Növbəti Türkiyə-Rusiya gərginliyi yaşana bilərmi?
Dünya mediası Türkiyə ilə Rusiya arasında yaşanan növbəti qalmaqalı
müzakirə edir. Bu dəfəki qalmaqal əvvəlki effekti yaratmasa da, hər halda
ikitərəfli münasibətlərə təsirsiz ötüşməyəcək. Beləliklə, insident Rusiyaya
məxsus təyyarənin türk əsgərlərinin olduğu binanı atəşə tutması və nəticədə 3
əsgərin şəhid olması, 11-nin isə yaralanmasından ibarətdir. Türkiyə Silahlı
Qüvvələrinin yaydığı xəbərə görə, insident Suriyanın Əl Bab qəsəbəsində baş verib.
"Fərat Qalxanı” əməliyyatının həyata keçirildiyi bölgədə İŞİD hədəflərinə qarşı
edilən hücum zamanı yaralanan əsgərlər xəstəxanaya yerləşdirilib.
Putinlə Ərdoğan nədən
danışıblar?
Ən önəmlisi odur ki, hadisə ilə əlaqədar Rusiya prezidenti Vladimir
Putin dərhal türk həmkarı Rəcəb Tayyib Ərdoğana zəng edib və hadisədən kədərləndiyini
bildirib, ona başsağlığı verib. Tərəflər beynəlxalq terrorla mübarizə və Suriya
məsələsini müzakirə ediblər, Suriyada terror təşkilatı İŞİD-ə qarşı hərbi
əməkdaşlığı gücləndirmək barədə razılıq əldə olunub. Telefon danışığında
Türkiyə, Rusiya və İran başçılığında Suriya məsələsinə həll yolu tapılması
məqsədilə başladılan Astana prosesinə də toxunulub. İki lider Astana və Cenevrə
danışıqlarının təşviq edilməsi üçün fəal əməkdaşlığa hazır olduqlarını ifadə
ediblər. Mart ayının axırında Rusiyada keçiriləcək Türkiyə-Rusiya Yüksək
Səviyyəli Əməkdaşlıq Şurası yığıncağı ilə əlaqəli fikir mübadiləsi aparaniki
dövlət başçısı iqtisadiyyat və digər sahələrdə də əməkdaşlıq məsələsini
müzakirə ediblər.
Təhqiqat komissiyası
yaradılmayacaq
"Rusiya və Türkiyə Suriyadakı türk hərbçilərinə səhvən endirilən
zərbə ilə bağlı insidenti araşdırmaq üçün təhqiqat komissiyası yaratmayacaqlar,
çünki məsələ tam aydındır”.Bu barədə "RİA Novosti”yə Ankaradakı yüksək
çinli hərbi mənbə bildirib. "İnsidentdən dərhal sonra Rusiya tərəfi ilə müvafiq
məsləhətləşmələr aparılıb. Aramızda koordinasiya mövcuddur, hazırda əlaqələndirməni
daha güclü və səmərəli etmək üçün danışıqlar aparılır. Məlumatıma görə, faciə
ilə bağlı hər hansı xüsusi komissiya yaratmaq planlaşdırılmır, çünki vəziyyət
məlum və aydındır”, - deyə mənbə bildirib.
Əl Bab mühasirəyə alınıb
Baş nazir Binəli Yıldırım Suriyada cərəyan edən proseslərlə əlaqəli
Ankarada jurnalistlərə verdiyi açıqlamada, Əl Babın mühasirəyə alındığını,
qəsəbənin ətrafındakı məhəllələrə nəzarətin ələ keçirildiyini bildirib. Əl Baba
hakim, strateji təpələrə də nəzarətin ələ keçirildiyini ifadə edən baş nazir Əsəd
qüvvələrinin isə cənub istiqamətdən qəsəbəyə irəlilədiklərini, onlarla
gərginlik yaşanmaması üçün koalisiya qüvvələri və Rusiya ilə koordinasiya
içində hərəkət edilərək, lazımlı tədbirlərin həyata keçirildiyini bildirib. Digər
tərəfdən, Baş Qərargah rəisi, ordu generalı Hulusi Akar və Rusiya Federasiyası
Baş Qərargah rəisi, ordu generalı Valeri Gerasimov arasında da telefon danışığı
baş tutub. General Gerasimov Əl Babda baş verən hadisəyə görə Hulusi Akara
kədərləndiyini bildirib və başsağlığı verib. Rusiya Müdafiə Nazirliyi
tərəfindən yayımlanan açıqlamada isə Akar və Gerasimovun birgə əməliyyatlar və
bölgədəki vəziyyətlə bağlı daha yaxın koordinasiya təmin edilməsi və məlumat
ötürülməsinə dair qərara gəldikləri bildirilib.
Xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu ilə rus həmkarı Sergey Lavrov
arasında da mövzu ilə bağlı telefon danışığı olub. Lavrov da Çavuşoğluna
başsağlığı verib.
Kılıçdaroğlu: Başsağlığı
azdır
CHP lideri Kamal Kılıçdaroğlu Əl Babda şəhid olan türk əsgərləri ilə
bağlı açıqlama verib. Kılıçdaroğlu Rusiya prezidenti Vladimir Putinin türkiyəli
həmkarı Rəcəb Tayyib Ərdoğana zəng edərək başsağlığı verməsinin az olduğunu
bildirib. Kılıçdaroğlu Tvitter hesabında qeyd edib ki, əsgərlərimizin şəhid
edilməsi Rusiya tərəfinin quru başsağlığı ilə bitməyəcək qədər önəmli
hadisədir.
Niyə insident Tramp-Ərdoğan
danışığından sonra baş verib?
Hər iki tərəf hadisənin səhv üzündən baş verdiyini bildirsə də,
ortaya bir sıra suallar çıxır. Niyə məhz bu insident Tramp-Ərdoğan telefon
söhbətindən sonra baş verib? Bundan əlavə, insident ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat
İdarəsinin (CİA) yeni rəhbəri Mik Pompeonun Türkiyəyə səfərinə bir gün qalmışa
təsadüf edib. Özü dəPompeo bu vəzifəyə gəldikdən 17 gün sonra regional
səfərlər çərçivəsindəki ilk xarici səfərini məhz Türkiyəyə edib.
MKİ rəhbəri MİT rəhbəri Hakan Fidanla yanaşı, Türkiyə prezidenti
Rəcəb Tayyib Ərdoğanla da görüşüb.Səfərdə terrorla mübarizə məsələsi,
Suriyanın Əl Bab bölgəsində davam edən əməliyyat, Rakka bölgəsində mümkün
əməliyyatlar müzakirə olunub.Görüşlərdə ABŞ-ın separatçı terror təşkilatı
PKK-nın Suriyadakı qolu PYD/YPG-yəyardım etməməsi tələbi bir də gündəmə
gətirilib. Səfərdə, həmçinin Fətullahçı Terror Təşkilatı (FETÖ) ilə mübarizə
məsələsinin də müzakirə olunması gözlənilir.
Suriya ilə sərhəddə
irimiqyaslı terror əməliyyatı
Belə bir mürəkkəb vəziyyətdə Türkiyədə keçirilən reydləri Qərb
mətbuatıəsas mövzularından birinə çevirib. Məlumata görə, Türkiyədə 4
nəfəri tutublar, onların yanında 150 kiloqramlıq partlayıcı və dəmir
parçalarıyla dolu 24 intiharçı kəməri, 15 kiloqrama yaxın partlayıcı maddə,
partlayıcıları uzaqdan idarəetmə mexanizmləri, silah-sursat tapılıb. "USA
Today”qəzeti əməliyyatın Suriya ilə sərhəddə, Qaziantep vilayətində
keçirildiyini yazır. Vilayət rəhbərliyinin yaydığı məlumatda şübhəlilərin
Suriyada fəaliyyət göstərən "İslam Dövləti” (İŞİD) yaraqlılarından təlimat
aldığı deyilir. Türkiyənin dövlət agentlikləri tutulanlardan birinin hansısa
terror hücumunda iştiraka görə axtarışda olduğunu yazır. Həbs edilənlər haqda,
hələ ki bundan artıq bilgi verilməyib. Türkiyə terror hücumlarından son
zamanlar xüsusilə əziyyət çəkdiyindən, hökumət terrorla mübarizəni gücləndirib.
Keçən həftə ölkənin 29 vilayətində əməliyyatlar aparılıb, terrorçularla əlaqədə
şübhəli bilinən 800-dən çox adamı tutublar.
Üstəlik, Türkiyə Suriyanın şimalında İŞİD-ə qarşı hərbi əməliyyatlar
keçirir, İŞİD mövqelərinə hava zərbələri endirir.Qəzetlər dünənki hadisənin
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi rəhbərinin Ankaraya səfəri gününə düşdüyünü vurğulayırlar.
"The New York Post” qəzetinin adının gizli saxlanmasını istəyən dövlət
rəsmisindən aldığı məlumata görə, əsas müzakirə mövzusu Suriyada birgə
əməliyyat planlarıdır. Adını açıqlamayan təhlükəsizlik rəsmisi Türkiyənin Gülən
hərəkatı və kürd yaraqlılarıyla mübarizədə ABŞ-dan dəstək istəyəcəyini
söyləyib. MKİ direktorunun Ankaraya səfəri ABŞ-la münasibətlərin yoluna
qoyulacağıyla bağlı ölkədə ümidlər yaradıb.
Azər