Yaqlandın vəzifəsinin nədən ibarət olduğu onun yadına salınmalıdır
Avropa Şurası dəfələrlə
müxtəlif məsələlərlə bağlı Azərbaycana təzyiqlər göstərib. Lakin məsələnin
mahiyyəti dəfələrlə AŞ rəsmilərinin diqqətinə çatdırılsa da, bilərəkdən və ya təsir
altında olmaları səbəbindən bunu görməzlikdən gəlirlər. Necə ki, bu günlərdə
"siyasi məhbus” kimi qələmə verilən REAL Hərəkatının sədri İlqar Məmmədovla
bağlı Azərbaycana qarşı növbəti təzyiq mexanizmləri işə salınmaqdadır. Belə ki,
Avropa Şurasının Baş katibi Turbyern Yaqland Azərbaycan məhkəməsinin qərarına əsasən
məhkum olunmuş, lakin Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin (AİHM) qərarına rəğmən
"siyasi məhbus” kimi qələmə verilən və azadlığa buraxılması tələb olunan REAL-ın
rəhbəri İlqar Məmmədovu azadlığa buraxılmadığına görə ölkəmizə qarşı misli
görünməmiş hüquqi hərəkət edilməsinə çağırıb. Sentyabrın 13-də Avropa Şurasına
daxil ölkə səfirlərinin iclasında Yagland Azərbaycana qarşı Avropa İnsan
Hüquqları Məhkəməsinin 46.4-cü maddəsinin tətbiq olunmasını istəyib ki, bu da son
nəticədə ölkəmizin Avropa Şurasından çıxarılmasına gətirib çıxara bilər. Heç
şübhəsiz ki, bu, 2001-ci ildən Avropa Şurasının üzvü olan və təşkilat çərçivəsində
səmərəli fəaliyyəti, bütün məsələlərə dair öz mövqeyi və rəyi ilə seçilən Azərbaycana
qarşı ardıcıl şəkildə həyata keçirilən kampaniyanın tərkib hissəsidir.
Onu qeyd edək ki,
quruma üzv olduğu dövrdən indiyədək Azərbaycan AŞ-da daim təzyiqlə, ikili
standartlarla üzləşib. Müxtəlif dövrlərdə Andreas Qross, Andres Herkel,
Kristofer Ştrasser və digər bu kimi xüsusi maraqlara xidmət edən məruzəçilərin
anti-Azərbaycan fəaliyyəti heç də uzaq tarix deyil. Krım məsələsində Rusiyaya
qarşı tətbiq edilən sanksiyalardan fərqli olaraq, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq
Qarabağ münaqişəsinin həlli məsələsində nümayiş etdirilən ikili standartlar və
laqeydlik, qurumdakı müxtəlif qruplar tərəfindən Azərbaycana qarşı aparılan
çirkin gözdənsalma kampaniyası və digər məsələlər bunun bariz nümunəsidir.
Təəssüf doğurucu
haldır ki, son illər AŞPA islamofob meyllərin "qalib gəldiyi”, müsəlman
ölkələrə qarşı ikili standartlar siyasəti yürüdən bir quruma çevrilib. Necə ki,
Türkiyəyə və Azərbaycana qarşı təzyiqləri buna nümunə göstərə bilərik. O
cümlədən təşkilatın müstəqil dövlətlərə təzyiq göstərmək və onların milli
maraqlarına zərbə vurmaq məqsədi güdən dairələrin mənafeyinə xidmət etdiyi
artıq şübhə doğurmur.
Haqlı olaraq
sual yaranır ki, hansı səbəbdən Azərbaycana qarşı hücumlar təşkil edilir və
niyə qərəzli addımlar atılır? Təbii ki, bunun bir neçə səbəbi var. Bu
səbəblərdən biri və ən başlıcası Prezident İlham Əliyevin Azərbaycan xalqının
milli maraqlarına söykənən müstəqil siyasətinin bəzi Qərb dairələrində və o
cümlədən AŞ-də qıcıq doğurmasıdır. Digər məsələlərdən biri multikultural
dəyərlər və tolerantlıq nümunəsi olan Azərbaycanın müsəlman ölkəsi olmasıdır.
Məhz bu səbəbdən ölkəmiz islamofobiyanın gücləndiyi AŞ-da xüsusi ittiham
hədəfinə çevrilib.
Azərbaycanın
dünyada artan nüfuzu və regionda gedən proseslərə təsiri, gücü, oynadığı rol da
heç şübhəsiz ki, AŞ-dakı anti-Azərbaycan və ermənipərəst dairələri ciddi
narahat edir. Məhz bu səbəbdən Azərbaycana təzyiq və təsir etmək üçün AŞ-dəkı
bəzi qüvvələr müxtəlif bəhanələr və iftiralarla ölkəmizi hədəfə çevirmək
istəyir. Budəfəki bəhanə isə hansısa problemli məhbuslardır.
Necə ola bilər ki, 10 min qərarının icra olunmadığı
Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinin Azərbaycanla bağlı bir qərarı ölkənin bu
qurumdan kənarlaşdırılması proseduruna start verilməsinə səbəb olsun?
Təbii ki, bu, baş katib Yaqlandın həm bəzi Qərb
dairələri, həm də region ölkələrindən aldığı sifarişin nəticəsidir. Ümumiyyətlə,
Yaqland Azərbaycana qarşı qərəzli mövqeyi ilə seçilən, sifarişlə müstəqil
ölkələri hədəfə götürməyi sanksiyalaşdıran bir şəxsdir.
Bütövlükdə,
Azərbaycan Avropa Şurasına üzv olması ondan irəli gəlirdi ki, bu təşkilat
ölkəmizin problemlərinin həllinə bu və ya digər dərəcədə köməklik göstərəcək.
Amma təəssüflər olsun ki, 2001-ci ildə Avropa Şurasının sıralarına daxil olan
Azərbaycan 16 illik üzvlük dövründə nə əldə edib? Hətta beynəlxalq hüquq
normalarının təmin edilməsi, Ermənistanın işğalçı siyasətinin aradan
qaldırılması istiqamətində də heç bir təsirli addım atmayan Avropa Şurasından
nə gözləmək olar?
Bu müddət ərzində Avropa
dairələrinin həyata keçirdiyi siyasət Ermənistanın işğalçılığına bəraət
qazandırmaq, Dağlıq Qarabağın işğalını rəsmiləşdirmək və onu Azərbaycandan
uzaqlaşdırmaq məqsədi güdüb. Azərbaycan isə AŞ-a üzv olmaqla Qərbə inteqrasiya
siyasətinin əvəzində, davamlı təzyiq, daxili işlərinə kobud müdaxilə, ikili
standartlar, qarayaxma və ləkələmə kampaniyası ilə üzləşib.
Əslində Avropa
Şurasında Azərbaycana qarşı çirkin oyun quranlar düşünməlidirlər ki, bu
təşkilat Azərbaycana çox lazımdır, yoxsa Azərbaycan ona! Təbii ki, Azərbaycan
bu quruma üzv olmadan belə demokratik ənənələrə uyğun inkişaf edə bilər. Yəni,
Azərbaycanın bu qurumdan çıxacağı halda itiriləsi heç nəyi yoxdur. Əksinə, Avropa
Cənubi Qafqaz kimi strateji əhəmiyyətə malik regiondakı güclü tərəfdaşını və
beləliklə də öz maraqlarının təminatını itirə bilər. Buna görə də Azərbaycan
inteqrasiya meyllərini yenidən nəzərdən keçirməli, öz milli maraqlarına uyğun
strateji hədəflərinə doğru irəliləməlidir. Eyni zamanda, Azərbaycan cəmiyyəti
Avropa təsisatlarının özünə və ümumiyyətlə, İslam dünyasına qarşı ədalətsiz
mövqeyini, onları hədəfə almaq cəhdlərini heç vaxt qəbul etməyəcək.
Məhz bu amili nəzərə alaraq, Azərbaycan region
ölkələri, İslam dünyası, Şərqlə əlaqələrini daha da genişləndirməli, onların
böyük potensialından yararlanmalı, öz milli dövlətçiliyini daha da
gücləndirməlidirlər.
Milli
Məclisin deputatı Aydın Mirzəzadə
hesab edir ki, heç kim Avropa Şurasının (AŞ) baş katibi Turbyern Yaqlanda
təşkilatın hansısa üzvünü bu qurumdan çıxarmaqla bağlı hədələmək hüququ
verməyib: "Yaqlandın baş katib kimi vəzifəsi təşkilatla üzv ölkələr arasında
münasibətləri tənzimləməkdir. Onun Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin
Azərbaycan üzərində "prokuror" nəzarətini həyata keçirməsi
yolverilməzdir. Bu, AŞ-nın nizamnaməsinə ziddir və müəyyən dairələr bu addımı ilə Azərbaycanı
"cəzalandırmaq” istəyirlər. Yəqin ki, Yaqlandın vəzifəsinin nədən ibarət olduğu
onun yadına salınmalıdır. Azərbaycanın müstəqil daxili və xarici siyasət həyata
keçirməsi Avropanın müəyyən dairələrinin xoşuna gəlmir”.
Azərbaycanın üzərinə götürdüyü bütün vəzifələri
yüksək səviyyədə həyata keçirdiyini, təşkilatın siyasətini müəyyənləşdirən
ölkələrdən biri olduğunu xatırladan deputatın sözlərinə görə, Azərbaycanın neft
müqavilələri ilə bağlı sərbəst mövqeyi, gəlirlərini sərbəst şəkildə Azərbaycan
xalqının maraqlarına uyğun istifadə etməsi müəyyən dairələrin iqtisadi
maraqlarına toxunur.
A.Mirzəzadə hesab edir ki, T.Yaqlandın bu addımı
Azərbaycanla AŞ arasında münasibətlərin soyumasına səbəb ola bilər: "Çox
təəssüf ki, Avropanın müəyyən dairələrinin antitürk siyasəti bu gün Avropanın
müxtəlif regional təşkilatlarının məmurlarının da hərəkətlərində özünü bariz
şəkildə göstərir. Bu cür hərəkətlərin məqsədi Azərbaycanı qorxutmaqdır”.
Deputat qeyd edib ki, Azərbaycanın onların diqtəsi
ilə hərəkət etməsi mümkün deyil. Onun sözlərinə görə, Azərbaycan demokratiyanın
və insan hüquqlarının qorunması yolunu şüurlu surətdə seçib və bundan sonra da
bu istiqamətdə siyasətini davam etdirəcək. Azərbaycanı hədələmək, Azərbaycanı
hansısa dairələrin maraqlarına uyğun olaraq, siyasət aparmağa məcbur etmək isə
heç zaman mümkün olmayacaq.
Milli Məclisin deputatı Musa Qasımlı isə qeyd edib ki, Azərbaycanın Avropa Şurasından
(AŞ) çıxarılmasını istəyənlər təşkilatın nə qazanıb, nə itirəcəyini də
düşünməlidirlər. Deputat hesab edir ki, beynəlxalq və regional təşkilatlarda
çalışan bəzi şəxslər Azərbaycanla hökm, təzyiq dili ilə danışmamalıdırlar:
"Beynəlxalq və regional təşkilatlarda çalışan bəzi şəxslərin Azərbaycanla hökm,
təzyiq dili ilə danışma haqları yoxdur. Azərbaycan ilə əməkdaşlıq etməkdə fayda
var. Azərbaycanın Avropa Şurasından çıxarılmasını istəyənlər təşkilatın nə
qazanıb, nə itirəcəyini də düşünməlidirlər. Ən azı, Rusiya ilə olan
münasibətlərin təcrübəsini xatırlamalıdırlar. Həm də Yaqland bütün Avropa
Şurası demək deyil”.
Azad