“Həkimi döyməklə ölən dirilmir”
Tibb işçilərinin,
xüsusilə də təcili tibbi yardım işçilərinin statuslarının və hüquqlarının
artırılması təklif olunur. Bu təşəbbüslə çıxış edən Milli Məclisin səhiyyə
komitəsinin sədr müavini Musa Quliyev Trend-ə bildirib ki, bununla bağlı
parlamentin payız sessiyasında məsələ qaldırmaq niyyətindədir. Deputat hesab
edir ki, bir çox hallarda təcili tibbi yardım həkimlərini, tibb bacılarını
döyür, təhqir edir, onlara xəsarətlər yetirirlər: "Əslində, təcili tibbi yardım
işçilərinin statusu polis işçilərinin statusuna bərabərləşdirilməlidir. Polis
işçisinə əl qaldırmaq, onu təhqir etmək, vəzifəsinin icrasına ziyan verəcək, əngəl
törədəcək hərəkət etmək ağır cəza ilə cəzalandırılır, tibb işçilərinə qarşı da
belə hərəkətlərə görə ağır cəza verilməlidir. Ağır xəstə olanda təcili yardım
çağırırlar. Müəyyən hallarda təcili yardım ünvana yetişdikdə xəstə artıq
dünyasını dəyişir. Bəzən təcili yardım özündən asılı olmayan səbəbdən ünvana
gecikir. Bunların hamısının həllinin hüquqi, sivil yolu var”.
M.Quliyev hesab
edir ki, tibb işçilərinin, xüsusilə təcili yardım işçilərinin evə çağırış
zamanı təhqir olunması, peşələrinə əngəl törədilməsi, döyülməsi hallarının
ciddi şəkildə cəzalandırılması ilə bağlı İnzibati Xətalar və Cinayət məcəllələrinə
dəyişiklik edilməlidir.
Bəs
görəsən belə bir dəyişikliyə ehtiyac varmı? Sanksiyanın ağırlaşdırılması nələri
dəyişəcək?
Həkim-terapevt Məlahət Abbasova deyir
ki, sanksiyaların sərtləşdirilməsi müsbət məqamdır: "Təcrübə göstərir ki, tibb
işçiləri belə məqamlarla tez-tez rastlaşırlar. Düzdür, öz təcrübəmdə belə halla
qarşılaşmasam da, belə neqativ halların olduğunu heç kim inkar etmir. Çünki cəmiyyətdəki
insanların hər biri müxtəlif düşüncəyə və intellekt səviyyəsinə malikdir. Ona
görə də həkimlər və tibb işçiləri ilə xəstə və xəstə yaxınları arasında bəzən gərginliklər
yaşanır. Bəzən isə insanlar həkimlərin dediyini aydınlaşdıra bilmir və tam fərqli
anlamda qəbul edirlər. Ona görə də təklif edilən dəyişikliyə müsbət yanaşıram.
Düşünürəm ki, bu dəyişikliyin qəbul edilməsi müsbət nəticələrə gətirib
çıxaracaq. Əgər həkimlər və digər tibb işçiləri haqsız yerə döyülür və təhqir
olunursa, deməli, belə bir qanuna ehtiyac var. Qanunvericiliyin sərtləşdirilməsi
həm də bir çox neqativ halların qarşısını almış olacaq. Çünki sanksiyaların
ağırlaşdırılması insanların düşüncəsinə birmənalı olaraq təsir edir. Belə hərəkət
edənlərin müvafiq qaydada cəzalandırılması lazımdır. Düzdür, xəstə və xəstə
yaxınlarını müəyyən mənada başa düşmək olar. Çünki onlar da psixoloji gərginlik
altında olurlar. Amma hər şeydən ötrü həkimi günahlandırmaq və onu təhqir etmək,
döymək də düzgün deyil. Xuliqanlıqla bağlı
qanunvericilikdə xüsusi maddə olsa belə, təklif edilən əlavəyə ehtiyac
olduğunu fikirləşirəm”.
Həkim-terapevt Elnur Rəhimovda dəyişikliyin tərəfdardır: "Mən Türkiyədə işlədiyim zaman orada da belə
problemlərin olduğunun şahidi olurdum. Təəssüflər olsun ki, son illər ərzində
bizdə də belə məqamlara rast gəlinir. Xüsusilə də təcili yardım işçilərinə
qarşı xəstə yaxınları tərəfindən daha çox təzyiqlər müşahidə olunur. Ona görə də
düşünürəm ki, belə bir dəyişikliyə ehtiyac var. Çünki qanunvericilikdə boşluq
olduğu zaman daha çox sui-istifadə hallarına rast gəlinir. Bəzən hətta xəstə
yaxınlarının həkimlərə qarşı etdiyi təzyiqlərdən qürurla bəhs etdiyinin şahidi
oluruq. Belə cəza tədbirlərindən dünyanın bir çox ölkələrində istifadə edilir.
Qeyd edim ki, təcili yardım maşını gecikdiyi təqdirdə, reanimasiya şöbəsində
belə hallara daha çox rast gəlinir. Reanimasiya şöbəsində ən ağır vəziyyətdə
olan xəstələr olur. Koma vəziyyətində
olan xəstə həyata dönə də bilər, dönməyə də. Bu zaman həkimi döyməklə xəstə
dirilmir. Ona görə də qanunvericiliyin sərtləşdirilməsinin tərəfdarıyam”.
Hüquqşünas Xəyal Bəşirov dəyişikliyə ehtiyac olmadığını deyir: "Təhqir, döymə, yüngül, az,
ağır və ağır xəsarət yetirmə zamanı cəza kateqoriyasından asılı olmayaraq cəmiyyətin
bütün üzvlərinə qarşı nəzərdə tutulub. Təhqir olunan zaman şəxs özü xüsusi
ittiham qaydasında məhkəməyə müraciət etməlidir. Qalan hallarda qanunla cinayət
işi qaldırılır və həmin şəxs cinayət məsuliyyətinə cəlb olunur. Yeni dəyişiklikdə
həkimlərin polis işçiləri ilə müqayisə olunması düşünürəm ki, uyğun olmayan
müqayisədir. Ona görə ki, polis işçisi ictimai asayişi qoruyur. Ona qarşı
hansısa qanunsuz hərəkət etmə və xəsarət yetirmə ümumilikdə dövlətin mənafelərinə
zidd gələn bir məqamdır. İctimai asayişin pozulması gələcəkdə böyük fəsadlara gətirib
çıxara bilir. Amma həkimlərə qarşı belə bir əməllərin törədilməsi ilə bağlı
inzibati Xətalar Məcəlləsində döymə maddəsi var. Eyni zamanda, yüngül, az ağır
və ağır xəsarətlə bağlı cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutulub. Eynilə təhqir maddəsi
ilə bağlı olaraq da xüsusi bənd var. Ona görə də xüsusi olaraq belə bir dəyişikliyə
bir o qədər də ehtiyac olmadığını düşünürəm”.
Şəbnəm Mehdizadə