Milli maraqlara əsaslanaraq tam müstəqil siyasət yürüdən nüfuzlu ölkə
XX əsrin
əvvəllərində Şərqdə - müsəlman aləmində ilk demokratik cümhuriyyət məhz
Azərbaycanda quruldu. 1918-ci ilin 28 mayında Azərbaycan öz müstəqilliyini elan
etdi və dövlət olaraq bir sıra mühüm islahatlara imza atdı. Hətta Avropa
dövlətlərindən qabaq ölkə ərazisindəki bütün vətəndaşlara, o cümlədən qadınlara
seçib-seçilmək hüququ verdi. Lakin o dövrün ictimai-siyasi hadisələri
səbəbindən müstəqilliyimiz 1920-ci ilin 28 aprelində süquta uğradıldı. 70 il
ərzində sovetlər birliyinin tərkibində mövcudluğunu qoruyan Azərbaycan 1991-ci
il oktyabrın 18-də yenidən müstəqilliyini bərpa edə bildi, müstəqil dövlət kimi
dünyaya yenidən səs saldı. Bir neçə gün bundan öncə bu əlamətdar hadisənin baş
verməsinin 25 illiyi ən yüksək səviyyədə qeyd olundu, keçilən yola, həyata
keçirilən siyasətə, yol verilən nöqsanlara bir daha nəzər salındı. Azərbaycanın
dövlət müstəqilliyinin bərpasının 25 illiyi münasibətilə təşkil olunan rəsmi
qəbulda prezident İlham Əliyev 25 illik yola ictimai-siyasi, iqtisadi qiymət
verdi.
Dövlət
başçısı haqlı olaraq qeyd etdi ki, müstəqilliyimizin
birinci dövrünü əhatə edən 1991-1993-cü illər daha çox faciəvi hadisələrlə
yadda qalıb. Həmin vaxt Azərbaycan çox böyük problemlərlə, itkilərlə üzləşib.
Xüsusən də 1991-ci ilin oktyabr ayından 1992-ci ilin yay aylarına qədər olan müddət
itirilmiş imkanlar, itkilər dövrü kimi yadda qalıb. Ermənistan Azərbaycana
qarşı təcavüzə başlayıb, azərbaycanlılar Dağlıq Qarabağdan qovulublar. 1992-ci
ilin may ayında Şuşanın və Laçın rayonunun işğal altına düşməsi isə daha böyük
itki, faciə olub. O illərdə dövlətçiliyin əsasları qurulmayıb, ekstremist
elementlərə qarşı ciddi mübarizə aparılmayıb, nizami ordu yaradılmayıb,
cəmiyyətdə milli həmrəylik, milli birlik olmayıb. Bütün bu amillərdən, xüsusilə
Şuşanın və Laçın rayonunun işğal altına düşməsindən istifadə edən AXC-Müsavat
qruplaşması hakimiyyəti qanunsuz olaraq zəbt edib.
Bununla
da birinci dövrün ikinci dəhşətli mərhələsinə qədəm qoyulub. Həmin qruplaşmanın
1992-ci ilin yay aylarından 1993-cü ilin iyun ayına qədər davam edən
hakimiyyəti müddəti biabırçılıq, rüsvayçılıq, fəlakət dövrü kimi yadda qalıb. Hakimiyyəti
qanunsuz olaraq zəbt etmiş AXC-Müsavat qruplaşması ölkəmizi uçuruma aparıb.
Kəlbəcər rayonunun 1993-cü ilin aprel ayında işğal altına düşməsindən sonra
Dağlıq Qarabağla Ermənistan arasında coğrafi əlaqə yaradılıb. Azərbaycanın
daxilində gedən proseslər ölkəmizi çökdürüb, iqtisadi böhran yaşanıb, sənaye iflic
vəziyyətə düşüb. O vaxtkı hakimiyyət ancaq öz maraqlarını təmin etmək üçün
çalışdığından korrupsiya, rüşvətxorluq son həddə çatıb, ölkədə qanunsuz silahlı
birləşmələr meydan oxuyub. Həmin vaxt Ermənistan ilə qanlı döyüşlər getməsinə
baxmayaraq, AXC-Müsavat qruplaşması Azərbaycanda öz hakimiyyətini saxlamaq üçün
hətta vətəndaş müharibəsinə də başlayıb. Məhz buna görə Gəncə şəhəri onlar tərəfindən
bombalanıb, qardaş qanı axıdılıb və bunun nəticəsində Azərbaycan daha da böyük
itkilərlə üzləşib. AXC-Müsavat qruplaşmasının cəmi 1 illik hakimiyyəti
müddətində yarıtmaz, xəyanətkar fəaliyyəti nəticəsində Azərbaycan öz dövlət
müstəqilliyini yenidən itirmək təhlükəsi ilə üzləşib. Belə bir vaxtda xalqın
təkidli tələbi ilə Naxçıvandan Bakıya dəvət edilən, siyasi hakimiyyətə
gətirilən ümummilli lider Heydər Əliyev ölkəni gözləyən bütün fəlakətlərin
qarşısını alıb.
Prezidentin
ictimai-siyasi məsələlər üzrə köməkçisi Əli Həsənovun bu günlərdə informasiya
agentliklərinə verdiyi müsahibədə də qeyd olunduğu kimi, görkəmli dövlət xadimi
Heydər Əliyev 1993-cü ildə xalqın tələbi ilə hakimiyyət dairələri tərəfindən
Bakıya dəvət olunandan, iyunun 15-də Ali Sovetin sədri, oktyabrın 3-də isə ölkə
prezidenti seçiləndən sonra yenidən Azərbaycana rəhbərlik etməyə başlayıb. O
dövrdən etibarən də ulu öndər Heydər Əliyev ölkənin milli ruhlu, qlobal
düşüncəli və dövlət təfəkkürlü vətəndaşlarını, bütün sağlam qüvvələri öz
ətrafına toplayıb, respublikamızın gələcək iqtisadi, ictimai-siyasi və
sosial-mənəvi inkişafının prinsiplərini, məqsəd və vəzifələrini müəyyənləşdirib.
Ümummilli liderin əsasını qoyduğu yeni neft strategiyası və digər transmilli
enerji-nəqliyyat-kommunikasiya layihələrinin həyata keçirilməsi nəticəsində isə
Azərbaycan dünyanın aparıcı dövlətləri və şirkətləri üçün cəlbedici tərəfdaşa
çevrilib. Ulu öndər Heydər Əliyevin şəxsi nüfuzu, siyasi uzaqgörənliyi, böyük
idarəçilik təcrübəsi sayəsində 1993-2003-cü illəri əhatə edən dövr ərzində
bütün milli resursları vahid məqsəd uğrunda səfərbər etmək və Azərbaycanın
dövlət müstəqilliyini qoruyub saxlamaq, onu sabit inkişaf yoluna çıxarmaq,
milli iradəyə əsaslanan müstəqil subyekt kimi beynəlxalq aləmlə sıx inteqrasiyasını
təmin etmək mümkün olub. Bütövlükdə Heydər Əliyevin təməlini qoyduğu,
formalaşdırdığı və yürütdüyü uzaqgörən daxili və xarici
siyasətsonrakı dövrdə Azərbaycanın milli inkişaf prioritetlərinin
əsasını təşkil edib, Cənubi Qafqaz və Xəzər hövzəsi, Avrasiya bölgəsi və
dünyadakı mövqelərini, həm də dünya birliyi ilə əlaqələrinin
prinsipial xəttini müəyyənləşdirib.Ümummilli lider Heydər Əliyev həm
region ölkələri, həm də dünya dövlətləri ilə qarşılıqlı münasibətlərin
respublikamızın geosiyasi maraqlarına uyğun olaraq praqmatik, ölçülüb-biçilmiş,
düşünülmüş və balanslı siyasi strategiyasını formalaşdırıb.
Bu
siyasi kurs ulu öndər məktəbinin layiqli yetirməsi İlham Əliyevin ölkəyə
prezident seçildiyi gündən indiyə qədər uğurla davam etdirilməkdədir. Təsadüfi
deyil ki, prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanın yaşadığı 2003-2016-cü
illər milli inkişafımızın yeni dövrü kimi xarakterizə edilir. Bu illər ərzində Azərbaycan
oturuşmuş liberal iqtisadiyyata və böyük maliyyə resurslarına, güclü orduya
malik, özünü tam təmin edən, heç kimdən asılı olmayan, bütün səviyyələrdə öz
sözünü cəsarətlə deyən, mövqeyinə və rəyinə dünyada hörmətlə yanaşılan və milli
maraqlara əsaslanaraq tam müstəqil siyasət yürüdən nüfuzlu bir ölkəyə çevrilib.
Əgər bu gün Azərbaycan bölgədə ciddi bir geosiyasi amilə çevrilərək postsovet
məkanının, Xəzər-Qara dəniz hövzəsi və Cənubi Qafqazın geosiyasi, geoiqtisadi
və hərbi-geostrateji xarakteristikasının müəyyən edilməsinə mühüm təsir
göstərirsə, bu, ölkə başçısı İlham Əliyevin rəhbərliyi altında yürüdülən düzgün
siyasi kursun nəticəsidir.
Alpər TURAN