Rasim Musabəyov: “Azərbaycan-Gürcüstan münasibətlərində etibarlılıq var”
Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyə arasında münasibətlər
hər keçən gün daha da inkişaf etməkdə, hər üç ölkənin birgə təşkilatçılığı ilə
silsilə tədbirlər, həmçinin nazirlər səviyyəsində müxtəlif görüşlər keçirilməkdədir.
Azərbaycan, Türkiyə və Gürcüstan müdafiə nazirlərinin əldə etdikləri razılığa əsasən,
hazırda da Tbilisi şəhərində üç ölkənin xüsusi təyinatlı qüvvələrinin "Qafqaz
Qartalı” birgə təlimi keçirilir. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri kontingentinin
qatıldığı təlim iyunun 14-dək davam edəcək. Dünən də Bakıda "Azərbaycan-Gürcüstan-Türkiyə
üçtərəfli münasibətləri: gələcəyə baxış” adlı beynəlxalq konfrans keçirilib. Hər
3 ölkənin beyin mərkəzləri təmsilçilərinin iştirak etdiyi konfransda qarşılıqlı
faydalı əməkdaşlığın əhəmiyyəti qeyd edilməklə bərabər, gələcəkdə də bu münasibətləri
davam etdirməyin vacibliyi vurğulanıb. Belə bir tədbirlər ərəfəsində anti-Azərbaycan
qüvvələrin Gürcüstan vasitəsilə ölkəmizin daxili işlərinə müdaxilə etmək və
siyasi proseslərə təsir göstərmək cəhdləri də diqqətdən yayınmayıb. Bütün bu
proseslərlə bağlı "Kaspi”nin suallarını Milli Məclisin Azərbaycan-Gürcüstan
parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupunun üzvü, politoloq Rasim Musabəyovcavablandırır.
- Rasim müəllim,
ölkəmizin xarici siyasətində Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri hansı mövqeyə
malikdir? Bu münasibətləri necə xarakterizə edərdiniz?
- Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri strateji tərəfdaşlıq
xarakteri daşıyır. Hər iki tərəfdə müxtəlif illərdə prezidentlər dəyişsə də,
hakimiyyətə gələn hər bir şəxs Azərbaycan-Gürcüstan strateji müttəfiqliyini dəstəkləyib.
Bununla yanaşı, hər iki tərəfdən bu münasibətlərin daha da inkişaf etdirilməsi
üçün lazımi dəstək verilib. Əgər tarixə nəzər salsaq görərik ki, 1918-ci il may
ayının 28-də Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti elan olunandan sonra
Gürcüstanın yeganə olaraq bizim ölkə ilə müttəfiqlik haqqında müqaviləsi olub.
Yəni, müasir dövrdə ölkələrimiz arasındakı yüksək səviyyəli əlaqələrin, hərtərəfli
münasibətlərin tarixi kökləri var. Bu, geopolitik zərurətdən irəli gəlib. Müəyyən
mənada Gürcüstan və Azərbaycan Xəzər və Qara dənizlər arasında körpü rolunu
oynayır. Körpü vahid şəkildə öz geopolitik funksiyasını həyata keçirə bilər. Yarımçıq
körpünün heç bir qiyməti yoxdur və o heç kəsə lazım deyil. Ona görə də Azərbaycan
və Gürcüstanın sıx münasibətlərinin olması iqtisadi, siyasi və digər cəhətlərdən
də əhəmiyyətlidir. Ölkələrimizin etibarlı müttəfiq olması bizim regionda müəyyən
funksiyanın həyata keçirilməsinə imkan yaradır, özünə diqqət cəlb edir. Əgər Azərbaycan-Gürcüstan
müttəfiqliyi olmasaydı, Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum, eləcə də
TAP, TANAP kimi layihələrin reallaşması da qeyri-mümkün olardı. Bununla yanaşı,
ölkələrimiz arasında strateji müttəfiqlik olmasaydı Qərbin Gürcüstana dəstək
verməsinə də maraq yaranmazdı. Bütün bu proseslər bir-biri ilə zəncirvari
bağlıdır. O da reallıqdır ki, Azərbaycanın müstəqilliyi itirildiyi halda
Gürcüstanın da müstəqilliyindən az bir şey qalar. Bunun əksini də söyləmək
mümkündür.
- Son illər
Azərbaycan-Gürcüstan-Türkiyə formatında silsilə tədbirlər keçirilməkdədir.
Hazırda da Tbilisidə hər üç ölkə hərbçilərinin iştirakı ilə təlimlər keçirilir.
Bunları necə dəyərləndirirsiniz?
- Əlbəttə ki, müsbət dəyərləndirirəm. Bu, bir ənənədir.
Bu addımların arxasında indiyə qədər ölkələr arasında imzalanan müqavilələr
dayanır. Həmin müqavilələr ilk növbədə mövcud dəhlizin təhlükəsizliyini təmin
etməyə hesablanıb. Söhbət neft-qaz kəmərlərindən, dəmir yol və avtomobil yol
layihələrindən gedir. Bu sahədə əməkdaşlıq indinin məsələsi deyil. Bu fəaliyyət
davamlı xarakter alıb. Fikrimcə, hərbi sahədə əməkdaşlıq və buna qarşılıqlı
siyasi dəstəyin verilməsi ölkələrimizin təhlükəsizliyini və müstəqilliyini daha
da möhkəmləndirir.
- İyunun 5-də
Bakıda "Azərbaycan-Gürcüstan-Türkiyə üçtərəfli münasibətləri: gələcəyə baxış”
adlı beynəlxalq konfrans da keçirilib. Məhz Bakıda belə bir tədbirin baş
tutmasına, orada səslənən fikirlərə münasibətiniz necədir?
- Mən özüm də həmin konfransın iştirakçısı oldum.
Bu konfrans ölkələrimiz arasında baş verən yeganə hal deyil. Milli Məclisin Azərbaycan-Gürcüstan
parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupunun üzvü kimi Azərbaycan, Gürcüstan və
Türkiyənin parlamentlərində, xarici əlaqələr komitələrində birgə görüşlər
keçirmişik. Belə görüşlər mütəmadi xarakter alıb. Eyni formatda müdafiə, fövqəladə
hallar və xarici işlər nazirləri, sərhəd, gömrük orqanları rəhbərlərinin də
görüşləri olub. Bütün bunlar sübut edir ki, bizim üçtərəfli münasibətlərimiz
çoxşaxəlidir. Düşünürəm ki, bu, vəziyyətə tam uyğundur və gələcəkdə əlaqələrin
daha da genişlənməsinə hesablanıb.
- Ölkələrimiz
arasında münasibətlər yüksək səviyyədə olduğu halda bəzi qüvvələr Gürcüstan
vasitəsilə Azərbaycanın daxili işlərinə müdaxilə etmək cəhdləri göstərirlər.
Sizcə, bu, nədən qaynaqlanır?
- Rəsmi səviyyədə Gürcüstan Azərbaycanın daxili işlərinə
heç zaman qarışmayıb. Eləcə də rəsmi Bakı Gürcüstanın daxili işlərinə qarışmır.
Bu ayrı məsələdir ki, Gürcüstanda müxalif qüvvələr var və onlar ölkədəki
liberal rejimdən istifadə edərək hansısa yaramaz fəaliyyətlə məşğul olurlar.
Lakin hər dəfə hökumət səviyyəsində Azərbaycan eşidilib və lazımi tədbirlər
görülüb. Bundan sonra da belə olacağına əminəm. Ona görə də Gürcüstanı hökumət
səviyyəsində belə məsələlərə görə qınamağa dəyməz. Səhv etmirəmsə, son vaxtlar
bəzi hadisələrlə bağlı adı hallandırılanlar heç Gürcüstan vətəndaşları da
deyillər. Onlar Azərbaycan vətəndaşlarıdır. Azərbaycandan kimlərsə Avropa ölkələrinə
gedibsə, buna görə həmin dövlətləri qınamaq düzgün deyil. Bu səbəbdən rəsmi
Tbilisini belə məsələlərdə qınamağı doğru saymıram.
- Anti-Azərbaycan
qüvvələrin son vaxtlar fəallaşması Azərbaycan-Gürcüstan münasibətlərinə hər
hansı formada təsir göstərə bilərmi?
- Hesab etmirəm ki, həmin qüvvələr nəyəsə nail
olsunlar. Bununla belə, qeyd etdiyiniz qüvvələrin fəaliyyətini çox da şişirtməyə
dəyməz. Anti-Azərbaycan qüvvə deyəndə çox böyük bir məfhum başa düşülür.
Halbuki, bir-iki "dılğır” orada olub, nəsə iş görmək istəyir. Belələrinin "fəaliyyəti”
nəinki Azərbaycana, eləcə də Gürcüstan-Azərbaycan münasibətlərinə heç bir halda
xələl gətirə bilməz. Azərbaycan-Gürcüstan münasibətlərində o dərəcədə
etibarlılıq var ki, buna Ermənistandan, dünyanın hansısa digər nöqtəsindən hər
hansı formada təsir etmək mümkün deyil. Onların bu istiqamətdə bütün səyləri
boşa çıxacaq.
Rufik
İSMAYILOV