Ömrünü elmin inkişafına həsr edən alim

Azərbaycan xalqının ədəbi-mədəni köklərinin qorunduğu, milli-mənəvi sərvətimiz olan əlyazmaların mühafizə edildiyi müqəddəs məbədgah olan Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunda işləyən, ömrünü, gününü bu elm ocağına, əlyazma irsimizin, yazılı abidələrimizin tədqiqinə həsr edən alimlər sırasında filologiya elmləri doktoru, professor Kamandar Kazım oğlu Şərifovun xüsusi yeri var.
1971-1972-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Respublika Əlyazmalar Fondunda kiçik elmi işçi vəzifəsində işə başlayan Kamandar müəllim, 1973-1977-ci illərdə elmi katib, 1990-1991-ci illərdə böyük elmi işçi, 4 mart 1996-cı ildə Azərbaycan Respublikası Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən dosent adının verilməsilə baş elmi işçi vəzifəsində işləmişdir. 1992-ci ildən indiyədək öz doğma institutunda "Ərəbdilli əlyazmaların tədqiqi” şöbəsinə rəhbərlik edən Kamandar müəllim, 1984-cü ildə gərgin əməyinin nəticəsi olaraq "Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə və onun ədəbi-mətnşünaslıq fəaliyyəti” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
Onun "Mətnşünaslıq” (2001), "Mətnşünaslığın əsasları” (2003), "Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə” (2001), "Azərbaycan mətnşünaslığının təşəkkülü və inkişafı” (1996), "Alim, pedaqoq və kitabşünas” (2007), "Azərbaycan əlyazma kitabı və kitabxanaları” (2009) və s. əsərləri bunun ən bariz nümunəsidir. K.Şərifovun kitabşünaslıq sahəsində bu xidmətləri nəzərə alınaraq, əsərləri professor B. Allahverdiyevin rəhbərliyi və redaktorluğu ilə 2003-cü ildə BDU-da nəşr edilmiş "Azər-baycan kitabşünaslığı” adlı biblioqrafik göstəriciyə də daxil edilmişdir.
K. Şərifovun Əlyazmalar İnstitutunda saxlanılan yazılı abi-dələrin elmi təsviri və kataloqlaşdırılmasında ciddi xidmətləri var. O, ərəbdilli əlyazmalar kataloqunun I (1984; 2008), II (2000), III (2007) və IV (2019) cildlərinin müəlliflərindən olmaqla bərabər, II, III və IV cildlərin tərtibçi və redaktorudur. Bundan başqa, tədqiqatçı Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadənin kitabxanasındakı orta əsr əlyazmalarının kataloqunun I (2010) cildini və ərəbdilli əski çap kitabları kataloqunu hazırlayaraq nəşr etdirmişdir.
2019-cu il Kamandar müəllimimin elmi fəaliyyətində ən uğurlu il olub. Onun elmi əsərlərindən ibarət dörd cildliyi nəşr olunub.
İş fəaliyyəti müddətində Kamandar müəllim 1968-1970-ci illərdə Misir Ərəb Respublikasında, 1977-1981-ci illərdə İraq Respublikasında, 1987-1990-cı illərdə başqa bir ərəb ölkəsində - Yəmən Demokratik Respublikasında uzunmüddətli elmi ezamiyyətlərdə olmuş, 1985-ci ildə dünya gənclərinin Moskvada keçirilən festivalında iştirak etmişdir. K. Şərifov Əlyazmalar İnstitutunun elmi-ictimai həyatında fəal iştirak etmiş, Respublika Əlyazmalar Fondunun yenidən qurulmasında və Əlyazmalar İnstitutuna çevrilməsində böyük əməyi olmuşdur. Kamandar müəllimin 1994-cü ildə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Dubay şəhərindəki Cuma əl-Məcid adına Elm və İrs Mərkəzinə, 1995-ci ildə İran İslam Respublikasına, 2002-ci il Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu ilə Misir Ərəb Respublikasının "Dərul-kutub” adlı əlyazma kitabları və arxiv materialları saxlanılan mərkəzilə elmi əlaqələr yaratmaq üçün Qahirə şəhərinə, 20-24 mart 2009-cu ildə Təbriz şəhərinə etdiyi səfərləri olduqca yüksək qiymətləndirilib. Kamandar müəllim, sadəcə bildikləri ilə kifayətlənən alim olmamışdır. O, həm də qazandığı elmi bilik və təcrübələrini tələbələrə öyrədərək onların həyat yollarına işıq saçmağı da öz amallarından biri olaraq seçmişdir. Bu məqsədlə 1986-2012-ci illərdə Bakı Dövlət Uni-versiteti Şərqşünaslıq fakültəsində "Mətnşünaslıq” fənninin tədrisi ilə pedaqoji fəaliyyətə də başlayan Kamandar müəllim, 1994-1997-ci illərdə Təfəkkür Universitetində "Ərəb dili”, 1995-1997-ci illərdə Odlar Yurdu Universitetinin hüquq fakültəsində "Müsəlman hüququ”, 1998-ci ildən 2015-ci ilə qədər Qafqaz Universitetinin pedaqoji fakültəsinin ərəb dili və ədəbiyyatı bölümündə "Ərəb ədəbiyyatı tarixi” və "Mətn-şünaslıq” fənlərini tədris etmişdir.
Gərgin əmək və zəhmət dolu həyat rəngləri ilə naxışlanan alim ömrünün zərrələri hər bir tədqiqatçının yoluna da mütləq nur çiləyir. Kamandar müəllim də bu baxımdan istisna deyildir. Onun rəhbərliyi altında onlarla tədqiqatçı yetişmiş, magistr, fəlsəfə elmləri doktoru, elmlər doktoru dissertasiyaları müdafiə edilmişlər. Onun otuz ilə yaxın rəhbərlik etdiyi "Ərəbdilli əlyazmaların tədqiqi” şöbəsində də az davamçısı, yetirməsi yoxdur. O, bu illər ərzində onlarla mətnşünas, əlyazmaşünas alim yetişdirmişdir. Onun rəhbərliyi altında Yadulla Paşayev, Nailə Süleymanova, Əkrəm Həsənov, Rübabə Şirinova, Şəhla Məcidova müdafiə etmiş, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi almışlar.
Mərhum akademik Vasim Məmmədəliyev "Mənalı ömrün nurlu töhfələri” adlı məqaləsində haqlı olaraq Kamandar müəllimin "məhsuldar tədqiqatları ilə Azərbaycan mətnşünaslıq məktəbi yaratdığı” fikrini qeyd edir.