“İran əslində, Ermənistan üçün narahat olub”
Dekabrın 21-də İran prezidenti Həsən Ruhaninin Ermənistana rəsmi
səfəri baş tutub. Buna münasibət bildirən Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi səfərin
İranın öz daxili işi olduğunu qeyd edib. Nazirliyin mətbuat xidmətinin rəhbəri
Hikmət Hacıyev APA-nın sorğusuna cavabında deyib ki, İran müstəqil dövlətdir və
bu səfər İran hökumətinin öz qərarıdır: "Azərbaycan-İran münasibətlərinin təməl
prinsiplərindən biri də ölkələrin bir-birinin daxili işlərinə qarışmamasıdır. Amma
nəzərə almaq lazımdır ki, Ermənistan regionda destruktiv siyasət yürüdən, qonşu
dövlətlərə ərazi iddiaları irəli sürən, Azərbaycana qarşı təcavüz və işğal
törətmiş dövlətdir. Ermənistanın Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərində
törətdiyi qanlı etnik təmizləmə siyasəti nəticəsində bir milyondan artıq
azərbaycanlı hələ də qaçqın və məcburi köçkün vəziyyətində yaşamaq məcburiyyətindədir.
Ermənistan işğal olunmuş ərazilərdə Azərbaycan xalqına məxsus maddi-mədəniyyət
abidələrini, o cümlədən İslam dininə aid ibadət ocaqlarını, məscidləri talan və
məhv etmiş, təhqir obyektinə çevirmiş ölkədir”.
Mövzu ilə bağlı fikirlərini "Kaspi” ilə bölüşən millət vəkili Asim Mollazadənin sözlərinə görə, İran parlamentinin deputatı
da bildirib ki, "bir millət - iki dövlət” sistemi çərçivəsində fəaliyyət
göstərirlər: "Ermənistana istər iqtisadi, istər enerji, istərsə də başqa sahələrdə
ən böyük dəstək verən ölkə məhz İrandır. İsrail baş nazirinin səfəri ilə bağlı
İran tərəfindən nümayiş olunan narazılıq məhz Ermənistana görə olan
narazılıqdır. İran tərəfi çox narahat idi ki, Azərbaycan silahlı qüvvələri
İsraillə əməkdaşlıq nəticəsində müasir silahlarla təmin oluna bilər və nəticədə
Ermənistan əziyyət çəkmiş olar. Yəni etirazlarının səbəbi sırf bu faktdır,
Ermənistanı düşünürlər. Bir məsələni də nəzərə çatdırım. Ruhani Qazaxıstana
getmişdi. İsrail baş naziri Netanyahunun Azərbaycandan sonra Qazaxıstana səfəri
olmuşdu. Qazaxıstanın İsraildə səfirliyi var və münasibətlər yüksək
səviyyədədir. Amma Ruhani heç vaxt bu məsələlər ətrafında Qazaxıstana narazılıq
etməyib. Bu kimi faktlar bir daha sübut edir ki, İran sadəcə, Ermənistan üçün
narahat olur. Əsas məqsədləri Ermənistanı qorumaq, ona dəstək verməkdir. İsrail-Azərbaycan
münasibətlərinin işğalçılar üçün təhlükə törədə biləcəyindən narahatdırlar. Sırf
bu məqamlar üçün etiraz edirlər”.
Millət vəkili Elşən Musayev isə İran prezidentinin
Ermənistana səfərinin heç bir işgüzar xarakter daşımadığını bildirdi. Qeyd etdi
ki, bu, İsrailin baş naziri Netanyahunun Azərbaycana gəlişinə cavabdır: "Həm də
çox məntiqsiz cavab. Guya hiddətləniblər və indi də qarşılıqlı jest edirlər.
Fəqət, lüzumsuz yerə. Çünki, ortalıqda yetərincə motiv fərqi var. Birincisi,
Ermənistan işğalçı dövlətdir. Onu Azərbaycanla eyniləşdirmək olmaz. İkincisi,
İsrailin uzaqdan-uzağa bizlərə verdiyi dəstəyi İran qonşu olaraq verməyib. Elə
ən azından, aprel döyüşləri ərəfəsində və sonrasında sərgilənən mövqe İsrailin
haqq tərəfində olduğunu göstərdi. Və nəhayət - Azərbaycan tərəfi acıq çıxmaq,
İranı qıcıqlandırmaq istəsə, bunu başqa yollarla da edərdi. Amma bunu heç zaman
etməyib. Çünki qonşulara qarşı hər zaman dürüst olub, qonşu marağını kimsəyə
satmayıb, qonşu mənafeyinin əksinə getməyib. İran unutmasın ki, zamanında
Azərbaycan ABŞ-ın İrana giriş üçün tranzit ərazi xahişinə müsbət cavab
versəydi, əsl fəlakət bax, onda olardı. İran anlasın ki, Azərbaycanda
inanclıların əksəriyyəti müsəlmandır. Xristianın xristianı necə qoruduğu,
qeydinə qaldığı, ayağını vermədiyi dönəmdə, həm də din acısından, bu səfəri
etmək heç bir məntiq yükü daşımır”.
Millət vəkili Fazil Mustafa İran
siyasətinin onun gerçək islam dövləti olmadığının sübutu kimi qiymətləndirir: "İslam
prinsipləri ilə idarə olunduğunu iddia edən bir ölkə hər hansı dövlətə
münasibətdə müəyyən dərəcədə islam prinsiplərindən kənara çıxmamalıdır. Amma
İranın Ermənistanla münasibətləri istisnadır. İranın bu siyasəti onun gerçək
bir islam dövləti olmadığının sübutudur. Çünki hər hansı bir şəkildə müsəlman
torpaqlarını qəsb etmiş bir dövlətlə qəsbkar kimi davranmaq zorunda olan bir
ölkə tamamilə başqa prinsiplərlə davranır. Ona görə də İranın Ermənistana
maddi, iqtisadi, siyasi - hər cür dəstək verməsi rəsmi Tehranın islama səmimi
yanaşmadığının bir göstəricisidir. Bunu dəfələrlə qeyd edirdik, lakin ən gözəl nümunəsi
artıq burada üzə çıxdı. Bütün hallarda, İranın Ermənistanla münasibətlərinin bu
qədər inkişaf etməsi Azərbaycan əleyhinə olan bir mövqeyin göstəricisidir. Çünki
bu kimi məsələlərdə birinci növbədə İran tərəfindən Azərbaycanın maraqlarının
nəzərə alınması vacib idi. Həm Azərbaycanda, həm də İranda bu ölkəni
ideallaşdıran insanlar utanmalıdır. İslam dininə mənsub olduqlarını bir az
utanaraq deməlidirlər. Bizlər bu məsələdə ümumi mövqe nümayiş etdirərək İranın
bu siyasətinə qarşı sərt etirazlarımızı ortaya qoymalıyıq”.
Şəfa Tapdıq