Ərəb ölkələrində ədəbiyyat və mədəniyyət sferasına güzgü tutan qəzet

"Ədəbi əlaqələrin inkişafı ölkələr arasında körpü rolunu oynayır. Bu baxımdan qəzetlər arasında da yazı mübadilələri olmalıdır”. "Kaspi”də qonaq olan Misirin "Əxbar əl-Ədəb” ("Ədəbiyyat xəbərləri”) qəzetinin baş redaktoru Tariq əl-Tahir Hifni rəhbərlik etdiyi nəşrin təkcə ərəb ölkələrinin ədəbi aləminin işıqlandırmasından deyil, həmçinin dünyanın bir çox ölkələri ilə qurduğu əlaqələrindən söz açıb. Rəhbəri olduğu mətbu orqanın 25 illik fəaliyyətindən danışan qonaq, 20-dən çox ərəb ölkəsinə yayılan qəzetin əsas fəaliyyət istiqamətlərindən birinin - aparıcı dünya ədiblərinin ərəb dünyasına tanıdılması olduğunu bildirib.

-"Əxbar əl-Ədəb” qəzeti "Əxbar əl-Yaum” ("Bu günün xəbərləri”) Mətbuat Holdinqinin nəzdində fəaliyyət göstərir. Bu, böyük bir holdinqdir. Burada əsas qəzetdən əlavə 12 sahəni əhatə edən şöbə fəaliyyət göstərir. Bu şöbələr əsasən ədəbiyyat, mədəniyyət, idman, avtomobillə bağlı sahələri əhatə edir. Həmçinin uşaqlarla bağlı sahəni əhatə edən şöbə də var. Bu şöbələr içərisinə jurnal da daxildir. "Əxbar əl-Yaum” bütün ərəb ölkələrindəki 3 böyük holdinqdən biridir. Hər gün bir milyon tirajla çıxan qəzet bütün ərəb ölkələrinə yayımlanır. Holdinqin öz akademiyası da fəaliyyət göstərir. Bu akademiyanın minlərlə tələbəsi var. "Ədəbiyyat xəbərləri” isə bu holdinqin əsas şöbələrindən biri sayılır. Qəzet bütün ərəb ölkələrində oxunur. Hər həftə 40 səhifəlik çap olunan qəzetin çox geniş auditoriyası var. "Ədəbiyyat xəbərləri” ərəb ölkələrində ədəbiyyat və mədəniyyət sferasında ən tanınmış qəzetdir. Qəzetin Avropa ölkələrində də oxucuları var. Məsələn, Harvard Universitetinin professorlarından qəzetə abunə olanlar da var. O cümlədən, dünya ölkələrinin tanınmış alim və yazıçılarının məqalələri bu qəzetdə çap olunur. Kanada, Fransa, Almaniya, İngiltərə və başqa ölkələrdən olan abunəçilərə qəzet göndərilir. Nobel mükafatçısı Nəcib Məhfuzun dərc olunmamış məqalələri ilk dəfə bu qəzetdə çap olunur.

"Ədəbiyyat xəbərləri”nin əsas məqsədi istedadlı insanları üzə çıxarmaqdır. Qəzet tərcümə işlərinə də yer verir. Qəzetdə azadlıq haqqında məqalələr yer alır. Bu qəzetdə ziyalılar mədəniyyət sahəsində olan insanlara məqalələr vasitəsilə dəstək olurlar.

- Elə görkəmli şəxslər var ki, sanki qəzetin onlarla bir ittifaqı mövcuddur. Onların yazdıqları xüsusi məqalələrdir. Həmçinin qəzet başqa ölkələrdən də məqalə qəbul edir. Həmin ölkələrdən biri İspaniyadır. Əsas tələb həmin məqalələrin müxtəlif nəzəriyyələr irəli sürməsi ilə bağlıdır.

- Öncə istedadlı insanların məqalələrini seçirik. Digər tərəfdən, hər bir nəsildən olan yazarlara yer ayrılır. 1993-cü ildə məqalələri nəşr etdirməyə başladıqda Misirin müxtəlif yerlərindən istedadlı şəxslərlə əlaqə yaratmışdım. Biz onların məqalələrini çap edirdik. Yenə də həmin yazarların məqalələrinə ilk növbədə üstünlük verilir. Qəzetin sabit siyasəti istedadlı şəxsləri tapıb, onlara yer verməkdir. Bunun üçün biz hər il müsabiqə təşkil edir və istedadlı qələm sahiblərini üzə çıxarırıq. Son iki il ərzində keçirilən müsabiqələrdə 24 belə istedadlı şəxslə əməkdaşlıq edirik. Həmçinin həmin müsabiqələri tərcümə sahəsinə də aid etmişik. Bu sahədə müxtəlif dillərdə olan insanları seçmişik.

- Misirdə bir sıra ədəbi mükafatlar var. Onlardan biri roman, digəri isə şeir janrında seçilmiş insanlara təqdim olunur. "Dövlət təqdiretmə mükafatı” hər il ədəbiyyat, incəsənət və ictimai elmlər sahəsində 3 qalibə verilir. Dəyəri 200 min funtdur. "Nil” mukafati - ədəbiyyat, incəsənət və ictimai elmlər sahəsində qaliblərə verilir. Mükafatın dəyəri 400 min funtdur. Hökumət qurumlarından və ictimai xadimlər tərəfindən təqdim edilən mükafatlar, həvəsləndirmə və ali mükafat ildə bir dəfə təltif edilir. Dəyəri 100 min funtdur. Həvəsləndirmə mükafatının dəyəri 50 min funtdur. Bunlar, yalnız ərəb ölkələrinin yazarlarına verilir. "Nobel” mükafatının məbləği çox yüksəkdir, ancaq mən onu ədəbiyyat cəhətdən o qədər də sanballı hesab etmirəm. Çünki həmin mükafata layiq görülənləri tənqid edənlər çoxdur. Elə sonuncu ədəbiyyat üzrə "Nobel” ödülünü alan Bob Dilan haqqında səslənən fikirlərdən sizin də xəbəriniz var.