... "Sarışın”ın
uğurundan sonra o, «Oyuncaq» filminin prodüseri oldu. Filmlərindən söz düşəndə
də «Oyuncaq» filmini sevdiyini söyləyir. «Uğursuzlar» filminin qəhrəmanını isə
heç xoşlamadığını deyir: «Mən xoşbəxt adamam və həyatda həmişə bəxtim gətirib».
Pyer Rişarın ən
böyük uğuru rejissurada debüt edən Fransis Veberlə işbirliyi idi. Məhz bu
rejissor onu ekranda Jerar Departyeyə yaxınlaşdırdı. «Uğursuzlar» filmini
Meksikada 50 dərəcə istidə çəkirdilər. Jerar Depardye əqrəbləri dişləyirdi.
Eyni zamanda, it və pişiklərlə də münasibətləri yaxşı idi. Sonra onlar «Atalar»
və «Qaçqınlar» filmlərində çəkildilər ki, bu ekran əsərləri Fransa, SSRİ və
ABŞ-da hitə çevrildi. Sonradan başqa rejissor və ssenaristlər bu iki ulduz
haqqında eyni filmlərdə rollar düşünməsələr də, onlar həyatda dost olaraq
qaldılar.
Pyer Rişar heç
vaxt seks simvol kimi görünmürdü, amma qadınlar tərəfindən həmişə bəxti
gətirirdi. Onun «Aşiq aşpazın min bir resepti» filmində çəkilən gürcü Nana Gorcadze
Pyeri inanılmaz dərəcədə arvadbaz adlandırırdı.
Aktyor 60-cı
illərdə balerina Daniel Minadzoli ilə evləndi və onların iki oğlu dünyaya
gəldi. Onlar ayrılandan sonra Rişarın macəraları bitmədi. Özündən 30 yaş kiçik
mərakeşli Aişə ilə sevgisi dillərdə dolaşdı. Sonra qızı yaşda olan brazilyalı
model Seyla Laserda ilə evləndi. Onlar artıq 20 ildir ki, bir yerdədirlər.
Son illər Rişar
çox nadir hallarda çəkilir. Ancaq kino və televiziya ekranlarında uzun müddət
görünməsə də, bu, onun populyarlığına xələl gətirmir. Qara çəkməli, hündür
sarışını publika əvvəlki kimi sevir. Ətrafa pozitiv emosiyalar saçan bu cür
cəlbedici kişini necə sevməmək olar? İndi tamamilə ağarmış pırtlaşıq gur
saçları, rahat geyimi, boynunda alabəzək yaylığı, qırmızı çərçivəli eynəyi,
dünyaya aydın nəzərlərlə baxan mavi gözləri ilə yenə hamının sevimlisidir.
85 yaş hardan çıxdı?
Yubileyinə
gəlincə, aktyor bu tarixi bayram kimi qeyd etməyi düşünmür. Səbəbini də
gizlətmir.
- Sizin yubileyinizdir. 85 yaş… Keçən il ad
gününüzü Fransada sakitcə qeyd etdiniz. İndi təmtəraqlı mərasimə
hazırlaşırsınızmı?
- Qətiyyən qeyd
etməyəcəyəm.
- Necə yəni, axı yubileydir?
- Ailə, yoldaşım
və uşaqlarım deyirlər ki, gəl, qeyd edək. Özümdən başqa yubileyim hamının
xoşuna gəlir. Mən artıq həyatımdakı ad günlərimdən təngə gəlmişəm. 40 yaşım
olanda, əlbəttə, bu, mənim xoşuma gəlirdi, indi isə yox… Bir də mənə yaşımı
xatırlatmayın. Bu rəqəm qətiyyən xoşuma gəlmir. Başa düşmürəm, bu rəqəm haradan
çıxdı, mən bunu qətiyyən hiss etmirəm. Yaşı yalnız idman edəndə, kürəyim
ağrıyanda hiss edirəm.
- Amma siz adətən zarafat edirsiniz ki, həmişə 8
yaşınız olacaq. Hər şeyi 8 yaşında qavrayacaq, dünyaya baxışınızı
dəyişməyəcəksiniz. Heç olmasa, 8 yaşınızı qeyd edərdiniz...
- Bax, bunu
istisna etmirəm. Ola bilər qeyd edim. Cavan olmaq çox xoşdur...
- Kompliment kimi qəbul etməyin, amma siz ekranda
hətta çox cavan görünürsünüz.
- Mən aktyorluğa
ona görə gəlmişəm ki, ekranda cavan görünüm. Və yaxud tədricən qocalım.
Siyasətçi olub yarım ilə təravətimi itirərdim. Aktyorluq isə xoş işdir. İşə
sanki bayrama gedirmişənmiş kimi gedirəm, işdən də elə qayıdıram. Mən həmişə
həyatdan zövq alıram.
- Son illər siz harada gizlənmisiniz?
- Mən əsasən
səhnədə oynayıram. Yaşı keçmiş adamların bir üstünlüyü var – hər şeyi zövq
almaq üçün edirəm. Son illər mənə dəhşətli ssenarilər təklif edirdilər. Bütün
rollardan imtina etməli oldum. Ancaq əvəzində
teatr truppası ilə qastrollara çıxıb bütün dünyanı gəzirəm.
- Yeni filminizin qəhrəmanının adı da Pyerdir. Sizi
birləşdirən ümumi şeylər çoxdurmu?
- Yaşla addan
başqa heç nə. Əksinə, biz Pyerlə bir-birimizdən o qədər fərqlənirik ki,
rejissora tez-tez çəkilişləri dayandırıb mənim səhvlərimi düzəltmək lazım
gəlirdi. Çox sürətlə hərəkət edirəm, hətta bəzən qaçıram. Ümumiyyətlə, mənim
aktiv bədən dilim var. Ona görə rejissor mənə tez-tez xatırladırdı ki, çalış ləng
hərəkət et və danış, axı sən qocanı oynayırsan.
Alen Delona oxşamasam da
- Bəs «Misyö Ştayn şəbəkədədir» filmi ilə bağlı nə
deyə bilərsiniz?
- Etiraf edirəm
ki, mən texnikanı araşdırıram. Əlbəttə, ekran qəhrəmanımdan pis səviyyədə. Mən bu
yaxınlarda telefonla məlumat yazmağı öyrənmişəm. Hərdən axtarış səhifəsinə
keçirəm. Öz kompyuterimi açanda onda mənim həyatımdan tamamilə fərqli gizli
həyat başlayır. O, daim mənim icazəm olmadan yüklənir.
- İnternetdə sevgi axtarmağa necə baxırsınız?
- Sevgi axtarmaq
ideyası həmişə xoşuma gəlir. Ancaq internet mənə bu məqsəd üçün yaramır. Axı
mənim şarmım həmişə gurultulu macəralara hesablanıb. Mən onda bu istedadımı
şəbəkələrdə necə üzə çıxara bilərəm? Sözləri süzgəcdən keçirə bilərəm, amma
sözlərimi hadisələrlə əsaslandırmaq qətiyyən mümkün deyil. Ümumilikdə
internetdə sevgi axtarmağı inkar etmirəm. Axı mesajlar və elektron məktublar da
romantik və məntiqli ola bilər. Hətta onlardan ehtiras doğa bilər. Həyatda hər
şey olur. Mənim yaşıdım olan tanışım var. Onlar internetdə tanış olub
evləniblər. Yaşlı nəsildən fərqli olaraq bu gün insanların partnyora daha çox
ehtiyacı var. Mənim atam 55 yaşında olanda qocalmış sayılırdı. Amma bu gün 70
yaşında olan insanlar cavan keçilər kimi hoppanırlar. Müasir qocalar təkcə
səyahət etmirlər, həm də yeni sevgilər tapırlar. Mən sevinirəm ki, bu gün
tabular çox azalıb.
- Siz həyat yoldaşınızla internetdə tanış
olmamısınız?
- Seyla ilə 25
il əvvəl Porkerol adasında tanış olmuşam. Bizim orada ümumi dostumuzun evi var.
Mən birdən orada temperamentli braziliyalını gördüm. Onda o model işləyirdi və
fotosessiyaya gəlmişdi. Onun gülüşünə nail olmaq üçün həyatımın ən yaxşı rolunu
oynadım. Başqa cür olsaydı mən onu qazana bilməzdim. Ola bilərdi ki, boyumla
nəyəsə nail olum, amma üzdən mən dəqiq Alen Delon deyiləm. Ona görə qadını
yumorla «yoldan çıxardım». Alen Delona oxşamasam da, heç olmasa yumor hissim
var.
- Filmdə seçdiyiniz aktrisa sizdən 40 il cavandır…
- Hesab edirəm
ki, 40 il fərqi çox böyükdür. Amma 25 il – mənimlə arvadım arasındakı kimi
tamamilə qəbul ediləndir. Bəzən əksinə də olur, arvad ərindən 25 yaş böyük
olur. Bizim yeni prezident kimi. Mən bunu qətiyyən başa düşmürəm. Mənim oxşar
təcrübəm yoxdur, ancaq madam Makron çox cazibədar qadındır.
- Siz böyük sevgiyə inanırsınız?
- Müxtəlif
sevgilərə inanıram – böyük, gənc, ilk baxışdan… Sonuncu sevgi – bu dəqiq
həyatda ən böyük sevgidir. Seyla mənim ilk sevgim deyildi, amma o, şübhəsiz ki,
ən füsunkar sevgidir.
Rusiya mətbuatından tərcümə etdi
Təranə Məhərrəmova