Növbətçi xarakterli sənəd
Son günlər cəbhə xəttində vəziyyət yenidən gərginləşib.
Ermənistan silahlı birləşmələri nəinki ön xətdəki mövqelərimizi, hətta yaşayış
məntəqələrimizi, dinc əhalinin yaşadığı əraziləri də minaatanlardan, iriçaplı
pulemyotlardan atəşə tuturlar. Düzdür, hələlik insan tələfatı yoxdur və Azərbaycan
Silahlı Qüvvələrinin ön xətdəki birləşmələri tərəfindən cavab atəşi açılır,
düşmən susdurulur. Bununla belə, ermənilər tərəfindən atəşkəs növbəti gün yenidən
pozulur, gərginlik abı-havası davam edir. Belə bir vəziyyətdə ATƏT-in Minsk
qrupunun həmsədrləri protokol xarakterli bəyanat yayaraq, bununla işlərini
bitmiş hesab edirlər. Münaqişənin dinc yolla həllinə məsul olan, üzərlərinə
vasitəçilik missiyasını götürən tərəflər bu davranışları ilə işğala məruz
qalanla işğalçıya növbəti dəfə eyni münasibət sərgiləmiş olurlar. Təbii ki, bu,
ərazisinin 20 faizdən artıq hissəsi Ermənistan tərəfindən işğal olunan Azərbaycanı
heç bir halda qane edə bilməz. Ona görə də Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi həmsədrlərin
son bəyanatına öz münasibətini ifadə edən rəsmi mövqeyini ortaya qoyub.
XİN mətbuat xidmətinin rəhbəri Hikmət Hacıyevbildirib ki, Azərbaycanın Laçın rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən
işğalının 25-ci ildönümü və Ermənistan prezidentinin parlamentdə çıxış edərək
Yenilənmiş Madrid Prinsiplərini inkar edən açıqlamasının müqabilində ATƏT-in
Minsk Qrupu həmsədrlərinin yalnız atəşkəs haqqında 18 may 2017-ci il tarixli
standart bəyanatı simptomatik xarakter daşıyır. Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın
digər işğal olunmuş rayonlarının əhalisi kimi 80.000-ə yaxın Laçın sakini 25
ildir ki, qaçqın və məcburi köçkün vəziyyətində yaşadığı halda, rayonun
işğalının 25-ci ildönümü günü bəyanatla çıxış edən Minsk Qrupunun həmsədrləri tərəfindən
bu haqda heç nə deyilməməsi ədalətsiz və qeyri-obyektiv yanaşmadır. XİN rəsmisi
Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin ölkəmizin
suveren ərazilərində fəaliyyət göstərdiyini də diqqətə çatdırıb. Qeyd edib ki, Ermənistanın
gücdən istifadə edərək Azərbaycan ərazilərinin işğalı fonunda Silahlı Qüvvələrimiz
ölkəmizin müdafiəsini və mülki əhalinin təhlükəsizliyini təmin edir: "Azərbaycanın
uçuş aparatlarına yaranan real təhlükəni və Azərbaycanın hava məkanının dərinliklərinə
nəzarət etmək cəhdinin qarşısını almaq üçün mayın 15-də provokativ şəkildə müdafiənin
ön xəttinə çıxarılmış Ermənistan hava hücumundan müdafiə qoşunlarına məxsus
"OSA” zenit-raket kompleksi legitim hərbi hədəf olaraq məhv edilib. Təəssüflər
olsun ki, atəşkəsin pozulmasından narahatlıq ifadə edən ATƏT-in Minsk Qrupunun
həmsədrlərinin bəyanatında Ermənistan silahlı qüvvələrinə məxsus hərbi texnika
və şəxsi heyətin Azərbaycanın suveren ərazilərində qeyri-qanuni mövcud olması
faktına yenə də göz yumulur. Həmsədrlərin bəyanatında Ermənistan silahlı qüvvələrinin
keçən ilin aprelində olduğu kimi cəbhənin Ağdam və Tərtər istiqamətləri boyunca
sıx yaşayan mülki əhalini və mülki obyektləri 16-17 may tarixlərində
minaatanlardan və digər silahlardan intensiv atəşə tutması və sonra video
görüntülər yayaraq bunu rəsmən etiraf etməsi barəsində heç nə deyilmir”.
H.Hacıyev bir daha bəyan edib ki, Ermənistan
silahlı qüvvələrinin Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində qeyri-qanuni
mövcudluğu cəbhədə gərginliyin yaranmasının və atəşkəsin pozulmasının əsas səbəbidir.
O, bildirib ki, ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri ilk növbədə elə özlərinin
hazırladığı Yenilənmiş Madrid Prinsiplərini rəhbər tutaraq, Ermənistan
qoşunlarının Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindən çıxarılmasını tələb etməli
və ATƏT-in Budapeşt Sammitinin qərarına uyğun olaraq münaqişənin BMT TŞ-nın qətnamələri
əsasında siyasi yolla həlli üçün intensiv substantiv danışıqların davam
etdirilməsinə çağırış etməli idilər.
Mövzuya dair fikirlərini "Kaspi”yə bölüşən millət vəkili, politoloq Hikmət Məmmədov qeyd
edib ki, həmsədrlərin son bəyanatı növbətçi xarakter daşıyır. O, deyib ki, BMT
Təhlükəsizlik Şurasından mandat almış ATƏT-in Minsk qrupunun xüsusi təyinatı
var. Deputatın sözlərinə görə, bu qrup məhz Dağlıq Qarabağ münaqişəsini sülh
yolu ilə həll etmək üçün yaradılıb: "Əgər bu qrupun üzvləri hesab edirlərsə ki,
sadəcə bəyanatlar verməklə problemi həll edəcəklər və nəticədə onların bu fəaliyyəti
status-kvonun saxlanmasına xidmət edəcək, yanılırlar. Fikrimcə, 2016-cı ilin
aprel hadisələrini tez-tez xatırlatmaq lazımdır. Bu hadisə sübut edib ki,
Dağlıq Qarabağ problemi heç bir halda dondurulmuş münaqişə sayıla bilməz, Azərbaycan
xalqı status-kvonun bu cür qalması ilə heç zaman barışmayacaq. Azərbaycan öz ərazi
bütövlüyünü mütləq bərpa edəcəkdir. Bu, Azərbaycanın müstəsna hüququdur. Beynəlxalq
hüquq Azərbaycanın tərəfindədir, BMT Təhlükəsizlik Şurasının münaqişəyə dair qəbul
etdiyi qətnamələr ölkəmizin lehinədir. Zaman keçdikcə beynəlxalq münasibətlərdə
yaranan şərtlər də Azərbaycanın lehinə dəyişir. Hazırkı beynəlxalq münasibətlər,
həmçinin bu münasibətlərdəki tarazlıq nə 90-cı illərin, nə də 2000-ci illərin əvvəllərindəki
tarazlıq deyil. Yeni aktorlar meydana çıxır. Azərbaycan ən müxtəlif güc mərkəzləri
ilə öz milli maraq və mənafelərinə uyğun əlaqələr formalaşdırır. Bu baxımdan
hesab edirəm ki, Azərbaycan gec-tez Dağlıq Qarabağ problemini həll edəcək. Ona
görə də həmsədrlər bəyanat verərkən sürətlə dəyişən beynəlxalq vəziyyəti də nəzərə
almalı, üzərlərinə düşən vəzifəni məsuliyyətlə yerinə yetirməlidirlər”.
Politoloq
Fikrət Sadıxovunfikrincə, həmsədrlər yaydıqları son bəyanatda açıq-aşkar desəydilər ki, Ermənistanı
dəstəkləyirik, bu, daha səmimi təsir bağışlayardı. O, qəzetimizə açıqlamasında
deyib ki, həmsədrlərin bu bəyanatı boş, mənasız, konkret bir məsələyə yönəlməyən
söz yığınıdır: "Ermənistan silahlı birləşmələri tərəfindən cəbhə xəttində müxtəlif
təxribatlar törədilir. Biz onların zenit-raket kompleksini məhv edirik, onlar
isə Azərbaycanın yaşayış məntəqəsini minaatanlardan atəşə tutur, dinc vətəndaşlarımızı
hədəf seçirlər. Həmsədrlər gözəl başa düşürlər ki, bütün bu təxribata cəhdlər
Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində baş verir. Təəssüf ki, onlar Ermənistana
təzyiq etmək, işğal altındakı ərazilərimizin boşaldılmasını tələb etmək əvəzinə,
heç bir məna daşımayan bəyanat yayırlar. Bununla guya bizi sülhə, razılığa dəvət
edirlər. Təbii ki, bu, Azərbaycanın maraqlarına cavab vermir. Əgər doğrudan da
həmsədrlər iş görmək arzusundadırlarsa, onlar konkret ünvanlı bəyanatla çıxış
etməli, günahkarın adını çəkməlidirlər. Həmsədrlər beynəlxalq hüququ, qanunları
əldə rəhbər tutaraq, işğalçının Azərbaycan ərazilərini boşaltmasını təmin etməlidirlər.
Əsl reallıq bundan ibarətdir”.
Rufik
İSMAYILOV