Forpost ölkədən rüsvayçı addım
Forpost ölkə Ermənistanın NATO-nun Gürcüstanda başlatdığı təlimlərə
qatılmaqdan imtina etməsi düşmən ölkədə geniş rezonansa səbəb olub. Rəsmi
Yerevan təlimlərə bir gün qalmış bəyan edib ki,Ermənistan qonşu
Gürcüstanda keçirilən çoxmillətli hərbi təlimlərdə iştirak etməyəcək. "Agile
Spirit 2017”
(Azad ruh) adı altında keçirilən təlimlərdən imtinanı erməni tərəfi texniki
məsələlərlə izah edib. Bu ölkənin müdafiə nazirinin müavini Artak Zakaryan
təlimlərə qatılmamaq barədə qərarda sensasiyalı bir məsələ olmadığını dilə
gətirib. Nazir müavini əlavə edib ki, bu o demək deyil ki, NATO ilə
tərəfdaşlığın səviyyəsi aşağı düşəcək. Erməni hərbçi utanmadan ölkəsinin suveren
qərarlar qəbul etdiyini dilə gətirib: "Biz adətən əvvəlcə bu və ya digər
tədbirdə iştirakımızı planlaşdırır, lakin iştirak qərarını tədbirə az qalmış
elan edirik”. Nazir müavininin sözlərinə görə, Yerevan bu tədbirdə iştirakını
heç vaxt təsdiq etməyib və buna görə də onun tədbirdən imtina etdiyini demək
olmaz.
Qeyd edək ki, Birləşmiş Ştatlar, Gürcüstan və başqa ölkələrin iştirakı
iləAgile Spirit 2017hərbi təlimlərinə sentyabrın 3-də Axaltsixdəki
Orpola atəş məşqləri poliqonunda başlanıb. ABŞ, Gürcüstan və başqa regional
tərəfdaş ölkələrin ordularının əməliyyat birgəliyi, qarşılıqlı kommunikasiya və
texniki prosedurlarının gücləndirilməsi məqsədi güdən bu manevrlər artıq 7-ci
dəfədir ki, keçirilir.
Ermənistan bu məşqlərə dəvət edilmişdi və onun manevrlərə gəlməməsi
Yerevanın təlimlərə qoşulmaqdan imtina etməsi barədə şayiələrə yol açmışdı. Manevrlərin
başlanmasından əvvəl ABŞ hərbçiləri bildirmişdilər ki, bu təlimlərdəABŞ
dəniz piyadası korpusunun birlikləri, habelə Gürcüstan, Azərbaycan, Ukrayna və
Ermənistanın 1000-dək hərbi xidmətçisi və NATO üzvləri olan Bolqarıstan,
Latviya və Rumıniyadanqoşunlar iştirak edəcək.
Lakin Gürcüstan Müdafiə Nazirliyinin rəsmisi Nino Tolordava deyib ki,
Ermənistan heç bir əlavə məlumat vermədən bu manevrlərdə iştirak etməyəcəyini
bildirib. Ermənistan Belarus, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Tacikistanla yanaşı
Rusiyanın başçılıq etdiyi Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının
üzvüdür. Buna görə də Rusiya Ermənistanın Qərblə, xüsusilə də Birləşmiş
Ştatlarla hərbi bağları inkişaf etdirməsinə imkan vermir və buna qısqanclıqla
yanaşır.
Gürcüstan Müdafiə Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Giorgi
Kaçarava da bildirib ki, Ermənistan son anda NATO-nun Gürcüstanda keçirdiyi "Agile
Spirit 2017”
hərbi təlim məşqlərində iştirak etməkdən imtina edib. Özü də Ermənistanın bu
qərarı o qədər gözlənilməz olub ki, bu ölkənin bayrağı hərbi təlimin rəsmi
nişanı üzərindən götürülməyib. "Ermənistan Müdafiə Nazirliyi Gürcüstanda
keçiriləcək hərbi təlimlərində iştirak edəcəyini bəyan etmişdi. Lakin, təəssüf
ki, qonşumuz son anda iştirakdan imtina etdi”, - deyə Kaçarava deyib. O,
Ermənistandan təlimlərdə cəmi 3 hərbi həkimin iştirak edəcəyinin nəzərdə
tutulduğunu deyib və onların iştirak etməməsinin təlimlərə heç bir təsiri
olmayacağını qeyd edib.
Bundan əvvəl Ermənistan 2009-cu ildə son anda NATO-nun "Sülh naminə
tərəfdaşlıq” proqramı çərçivəsində keçirilən təlimlərində iştirak etməkdən
imtina etmişdi.
Müşahidəçilərin fikrincə, erməni tərəfinin son anda təlimlərdə
iştirak etməmək qərarları Moskvanın təzyiqlərinin nəticəsi ola bilər. "Ermənistan
hərbi təlimdə iştirak etməyəcəyini qabaqcadan bəyan etsəydi, bütün tərəflər bu
qərara normal yanaşardı. Bu halda isə müxtəlif fikirlər yaranır. Bu, Rusiya
tərəfindən təzyiq kimi yozula bilər”, - deyə Lester Universiteti kəşfiyyat,
təhlükəsizlik və strateji tədqiqatlar departamentinin elmi işçisi Eduard
Abramyan "tert.am” internet nəşrinə müsahibəsində deyib. Eyni zamanda, təhlilçi
hesab edir ki, erməni tərəfinin NATO tədbirlərində "həddən böyük” fəallığı
Rusiya ilə gərginliyə səbəb ola bilər, çünki, onun sözlərinə görə, Moskva özünü
NATO və blokun yaxın müttəfiqləri (Ukrayna və Gürcüstanla) ilə qarşıya qoyur və
hətta sırf sülhməramlı və müdafiə xarakterli tədbirlər belə Moskva tərəfindən
öz regional maraqlarına təhlükə kimi qəbul olunur.
Xatırladaq ki, "Agile Spirit 2017” hərbi təlimləri Gürcüstanın Axalsixe
bölgəsində yerləşən poliqonda başlayıb və sentyabrın 11-dək davam edəcək. Rəsmi
açılış mərasimində Gürcüstan prezidenti Qriqori Marqvelaşvili və müdafiə naziri
Levan İzoriya iştirak ediblər. "Agile Spirit 2017” hərbi məşqlərinin
məqsədi böhranlı və başqa vəziyyətlər zamanı NATO sürətli reaksiya qüvvələrinin
birgə iştirakının hazırlıq səviyyəsini qaldırmaqdır. Daha əvvəl kütləvi
informasiya vasitələri Axalsixedəki poliqona bir neçə "Abrams” ABŞ tankı və
500-ə yaxın hərbçi gəldiyini bildirmişdilər.
2011-ci ildən bəri Gürcüstanda keçirilən "Agile Spirit” hərbi
təlimləri Gürcüstan-NATO tədbirlər paketi çərçivəsində işlənib hazırlanıb.
Beləliklə, bu qərar bir daha Ermənistanın hansı bir durumda olduğunu,
onun adi bir qərarı belə müstəqil qəbul etmək iqtidarında olmadığını nümayiş
etdirmiş oldu.
Azər NURİYEV