“Mən adamı olmadan nə isə edən adamam” - Gör-götür
Özünü həvəsdən
düşməyən adam kimi xarakterizə edir. Deyir ki, bir işin uzun vaxt aparması onu
qətiyyən həvəsdən salmır, əksinə daha dərindən araşdırır, qaranlıq qalan tərəflərini
öyrənir. Bu zaman isə ortaya daha yaxşı iş çıxarmaq mümkün olur. Müsahibimiz elə
bu xarakterinin verdiyi səbir nəticəsində bir çox layihələrinin uğur
qazanmasına nail olan PR və kommunikasiya mütəxəssisi
Azər Nəzərovdur.
- Azərbaycan, Gürcüstan və Amerikada təhsil
almısınız. Fərqli ölkələrin təhsili özəl olaraq nə verdi?
- Yaxşı
şəbəkə deyə bilərəm. Dostlar, gözəl müəllimlərlə əlaqələr, yaxşı karyera
imkanları verdi. Tədrisi də müqayisə edə bilirəm. Xarici ölkələrin universitetlərində
daha çox inkişaf etmiş, dünyaca tanınmış adamların dərs deməsi kimi üstünlüklər
olsa da, əslində bütün universitetlərdə tədris metodu elə də çox fərqlənmir. Həmişə
düşünmüşəm ki, universitet sənə nəsə öyrədə bilməz, əgər sən ondan nəsə öyrənmək
istəmirsənsə. Əsas odur ki, hər universitet özünə görə yaxşı karyera əlaqələri
verdi.
- O əlaqələr davam edir?
- Bəli,
hələ də əlaqəmiz var, bacardığım qədər davamlı olması üçün çalışıram. Tələbə
vaxtı bu əlaqələrin önəmini o qədər də hiss edə bilmirsən, amma bitirdikdən
sonra görürsən ki, o şəxslər ayrı-ayrı yerlərdədirlər və hamısı bir əlaqədir.
Azərbaycanda olanlarla görüşürük, xaricdəkilərlə isə onlayn olaraq sıx əlaqələrimiz
davam edir. Sabah hansınınsa köməyinə ehtiyacım olsa, yardımlarını əsirgəməyəcəklərini
bilirəm. Arada onlara Azərbaycan məhsullarından ibarət sovqat qutuları göndərirəm.
- Bəzən insanlar öz ölkələrindəkilərlə belə, geniş əlaqə
qura bilmirlər. Xaricdə təhsil almaqla da əlaqə öz-özünə qurulmur. Burda
insanın özünün rolu nə dərəcədədir?
- Bunun
üçün sosial olmaq lazımdır. Bəzən gənclər xaricdə oxuyub gəlirlər, amma heç bir
əlaqələri olmur. Yaxud, olsa da, sabah üçün heç bir faydası yoxdur. Buna görə,
ilk olaraq gənc gələcək karyerası ilə bağlı bir yol müəyyənləşdirməli və onunla
bağlı əlaqələrin üstünə düşməlidir. Yəni, nə üçün əlaqə qurmaq istədiyinə
baxmalıdır. Xaricdə və ya ölkədə fərqi yoxdur, əlaqələrin hamısı universitetdə
qurulmur, tədbirlərdə, görüşlərdə bunu davam etdirməlisən. Amerikada olanda
ictimai radiolarında və bir neçə media qurumlarında uzun müddət həm təcrübə, həm
araşdırma fəaliyyətim olub. Əksəriyyəti ilə özüm gedib maraqlanırdım,
görüşürdüm, əlaqələr yaranırdı. Onların nəticəsində təcrübə keçmək üçün PR
agentlikləri, media qurumları kimi əlaqələr tapmışdım. Onlarla münasibətimiz
indi də davam edir.
- Amerikada yaxşı mühitə düşmüşdünüz, bəs niyə
qayıtdınız?
- Bu
sual həyat yoldaşımla mənə çox ünvanlanır. Hətta bəzən danlayırlar ki, niyə
qayıtmısınız. Məsələ bir az fərqlidir. Birincisi, karyeranı harada və necə
gördüyünə baxmalısan. Mən karyeramı Amerikada görmürdüm. İndi dövlətimiz gənclərə
üstünlük verir, ölkə başçısının, rəsmilərin çıxışlarında xaricə oxumaq üçün gedən
gənclərin geri qayıtması ilə bağlı çoxsaylı müraciətlər görürük. Düşünürəm ki,
o müraciətlərin heç biri boşuna edilmir. Bura qayıdıb o müraciətləri dəyərləndirmək
lazımdır. Həm də özümü Bakıya bağlı adam hesab edirəm. İki ilə yaxın Amerikada,
il yarım Tiflisdə yaşamışam. Tiflis hələ bura yaxındır, amma arada Bakıya gəlməsəm
olmurdu. Bir az bağlılıq var, doğmalarım da burdadır. Həm də burda karyeramla
bağlı müəyyən bir yerə gəlmişəm.
- Böyük yerdə nöqtə olmağı yox, balaca yerdə böyük
olmağı seçdiniz?
- Elə
düşünmürəm. Amerikada hər nöqtənin özünün böyük çevrəsi var. Orada vəziyyət
tamam fərqlidir. Doğrudur, orda olmağım karyera cəhətdən daha faydalı ola bilər,
amma karyeramın hazırkı mərhələsində bu addımı hələ ki görmürəm. Bir məsələ də
var, təhsil üçün getmisənsə, deməli, hansısa çatışmayan bilikləri əldə etməyə
ehtiyacın yaranıb və ona görə də öyrəndiklərini qayıdıb tətbiq etmək istəyi
güclü olur. Məhz ona görə də, təhsil üçün gedənlərin əksəriyyəti qayıdır. Gələcəkdə
yenə də Amerikaya getmək fikrim var, amma bu yenə də daimi yaşamaq məqsədli
deyildir. Daimi yaşayış yeri kimi özümü Bakıdan başqa yerdə təsəvvür etmirəm.
- İnkişafa meyilli adam olduğunuzu deyirlər.
İnkişaf etmək cəhətdən menyunuza nələr daxildir?
- Hər
şey daxildir. Birincisi, həmişə düşünmüşəm ki, nəsə edirsənsə, mütləq yaxşısını
etməlisən. İkincisi isə, biz dünyaya ona görə gəlməmişik ki, yaşayaq, evlənək,
uşaq dünyaya gətirək və ölək. Həyatın fəlsəfəsi bundan ibarət ola bilməz. Biz
burdayıqsa, cəmiyyətə fayda verməyi bacarmalıyıq. Amma faydanı birinci özümüzə
verməyi bacarmalıyıq. Bu, mütləqdir. Təhsil məsələsindən tutmuş, yemək bişirməyə
qədər nəyisə bacarıramsa, özümü o istiqamətdə inkişaf etdirməyə çalışıram. Uzun
müddət media sahəsində oldum, o zaman media ilə bağlı nə görsəm ora gedirdim, təlimlərə
qatılırdım, xaricdən kim gəlirdisə, onunla görüşürdüm, bütün qəzetləri bir-bir
oxuyurdum. İstədiyim kimi alınması üçün bir yazını bəzən 50 dəfə yazırdım.
Fikrimcə, inkişaf etmək - həm də sənə nəsə öyrədəcək adamlara sözün yaxşı mənasında
nəfəs almağa imkan verməməkdir, tez-tez nəyisə soruşmaq, müəllimə zəng vurub nə
iləsə maraqlanmaqdır. GİPA-da oxuyanda müəllimlərimizlə dərsdən sonra da
skaypla danışırdıq, nəyisə soruşurduq. Amerikada da, həmçinin. Sizin yanınıza gələndə
bir mütəxəssislə danışırdım, adama nəfəs almağa imkan vermirəm. Məsləhət
alıram, fikirlərini öyrənirəm, görüşmək istədiyimi yazdım. Şəxsi tanışlığımız
yoxdur, amma bir məsələ ilə bağlı ondan öyrənəcəyim şeylər çoxdur.
- Onun vaxtını aldığınızı, yaxud sizə zaman ayırmaq
istəmədiyini düşünmürsüz?
- Əgər
vaxtı olmasa, məncə, bunu açıq şəkildə deyər. Çünki mən də beləyəm. Bir də
danışıqların düzgün aparılması məsələsi var. Ünsiyyət quranda artıq əvvəldən
bilirəm ki, bu, onun üçün problemdir, yoxsa yox. O, bunu etməkdən nə dərəcədə məmnundur?
Vaxtı varmı, yoxmu? Xaricdə elə mütəxəssis və müəllimlər varıydı ki, bir ay
sonraya görüş təyin edirdilər. İki-üç yerin mütəxəssisi var ki, onlarla görüş
üçün sentyabr ayında müraciət etdim, biri ilə yanvar ayında, digəri ilə martda
görüşdüm. Kimsə məndən nə isə soruşursa, görüşmək istəyirsə, vaxtım varsa və məmnunamsa,
qarşımdakının məndən istifadə etməsinə şərait yaradıram.
- Vaxtınız varsa, sizi məmnun etməyən nə ola bilər?
-
Lovğalıq kimi çıxmasın, amma məmnun qalmadığım hallar dəhşət çox olur. O vaxt
olur ki, istəyən adam bunu öz inkişafı üçün istəmir, yaxud da söz olaraq deyir,
bəzən isə onun yerinə işlərini görməyimi istəyir. Bakı Dövlət Universitetində 4
kurs tədris olunan "Yeni media” fənninin proqramının müəlliflərindən biri də mənəm.
Onu yazan müəllifləri tanıyan tələbə üçün hər şey asan olur. O, gəlib müəllifdən
nəsə öyrənə bilər, amma tələbə müəllifdən sualların cavabını yazmağı istəyirsə,
deməli, artıq məmnun olmuram. İstiqamət verə, hansısa sual varsa, kömək edə bilərəm,
düzgün maraqlar üçün istəməyəndə məmnun olmuram.
- Jurnalist kimi başlasanız da, sonra bir az
istiqaməti dəyişdiniz. Səbəb nə oldu?
- Əvvəldən
PR-a olan maraq deyərdim. Jurnalist kimi uşaq yaşlarımdan "Pöhrələr” qəzetindən
başlamışdım, digər uşaq qəzetlərində də vaxtaşırı kiçik yazılarım dərc
olunurdu. İlk dəfə PR-ı telekanallardan birinin debat verilişində eşitmişdim.
Orada qara PR sözünü işlətdilər. Orta məktəbin sonuncu siniflərində oxuyurdum.
O vaxt indiki kimi internet imkanları geniş deyildi. Ona görə də PR haqqında dəqiq
məlumat ala bilmirdim, bircə dəqiqləşdirə bildiyim media ilə sıx bağlı olması
idi. Jurnalistika təhsili alanda həm də işləyirdim, 15 yaşımdan 21 yaşıma qədər
UNİCEF-də könüllü olmuşam. UNİCEF-də, media təlimlərində xaricilərlə əlaqələr
PR haqqında məlumatlanmağıma səbəb olurdu. İlk fürsətdə də PR ilə məşğul olmağa
başladım.
- 15 yaşdan aktiv olmusunuz. Sizi istiqamətləndirən
olub?
- O vaxt
məktəblərdə olimpiadalar keçirilirdi, yazılar və s. yazırdıq. Orta məktəb səviyyəsində
heç də pis olmayan yazılarım vardı. Məktəbin girişində istedadlı şagird kimi şəklimi
vurmuşdular, hansısa tədbir olanda məni də aparırdılar. Belə tədbirlərin birində
indiki Ombudsman Elmira Süleymanova ilə tanış oldum. O, tədbirdə
"Uşaqdan-uşağa” sülh şəbəkəsi haqqında danışırdı. Bir neçə uşaq yaxınlaşıb,
özümüzü təqdim etdik. O vaxt məktəblilərdən ibarət təşəbbüs qrupu filan qurmaq
istəyirdik, bu haqda dedim. Bildirdi ki, tədbir bitsin, danışarıq. Bitən kimi
bizi özü ilə taksiyə mindirib "Uşaqdan-uşağa” sülh şəbəkəsinə apardı. Elə-elə
artıq sosial olmağa başladım. Orda liderlik məktəbi vardı, onun məzunlarından
oldum. Ora getməyim həm də mənim jurnalistikaya gəlməyimə səbəb oldu.
- Yəni, hər tanışlıq, hər bir şey vasitədir?
- Düşünürəm ki, bir şeyi çox istəyirsənsə,
çox çalışsan, onu əldə edəcəksən. Tənbəllik etmək və işə hiylə qatmaq lazım
deyil. Media sahəsinə gəlməyim, sonrakı işlərimi qura bilməyimdə Elmira xanımla
tanışlığımın bir vasitə oldu. O vaxt hələ Ombudsman deyildi. Bayaq sual
verdiniz ki, niyə qayıtdınız? Bilirsiniz, bəzən qayıtmayanlar heç nə edə bilmədiyi
halda burdan narazılıq edənlər, əksər hallarda "adamın olmadan burda nəsə etmək
mümkün deyil” yanaşmasında olanlardır. Mən adamı olmadan nə isə edən adamam.
İndiyə qədər həyatımda dəyişiklik edəcək dərəcədə rolu olan bir neçə adam
qarşıma çıxıb, onların heç biri mənim qohumum olmayıb. Elmira xanım da qohumum
deyildi.
- İş həyatına atılandan qısa müddət sonra artıq öz
işlərinizi qurmağa başlamısınız. Müsahibənizdə demisiniz ki, bu layihələrin heç biri mənim deyil. Əksəriyyətinin
ideya müəllifiyəm, amma icra edənlər komandadır...
- İndiyə qədər bir neçə media layihəm - GSR fm, 7/24news.az,
kishi.az, Pro Media School və s. olub. Hamısı yaxşı səs gətirib. Bu gün beynimdə
o qədər ideya var ki, tək onun heç birini edə bilmərəm. Fərd olaraq "mənəm-mənəm”
deyən adamların uğurları ya çox gec olur, ya da olmur. Komanda ilə bağlı olan
uğurlar isə möhkəm və dayanıqlıdır. Həqiqətən də mənim layihələrdə işim yalnız
layihəni koordinə etmək olur, onu ortaya çıxaran isə komandadır.
- Başqası kimi Azər Nəzərovu necə xarakterizə edərdiniz?
- Əsəbi
(Gülür). Başqalarının bilmədiyi tərəflərimi bilirəm deyə, bu, mənim üçün çətindir.
Mümkün qədər həvəsdən düşməməyə çalışan adamam. 2 ilə yaxındır, ictimaiyyətlə əlaqələr
sahəsində böyük araşdırma aparıram, sonda kitab kimi çap olunacaq. Hamı soruşur
ki, o kitab nə oldu, nə vaxt çıxacaq? Bəli, gecikir, amma heç nəyə baxmadan
çalışıram ki, daha dərin araşdırım. Həvəsdən düşmürəm və daha dərindən öyrənmək
üçün çalışıram.
- Feysbuk səhifənizə baxıram, uzun zamandadır pəhrizlə
bağlı paylaşımlar qüvvədədir. Arıqlayıb qurtara bilmirsiniz?
-
(Gülür) 4 ildən çoxdur ki, şirniyyat yemirəm. Kifayət qədər tez arıqlayıb kökələn
adamam. 3-4 il əvvəl 30 kilo arıqlamışdım. Belədə həmişə artıq çəkim olub.
Gürcüstanda oxuyanda maraqlı bir hadisə baş vermişdi. Brend mağazaların birində
vitrində pencək gördüm. Mənim pencək sevgim var. Gedib qiymətini soruşdum, həm
də mənə görə ölçüsü olub-olmadığını öyrənəcəkdim. Gürcü xanım bir az kobud
formada dedi ki, bizdə ancaq normal ölçülər var. Bu, mənə pis təsir etdi, bir
az əsəbiləşdim, sonra hardasa 15 kilo arıqladım. Amerikada velosipeddən çox
istifadə etdiyim üçün çəkim yaxşıydı. Azərbaycana qayıdandan sonra iş çox
olduğu üçün bir az oturaq rejimində çalışdım deyə, çəkim artırdı, indi də
yavaş-yavaş arıqlayıram. Həvəsdən düşmürəm.
Aygün
Asimqızı