“Ölkələrimiz arasındakı əməkdaşlıq intensivləşir” - Fotolar
Onu tez-tez müxtəlif ölkələrin
milli günləri münasibətilə təşkil olunmuş mərasimlərdə, Avropa İttifaqının Azərbaycandakı
Nümayəndəliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən, eləcə də təhsil və mədəniyyət tədbirlərində
görürəm. Pozitiv, çalışqan görkəmi ilə diqqəti cəlb edir. Müsahiblərinə qarşı
da son dərəcə nəzakətlidir. Əsas missiyası isə ölkələrimiz arasında bütün sahələrdə
əməkdaşlığın inkişafına xidmət etməkdir. Niderland Krallığının Azərbaycandakı
səfiri Onno Kervers "Kaspi”nin "Səfir danışır” layihəsinə müsahibəsində ölkəmizdəki
fəaliyyəti ilə bağlı görülən işlərdən və qarşıdakı planlardan danışdı.
Müxtəlif mədəniyyətlərin
məskəni
- Cənab səfir, keçən ay
Bakıda və Gəncədə Avropa İttifaqının təşkilatçılığı ilə "İmagine” festivalı
keçirildi. Niderland Krallığının ölkəmizdəki səfirliyinin bu tədbirə töhfəsi nə
oldu?
- Biz festivala «Sevgi kartofa bənzəyir» filminin nümayişi ilə dəstək
olduq. Bu, rus kökləri olan holland rejissorunun çəkdiyi çox təsirli film idi.
Filmin qəhrəmanı regiona qayıdaraq 40 il əvvəl baş verən aclıq və onun
insanların həyatına təsirindən danışır. Bu film çox insanın xəbərsiz olduğu -
Niderlandla Rusiyanı birləşdirən bu hadisədən bəhs edir və insanlara müxtəlif çətinliklərin
öhdəsindən gəlməkdə ailə bağlarının vacibliyini diqtə edir. Film eyni zamanda,
çətin şəraitlə və problemlərlə üzləşən insanları həmin vəziyyətdən çıxmağa
ruhlandırır. Hesab edirəm ki, festival gündəlik həyat reallıqlarını və ölkədəki
insanların problemlərini nümayiş etdirən, həmçinin bu problemlər içərisində
olan insanlara tək olmadıqlarını, başqalarından dəstək almağın önəmini göstərən
filmlərlə zəngin olmalıdır.
- Həmçinin Niderland səfirliyi "Azərbaycanda mədəni müxtəliflik”
("Cultural Diversity in Azerbaijan”) adlı rəsm sərgisi təşkil etdi. Sərgidə Azərbaycan
insanının həyat və məişətindən bəhs edən maraqlı fotolar nümayiş olundu. Azərbaycan
Niderlandın gözü ilə necə görünür?
- Fikrimcə, Azərbaycan çox maraqlı ölkədir, ancaq eyni zamanda onu
çox tanımırlar və bu ölkənin əhalisi haqqında çox şeyi bilmirlər. Ona görə mədəni
əməkdaşlıq bizim üçün çox vacibdir. Bizim, həmçinin Azərbaycanla siyasi və
iqtisadi əməkdaşlığımız var. Holland şirkətləri artıq burada çalışırlar. Azərbaycan
haqda daha çox məlumat bu əməkdaşlığı gücləndirə bilər. Bu layihə bir neçə
aspekti birləşdirir. İlk növbədə bu, holland fotoqrafları tərəfindən azərbaycanlı
gənc həmkarlarına daha çox təcrübə vermək üçün bir fürsət idi. Xüsusilə, bir
qrup insanın həyatının fotoya alınmasını, müxtəlif mədəni qrupların həyatını əks
etdirmə məqsədini daşıyırdı. Digər məqsəd isə Azərbaycanda çox maraqlı və müxtəlif
mədəniyyətlərin mövcudluğunun göstərilməsi idi. Bu layihə Azərbaycanın cənub
regionundan – talışların yaşadığı bölgədən bəhs edir. O insanlar öz ənənələri
ilə yaşayır - odun doğramaqla, pendir hazırlamaqla, qoyun saxlamaqla,
tarlalarda işləməklə məşğuldurlar. Ona görə də Bakıdakı sərgidə Azərbaycanda
müxtəlif mədəniyyətlərin olduğunu nümayiş etdirməyə nail oldular. Ən nəhayət,
sonuncu məqsəd niderlandlıların bu əsərləri görməsi və Azərbaycanda çox maraqlı
ənənələr olduğu haqqında məlumat əldə etməsi ilə bağlı idi.Mən, həmçinin iki başqa sərginin layihəsi üzərində də işləyirəm.
Onlardan biri çox sadə layihədir: bu, 7 səfirin Bakıya baxışını əhatə edir. Bu
sərgi iyul ayında açılacaq və «Bakı şəhərinin həyatı – diplomatik baxış»
adlanır. Hər səfir bu layihədə Bakının həyatından bəhs edən xüsusi üç foto ilə
iştirak edəcək. Bu, həmçinin yüksək mövqedə çalışan, prezidentlə, nazirlərlə
işləyən diplomatların eyni zamanda çalışdığı, yaşadığı şəhərlə maraqlandığını
göstərir. Sərgiyə gələnlər şəhər həyatından çox maraqlı görüntülərlə tanış ola biləcəklər.Bizim başqa bir fotolayihəmiz Avropa İttifaqı tərəfindən təşkil
olunan "Fantaziya” festivalı çərçivəsində həyata keçəcək layihədir. Mən keçən
il Səbinə Şıxlinskaya tərəfindən təşkil olunan sərgidə ağ və qara şəkillərdən
ibarət köhnə və yeni Bakının şəkilləri ilə iştirak etdim. Mən onları «Bakı:
Qara şəhər və ağ şəhər» adlandırdım. Onlar yeni tikililərlə köhnə, arxitektor
mirasların birgə mövcud ola biləcəyini göstərirdi. Bəzən bu, gərginlik yaradır.
Çünki yeni binalar üçün yer lazım olur. Əgər şəhərin planlanması diqqətlə həyata
keçsə, köhnə binaları da qoruyub saxlamaq olar. Çünki onların öz gözəlliyi var.
İqtisadi və təhsil əlaqələri
- Azərbaycanla Niderland Krallığı arasında diplomatik münasibətlər
əsasında müxtəlif sahələrdə uğurlu əməkdaşlıq yaranıb. Yaxın illərdə ölkələrimiz
arasındakı münasibətlərdə hansı yeniliklərin şahidi olmaq olar?
- Hesab edirəm ki, Niderlandla Azərbaycan arasındakı əməkdaşlıq həqiqətən
intensivləşir. Bizim yeni başlayan siyasi danışıqlarımız mövcuddur. Niderlandın
vitse-prezidenti Azərbaycana gələcək. Hər iki ölkənin maraqlandığı mövzular -
regionda stabillik və qonşu ölkələrlə əlaqələr, təhlükəsizlik, Cənub Qaz Dəhlizi
məsələləri müzakirə olunacaq. Keçən martda bizim bir müzakirəmiz olub və biz
bunu ildə bir dəfə davam etdirəcəyik. Bu danışıqların davamı kimi gələn il
Niderlandda iki vitse-prezident arasında çox vacib danışıqlar baş tutacaq. Ölkələrimiz
arasında iqtisadi sahədə 15 ildən artıq davam edən sıx əməkdaşlıq mövcuddur. Bu
şirkətlər neft-qaz və digər sahələri əhatə edir. Ətraf mühit və su idarəetməsi
kimi sahələrdə bizim çox böyük təcrübəmiz var. Məsələn, holland şirkəti çox
çirkli olan Böyükşor gölünü təmizləyib. Başqa bir holland şirkəti Bakı limanının
təmizlənməsi haqqında məruzə hazırlayıb. İndi bildiyiniz kimi, Azərbaycan
iqtisadiyyatında islahatlar həyata keçirilir. Neft və qazdan az asılı olmağın
diversifikasiyası həyata keçirilir. Bu, qarşıda duran əsas məsələlərdən
biridir. Mənim ölkəm həqiqətən ticari sahədə çox fəaldır. Əgər siz Abşerona getsəniz,
orada çoxlu holland istixanalarını görə bilərsiniz. Bu istixanaların texnoloji
təchizatı Niderland tərəfindən təşkil olunub. Biz istixanaları yüksək keyfiyyətli
pomidor toxumları ilə təmin edirik. Bu artıq ticari əməkdaşlıqdır. Həmçinin
texniki əməkdaşlıq da yaratmağa çalışırıq. Biz azərbaycanlı fermerlərə holland
təsərrüfatlarının müasir təsərrüfatçılıq yollarını göstərə biləcəyimizə ümid
edirik. Bu da bir elmi komponent ola bilər. Həmçinin Azərbaycanda elmi səviyyədən
aşağı peşə treninqlərinə ehtiyac var. Bu, yaxşı kənd təsərrüfatına nail olmaq
üçün çox vacibdir. Burada Linburq məktəbinin rəhbərliyi ilə təsərrüfat üzrə peşə
treninq məktəbi həyata keçirilir. Beləliklə, biz kənd təsərrüfatı, soyuducu
sistemlər və ya saxlama anbarlarının xüsusi təchizatlarla təmin olunması, qışda
istixanalarda məhsuldarlığın səviyyəsini qorumaq üçün vacib olan işıqlandırma və
digər kənd təsərrüfatı ilə bağlı məsələlər üzrə əməkdaşlıq aparırıq. Həmçinin
keçən ay regionda ən böyük kənd təsərrüfatı yarmarkasında – "Xəzər Aqrosu”nda
iştirak etdik. 20-dən çox holland şirkəti bu sərgidə özünün məhsullarını
nümayiş etdirdi. Onlara böyük maraq vardı və biz ümid edirik ki, bu yolla hətta
iqtisadi əməkdaşlıqları və ticari münasibətləri intensivləşdirə və iki ölkə
arasındakı iqtisadi əlaqələri daha da inkişaf etdirə bilərik. Biz səfirlik
olaraq bu cür yarmarkalara birgə işləməklə dəstək göstəririk. Ölkələrimiz
arasında ticarət əlaqələrimizin daha da intensivləşəcəyinə inanıram.
- Mümkünsə, ölkələrimiz
arasında təhsil əlaqələrindən danışın. Niderlandda təhsil alan azərbaycanlı tələbələr
çoxdurmu?
- Fikrimcə, Hollandiya təhsil üçün populyar hədəfdir. Hər şeydən əvvəl
biz burada bir çox təhsil sərgilərində iştirak edir və təbliğatlar həyata
keçiririk. Bir və ya iki təhsil sərgisində biz tələbələrə informasiya verdik,
onları əlaqələrlə təmin etdik. Mən bir az əvvəl öz işçilərimlə görüşdə yay tətilindən
sonra həyata keçirəcəyimiz təhsil sərgilərini müzakirə etdim. Bundan əlavə,
bizim ADA Universiteti ilə Maastricht Scool of Managment məktəbləri arasında əməkdaşlıq
var. Eyni zamanda, hər il azərbaycanlı tələbələrin iştirak etdiyi doktorluq
kursları fəaliyyət göstərir. Digər bir məsələ isə bizim təhsil seminarları
keçirmək istəyimizlə bağlıdır ki, biz bu sahədə də əməkdaşlıq edə bilərik.Bu ilin ikinci yarısında biz şirkətləri və fermerləri əhatə edəcək
praktiki-maarifləndirici seminarlar təşkil etmək niyyətindəyik. Bu seminarlar
onlara istixanaları və idarəetməni, həmçinin məhsuldarlığı necə artırmağı öyrədəcək.
Bu baxımdan maarifləndirici fəaliyyətimizi genişləndirmək istərdik.
Hollandiyada hara getməli?
- Ölkəmizdə olduğunuz müddətdə təbii ki, bölgələrə də səfər
etmisiniz. Azərbaycanda daha haraları gəzmək, nələri görmək planınız var?
- Mən bir çox regionda ən azı bir dəfə olmuşam. Bizim müxtəlif şəhərlərə
və rayonlara həm özəl turistik səfərlərimiz, həm də rəsmi səfərlərimiz olub.
Eyni zamanda, Xarici İşlər Nazirliyi diplomatlar üçün maarifləndirici səfərlər
təşkil edib. Bu baxımdan, mən Gəncə, Tovuz, Mingəçevir və Şamaxı şəhərlərində
olmuşam. Biz həmçinin Lənkəran, Masallı, Astara rayonlarına səfər etmişik. Yay
tətilindən sonra mənim planım Kürdəmirə səfər etməkdir. Eyni zamanda, Azərbaycanın
Gürcüstan istiqamətindəki şimal-şərq regionlarını araşdırmaq istərdim. Qeyd
etdiyim kimi, mən artıq sizin füsunkar ölkənizin çox bölgələrində olmuşam. Bu səfərlər,
həmçinin fəaliyyətimizlə bağlı müşahidələrimizi artırmaq, əlaqələr qurmaq və
maarifləndirici imkanlarımızı inkişaf etdirmək üçündür. Bu mənə fotoqraf kimi
fotolar çəkməkdən ötrü də maraqlıdır ki, bu gözəl ölkənin dəyərlərini, müxtəlif
insanlarını və mədəniyyətini nümayiş etdirməkdə davam edim.
- Biz Azərbaycana gələn qonaqlara adətən İçəri Şəhəri, Qobustanı,
Lahıcı, Şəkini və ölkəmizin digər tarixi məkanlarını gəzməyi tövsiyə edirik. Bəs
siz Niderlanda ilk dəfə getmək istəyən turistə nələri məsləhət görərdiniz?
- İlk dəfə üçün təbii ki, bir çox yerləri görməlisiniz. Məsələn, çox
gözəl şəhər olan Amsterdamı. Əgər mövsümdürsə, siz orada tülpanları görə bilərsiniz.
Həmçinin iki muzeyə baş çəkməlisiniz. Dünyanın ən yaxşı incəsənət
kolleksiyalarının toplandığı Rijks muzeyi yenidən qurulub və çox möhtəşəmdir.
Əlbəttə, bir çox adamlar görkəmli holland rəssamı Van Qoqun muzeyinə gedir.
Amma eyni zamanda, Amsterdamdan kənara da getmək məsləhətdir. Əgər böyük şəhərləri
sevirsənsə, Rotterdama - Avropanın ən böyük liman şəhərinə getmək məsləhətdir.
Orada turistlər üçün gəmilərlə xüsusi səyahətlər təşkil edirlər ki, bunlar
insanlara unudulmayan anlar bəxş edir. Sonra mütləq Haaqaya getmək lazımdı. Bu,
çimərlik yaxınlığında qonaqpərvər və gözəl şəhərdir. Zəngin muzeyləri və
parkları var. Daha sonra cənubda və şimalda kənd ərazilərinə getmək olar.
- Niderlandla
Azərbaycan arasında turist mübadiləsihansı səviyyədədir? Sizdə qarşılıqlı səfərlər haqqında hər
hansı statistika varmı?
- Əgər mən viza ilə bağlı rəqəmlərə nəzər salsam, hər ay 3000 viza
üçün müraciət edilir. Bu da il ərzində 30 mindən çox azərbaycanlının Niderlanda
səfər etməsi deməkdir. Fikrimcə, bu rəqəmlər gələcəkdə daha da artacaq. Azərbaycana
gələn hollandlara gəlincə, bu barədə hər hansı bir rəqəmi söyləmək çətindir,
çünki məndə belə bir statistika yoxdur. Ancaq fikirləşirəm ki, bu rəqəm də
çoxalmaqdadır. Hollandların il ərzində Azərbaycana gəlməsi təxminən 10 min nəfəri
əhatə edir. Onlar daha çox «Formula-1» yarışları üçün gəlirlər.
Pozitiv şəraitdə ad günü
- Cənab səfir, futbolla maraqlanırsınız? Bu yaxınlarda Millətlər
Liqasının final oyununda Hollandiya yığmasının Portuqaliya yığmasına uduzması
sizi kədərləndirdimi? Yoxsa sizin üçün yaxşı oyunu izləmək daha əhəmiyyətlidir?
- Bəli, mən futbolu sevirəm və özümüzün milli futbol komandamızın
güclü azarkeşiyəm. Onların uduzması faktı isə çox üzücüdür. Ancaq Portuqaliya
komandası daha yaxşı idi və onlar qalib gəlməyə layiq idilər. Burada vacib olan
odur ki, Hollandiya komandası inkişaf edir. Yeri gəlmişkən, hazırda Fransada
qadın futbol komandaları arasında dünya çempionatı keçirilir. Bizim milli
komandamız Avropa çempionudur. Təbii ki, mən öz qadın komandamıza azarkeşlik
edirəm. O vaxtdan bəri bizim milli qadın komandamız futbol üzrə kişi
komandasından daha güclüdür. Məncə, çox adamlar gərək futbolu izləsinlər.
- Cənab Kervers, iyunun 18-də ad gününüz idi. Özünüzə adətən
nə arzulayırsınız?
- Mən özümə cansağlığı və xoşbəxtlik arzu edirəm. Hədiyyələr çox da
vacib deyil. Vacib olan sənin öz ad gününü dostlarınla pozitiv bir şəraitdə və
yaxşı bir şənlikdə necə qeyd etməyindir.
Söhbətləşdi
Təranə Məhərrəmova