O mehriban, o əziz illərin xatirələri
Məktəb illəri hər kəsin həyatında ən yadda
qalan dövrdür. Bütün şıltaqlıqlarımızı edə bildiyimiz, nazımızın çəkildiyi
illərdir. Məncə, elə bir insan yoxdur ki, istər məktəb, istərsə də universitet
illərindən xatirəsi olmasın. Hamının danışmağa mütləq ki, xoş bir anı var. Həmin günlər, illər keçsə də unudulmayacaq.
Həmişə hansısa mövzuda ekspert kimi müraciət edib, fikirlərini aldığımız
müsahiblərimizə bu dəfə fərqli istiqamətdə müraciət etdik. Onlardan məktəb
illərini neçə keçirdiklərini, həmin dövrdə sevgi məktubu alıb-almadıqlarını,
təhsil illərindən yadda qalan maraqlı hadisələri xəbər aldıq.
"Məktəbdən qaçmaq üçün
yollar düşünürdüm”
Sosioloq Cavid İmamoğlu deyir ki, ilk dərs günü dərsdən qaçan yeganə
şagird olub: "1992-ci ildə, sentyabrın 1-də Biləcəri qəsəbəsində yerləşən 2
saylı orta məktəbə getmişəm. Məktəb vaxtı nə çox dəcəl, nə də özünə qapalı olmuşam.
Bəlkə də tərəzi bürcü olmağımla əlaqədar
olaraq, orta mövqeyi saxlaya bilmişəm. Çılğın uşaqlıq dövründən sonra məktəbə
alışmağım çox maraqlı olub. İlk gün bütün sinif yoldaşlarım ağlayıb, səs-küy
salan zaman mən arxa partada sakit
oturub məktəbdən qaçmaq yolları barədə düşünürdüm. Arxada, pəncərənin yanında oturduğum üçün sinifdən
çıxmağım çox asan oldu. Məktəbdə parta arxasında oturmaqdansa, gedib uşaqlarla
oynamağa üstünlük verirdim. Amma bu
sadəcə, bir gün oldu. Sonra məktəbin ən nümunəvi şagirdlərindən oldum. 9-cu
sinfə qədər şərəf lövhəsində şəklim olub.
Mənim məktəbə uyğunlaşma prosesim hələ də xatırlanır. Birinci
sinifdə ilk dərs günü məktəbdən qaçan
yeganə şagird olmuşam. Məktəblə bağlı xatirələrim çoxdur. İbtidai sinifdə iki
müəllimim olub, hər ikisi sevib-saydığım müəllimlərimdən idi. Yuxarı siniflərdə
isə coğrafiya müəllimimiz Gülzadə, riyaziyyat müəllimimiz Sədrxan müəllim ən
sevdiyim və yadda qalan müəllimlərdəndir.
Çünki onlar sadəcə, məktəb dərsini tədris etmirdilər, həmçinin bizi
motivasiya edirdilər, bəzi şıltaqlıqlarımıza səbirlə yanaşırdılar. Bəlkə də bu
həyatın mənim üçün ssenarisidir ki, nə
sinif, nə də qrup yoldaşlarımla yaxın
münasibətdə olmamışam. Amma əvəzində, əsgər yoldaşlarımla, həyatın tamamilə
başqa sferalarında olan insanlarla dostluq etmişəm”.
Bakalavr təhsilini Azərbaycan Respublikası
Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasında politologiya ixtisası üzrə
alan Cavid bəy, bu seçimin tamamilə təsadüfü olduğunu deyir: "15 yer qeyd
etmişdim, 8-ci yerə düşdüm. Universitetə başladığım ilk gündən son günə qədər
də o ixtisasdan bir şey anlamamışam. Çünki ruhuma, düşüncələrimə uyğun deyildi.
Amma magistr təhsilimi Bakı Dövlət Universitetində sosial iş ixtisası üzrə
oxumuşam. Bu sahəyə də gəlişim təsadüfi
olsa da, mənim üçün yazılmış bir təsadüf idi. Bəlkə də heç təsadüf deyildi.
Mənim bütün gələcək karyeram, həyatım, düşüncələrim bu ixtisasdan sonra
formalaşdı.
Müsahibimiz universitet vaxtı sevgi məktubu
yazmağından yox, yazdırmağından da söz açdı: "Bakalavr təhsili aldığım dövrdə
digər qrupdan bir qızdan xoşum gəlirdi. Özüm yazmağı bilmirdim, amma qrup
yoldaşıma şerlər yazdırırdım. Və sətirlərin ilk hərfləri ilə "səni sevirəm”, "sevgilim” sözləri düzəlirdi. O zaman hər şey
çətin idi. Yaradıcı olmağa çalışırdım. Onu da qeyd edim ki, həmin qızdan bir
qarşılıq da gözləmirdim və heç vaxt
yaxınlaşıb "səni sevirəm” də demədim”.
Sosioloq məktəb vaxtı ən yaddaqalan hadisələrdən
birini bizimlə bölüşdü: "Məktəb vaxtı çox şirin, toppuş uşaq olmuşam. Yuxarı
sinfin qızları tənəffüs vaxtı gəlib müəllimdən icazə alır, məni dəhlizə
çıxardıb doyunca öpürdülər. Üzüm bütün
dodaq boyası olurdu”.
C. İmamoğlu gənclərə məsləhət görür ki, təhsili
məktəb və ya universitet divarları ilə məhdudlaşdırmasınlar. O deyir ki, doğulduğumuz
gündən öləcəyimiz günədək öyrənməliyik.
"Müəllimə "Allah səni öldürsün” dedim”
Marketoloq
Seymur Quliyev deyir ki, sinif yoldaşlarından fərqli olaraq, məktəbə
gedəndə artıq yazıb-oxumağı bilirdi: "1994-cü ildə, sentyabr ayının 1-də
evimizin yaxınlığında yerləşən 35 saylı məktəbə getmişəm. Elə də dəcəl uşaq
olmamışam. 4 il bağçaya getdiyimdən həm məktəb həyatına alışmışdım, həm də
digər sinif yoldaşlarımdan fərqli olaraq, yazıb-oxumağı bilirdim. Ən çox
sevdiyim fənlər coğrafiya, sevmədiyim isə riyaziyyat, fizika, kimya idi. Ən çox sevdiyim müəllimim isə hələ də əlaqələrimin
qaldığı və 7 il əziyyətimizi çəkən sinif rəhbərimiz, dil və ədəbiyyat
müəllimimiz Əfqan Əsgərovdur. Yaxşı oxuyan şagirdlərdən olmuşam. Sinif
yoldaşlarımın hamısı ilə olmasa da, bəziləri ilə əlaqələr qalır. İbtidai
sinifdən yalnız bir sinif yoldaşımla - İsa ilə münasibətimiz davam edir. Hal-hazırda
o, İtalyanın Milan şəhərində yaşayır. Milana səfərim zamanı da görüşmüşdük.
5-ci sinifdən sonra sinfi dəyişdim və yeni yoldaşlarım oldu. Onlarla 7 il birlikdə oxuduq. Oğlanların əksəriyyəti
ilə münasibətlər qalır. Bir sinif yoldaşım isə indi də ən yaxın dostlarımdan
biri olan Rəşad Nurəliyevdir. İndi o, mühəndislik üzrə fəlsəfə doktorudur.
Amerika, İtaliya və Fransada təhsil alıb. Orta məktəb illərim çox maraqlı və
bir o qədər də qəribə olub. Uşaqların qruplara bölünməsi, sinif nümayəndəmizin
partanın üstünə sərmək üçün ağ parça gətirməyən şagirdlərdən şikayət etməsi,
sinif yoldaşım olan bir qızı itələdiyim üçün küncdə bir ayaq üstündə qalmağım
və s. kimi xoş xatirələr var. Xatırlayıram ki, ibtidai sinifdə müəlliməmiz
dabankeşlə əlimə vurmuşdu. Mən də üzünə "Allah səni öldürsün
demişdim". Bir saat sonra müəlliməyə zəng gəldi ki, bəs qardaşı
xəstələnib. Düzü, əvvəl sevindim ki, ahım tutdu, amma sonra pis oldum”.
S.Quliyevdən
məktəb vaxtı kiməsə məktub yazdığını və ya kimdənsə məktub aldığını soruşduq:
"Məktub yazdığım biri olmayıb, amma xatırlayıram ki, 6, yada 7-ci sinifdə
oxuyarkən paralel sinifdə oxuyan bir qız oğlanlar günündə mənə kağıza bükülmüş
ətir göndərmişdi. O kağız isə məktub idi. Sinif yoldaşlarım sağ olsunlar, ətri məndən çox istifadə etdilər. Məktubda isə
maraqlı sözlər yazılmışdı”.
Müsahibəmizdən həmin məktubda nə yazıldığını
soruşsaq da ,gülərək "sirdir” deyib, ali
təhsilindən danışmağa başladı: "Universitet və ixtisas seçimim təsadüfi oldu.
Qafqaz Universitetinə, o zaman təşkil
olunan sınaq imtahanlarından birində iştirak etmək üçün getmişdim. Universitet
olduqca gözəl idi və heyran qalmışdım. Sınaq imtahanından çıxarkən "kaş
yaxşı bal yığıb bu universitetdə oxuya bilərdim!" deyə öz-özümə
danışırdım. Qəbul imtahanın nəticələri çıxanda artıq Qafqaz Universitetinin
tələbəsi idim. Qafqaz Universitetinin biznesin təşkili və idarəedilməsi
ixtisasına qəbul oldum. Yəni, niyyətin
hara, mənzilin ora! İxtisas seçimim isə təsadüfi olmuşdu. Bu ixtisasın yer
kvotası çox olduğu üçün seçmişdim. Elə yaxşı ki, bu ixtisası seçmişəm.Universitetdə
oxuyarkən isə hər günüm xoş keçib”.
S.Quliyevdən sonda gənclərə nə məsləhət gördüyünü soruşduq:
"Təhsil alan gənclərə klassik olaraq "yaxşı oxuyun və gələcəyinizi düşünün”
deməyəcəyəm. Bunları demək lazım deyil. Gənclərimiz ağıllı və düşüncəlidir.
Özləri hər şeyi yaxşı bilir. Sadəcə, həyatın dadını çıxarmaq üçün əlimizdə olan
hər anın dəyərini bilək və oxuyaraq öyrənək, öyrənərək həyatdan həzz
alaq”.
"Həmin məktubda mənə
olan sevgisindən yazmışdı”
İqtisadçı Könül
Nuriyeva ilk təhsilini anasının
istəyinə, ikinci təhsilini isə atasının və özünün istəyinə uyğun aldığını
bildirir: "1996-cı ildə xarici dillər təmayüllü gimnaziyaya getmişəm. Məktəb
vaxtı yox, amma o vaxta qədər çox dəcəl uşaq olmuşam. Məktəbə getdikdən sonra
sinif rəhbərimdən qorxmuşam, həm də sinif nümayəndəsi olduğum üçün dəcəllikdən
əl çəkmişdim. Lakin buna baxmayaraq, çılğın uşaqlıq dövründən ayrılıb məktəbə uyğunlaşmaq,
45 dəqiqə parta arxasında oturub müəllimə qulaq asmaq mənə çox çətin gəlirdi.
Amma sonra yavaş-yavaş alışdım. Məktəbdə əlaçı, nümunəvi şagirdlərdən oldum. Ən
çox sevdiyim coğrafiya, ingilis dili və ibtidai sinif müəllimlərim olub. Həmin
müəllimlər öz fənlərini maraqlı və sevərək tədris edirdilər. Sinif
yoldaşlarımın hamısı ilə də olmasa, bəziləri ilə əlaqəm qalıb. Real görüşə
bilməsək də, sosial şəbəkədə söhbətlərimiz olur. Bakalavr təhsilimi Bakı Slavyan Universitetində rus-ingilis
dilində tərcümə üzrə almışam. Anam həmişə qızlarından birinin tərcüməçi olmağını
istəyirdi. Böyük bacım öz istədiyi ixtisasın arxasınca gedərək, bu istəyi
yerinə yetirə bilməmişdi. Mən anamı bu istəyinə çatdırdım. İkinci təhsilimi
tamam fərqli sahədə aldım. Bunu isə atam istəyirdi. Həmçinin özümün də marağım
vardı. Ona görə də, magistr təhsilimi iqtisadiyyat üzrə oxudum. İndi də hal-hazırda
bu iş üzrə fəaliyyət göstərirəm”.
Müsahibimizdən məktəb vaxtı sevgi məktubu alıb-almadığını
soruşduq: "Məktəb vaxtı sinif yoldaşımın məndən xoşu gəldiyini hiss etmişdim.
Bir dəfə müəlliməmiz sevgi haqqında yazmağımızı tapşırmış. Hər kəs şablon -
anaya, vətənə olan sevgidən yazmışdı. Müəlliməmiz yazılar haqqında fikirlərini
söyləyərkən, o oğlanın yazısını daha çox bəyəndiyini demişdi Və bu da mənə
maraqlı gəlmişdi. Bir dəfə hər kəs idman dərsində olanda gedib müəllimənin
otağından yazını götürüb oxudum. Həqiqətən də həmin məktubda mənə olan
sevgisindən yazmışdı”.
İqtisadçı
universitet vaxtı yaşanan bir hadisəni də danışdı: "Bizim universitetin
pəncərələri elə idi ki, bir otaqdan o birinə rahat keçmək olurdu. Məndən bir
kurs yuxarı da oxuyan bir oğlan vardı. Məndən xoşu gəlirdi. Bir gün əlində gül,
sevgi etirafı etmək üçün bizim otağa gəlib. Həmin gün də mən dərsdən tez
getmişdim. O, eşq elan edən zaman, görüb ki, mən dərsdə yoxam. Müəllimlərin və
tələbələrin qarşısında pis olub, utanaraq gedib”.
Günel Azadə