Dövlət qurumlarının internet resursları necə işləyir?
Elektron xidmətə keçid qarşısı alınmaz bir prosesdir və bu proses
sürətlə həyata keçirilir. Bu gün demək olar ki, bütün dövlət qurumlarının
internet portalı mövcuddur. Yaradılan
imkanların əsas məqsədi sosial xidmət təminatında dövlət qulluqçuları və
vətəndaşlar arasında olan "məsafəni” azaltmaq, həmçinin, bu münasibətləri
sadələşdirmək və şəffaflaşdırmaqdır. Dövlət orqanları tərəfindən elektron
xidmətlərin geniş tətbiqi, onların sayı və keyfiyyətin artırılması,
vətəndaşların xidmətlərdən məmnunluğunun yüksəldilməsi bu məqsədə çatmağın
vasitələridir. Bəs dövlət qurumlarının internet resursları vətəndaşlara
göstərilən bu xidmətləri layiqincə yerinə yetirə bilirlərmi?
Aparılan monitorinqin nəticəsində bəlli olur ki, dövlət orqanları
içərisində ən operativ fəaliyyət göstərən elektron resurs Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin rəsmi saytıdır. (www.president.az) Bu sayt ölkə
başçısının səfərləri, görüşləri, verdiyi Fərman, Sərəncam, Əmr və göstərişlər
barədə vətəndaşlara operativ məlumat verir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və
Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin rəsmi internet resursu
(www.asan.gov.az) vətəndaşların bu xidmətlə bağlı rahatlığını təmin etmək üçün ən
yaxşı formada fəaliyyət göstərir. Sayta daxil olan kimi açılan menyu
panellərində elektron müraciət və digər xidmətlərlə bağlı ətraflı izaha rast
gəlmək olar.
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin rəsmi saytı olan
www.meclis.gov.az portalında parlamentdə keçirilən iclaslar, qəbul edilən
qərarlar, qanunlara edilən əlavə və dəyişikliklər, o cümlədən parlamentin
xarici əlaqələri ilə bağlı mütəmadi olaraq informasiyalar yerləşdirilir.
Nazirlər Kabinetinin (www.cabmin.gov.az) və Xarici İşlər Nazirliyinin
(www.mfa.gov.az) rəsmi elektron portallarında da gündəlik informasiya
yenilənmələrinin şahidi oluruq.
Aparılan araşdırmaların nəticəsi kimi qeyd edə bilərik ki,
Azərbaycanın hüquq mühafizə orqanları vətəndaşlara baş vermiş hadisələrlə bağlı
operativ şəkildə məlumatlar təqdim edirlər. Bu baxımdan Daxili İşlər Nazirliyi
və Baş Prokurorluğun rəsmi saytları xüsusilə fərqlənirlər. Belə ki, bu
qurumların elektron portalları olan www.mia.gov.az və www.genprosecutor.gov.az
saytlarında mütəmadi olaraq məlumatlar yenilənir, cəmiyyətə operativ
informasiyalar çatdırılır.
Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (www.fhn.gov.az), Dövlət Gömrük
Komitəsinin (www.customs.gov.az) saytları da operativ fəaliyyət
göstərməkdədirlər.
Ədliyyə Nazirliyinin (www.justice.gov.az) və Dövlət Təhlükəsizliyi
Xidmətinin (www.dtx.gov.az) saytlarında vətəndaşların informasiya əldə etməsi
və elektron müraciət qaydaları ilə bağlı geniş məlumat verilib.
Cəbhədə vəziyyətin hər an gərginləşə biləcəyi ehtimalını nəzərə
alsaq, insanların ən çox daxil olduğu saytardan birinin Müdafiə Nazirliyinin
rəsmi elektron portalı (mod.gov.az) olduğunu deyə bilərik. Sayt yeni dizaynda
tərtib olunduqdan sonra xeyli təqdir toplayıb. Portalda cəbhədə baş verən ən
son hadisələrlə bağlı gündəlik dolğun məlumatlar yerləşdirilir.
Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin elektron
resursu olan www.seferberlik.gov.az saytının elektron müraciət bölməsindən
istifadə etməklə hərbi xidmətə çağırışla bağlı istənilən suala cavab tapmaq
mümkündür.
Vergilər Nazirliyinin rəsmi portalı olan www.taxes.gov.az saytı
dizayn və vətəndaşlara göstərdiyi keyfiyyətli xidmətə görə seçilən
saytlardandır. Bu saytda digər qurumların rəsmi portallarından fərqli olaraq
"elektron bələdçi” xidməti də fəaliyyət göstərir. Saytda məlumatlar Azərbaycan,
rus və ingilis dillərində yayımlanır.
İqtisadiyyat və Maliyyə Nazirliklərində gündəlik informasiyalar
yerləşdirilsə də, ikincinin elektron poçt adresinin olmaması diqqətdən kənarda
qalmadı.
Konstitusiya Məhkəməsinin rəsmi saytında (www.constcourt.gov.az)
vətəndaşların onlayn qaydada müraciəti üçün rahat şərait mövcuddur. Sayt 3
dildə yayımlanır və mütəmadi olaraq məlumatlar yayımlanır.
Ali Məhkəmənin saytı (www.supremecourt.gov.az) da 3 dildə yayımlanır
və vətəndaşı maraqlandıran istənilən sualla bağlı quruma onlayn qaydada
müraciət etmək mümkündür.
Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin rəsmi saytında (www.mct.gov.az)
gündəlik informasiyalar yerləşdirilsə də, vətəndaşın müraciət etməsi üçün
saytın "e-xidmətlər” bölməsi aktiv deyil.
Mütəmadi olaraq statistik məlumatları hazırlayıb cəmiyyətə təqdim
edən Dövlət Statistika Komitəsinin www.stat.gov.az saytı iki dildə (Azərbaycan
və ingilis) fəaliyyət göstərir. Sayta daxil olan hər bir vətəndaş müvafiq
bölmələrə daxil olaraq qurumun fəaliyyəti ilə bağlı istədiyi məlumatı rahatca
əldə edə bilər. İstənilən statistik nəticəni əldə etmək üçün müvafiq bölməni
seçmək kifayətdir.
İnsanların ən çox müraciət etdiyi qurumlardan olan Əmək və Əhalinin
Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin www.mlspp.gov.az saytında vətəndaşların
informasiya əldə etməsi üçün hər cür rahatlıq təmin olunub. Bəzi qurumların
rəsmi portalları kimi bu sayt da hər gün materiallar ingilis dilinə tərcümə
edilir.
Sosial ödənişlərlə bağlı tez-tez müraciət olunan digər qurum - Dövlət
Sosial Müdafiə Fondu da elektron qaydada vətəndaşlara uğurlu xidmət
göstərməkdədir. Fondun rəsmi elektron portalı www.sspf.gov.az saytında
vətəndaşlar yenilənmiş məlumatlarla tanış ola bilərlər.
Energetika Nazirliyinin www.minenergy.gov.az saytında onlayn müraciət
xidməti mövcud olsa da, "e-qəbul” bölməsi nədənsə aktiv deyil.
Ən aktiv elektron portala sahib dövlət qurumlarından biri Dövlət Neft
Şirkətidir. Günün istənilən vaxtı www.socar.gov.az saytında yeni məlumatlarla
qarşılaşmaq mümkkündür.
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin www.agro.gov.az saytının dizayn
baxımından elə də ürəkaçan deyil. Belə ki, vətəndaşın lazımi informasiyanı əldə
etməsi üçün sayt daxilində bir müddət gəzişməsi tələb olunur. Nazirliklə əlaqə
bölməsini tapmaq üçün xeyli vaxt gedir.
Son dövrlər daima diqqət mərkəzində olan Mərkəzi Bankın rəsmi
internet resursunda (www.cbar.az) müəyyən qüsurların olduğu nəzərimizdən
qaçmadı. Saytın tərtibatındakı çatışmazlıqlar, xüsusən də vətəndaşların
müraciəti ilə bağlı ayrıca bölmənin olmaması əsas problemlərdəndir.
Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə üzrə Komissiyanın rəsmi elektron portal
olan www.antikorrupsiya.gov.az saytında sonuncu xəbər yenilənməsi fevral ayının
22-ə təsadüf edir. Saytda komissiyanın fəaliyyəti və quruma müraciətlə bağlı
ətraflı məlumat yerləşdirilib.
L.Hüzeynzadə
Bu məqalə "Beynəlxalq
Mətbuat Klubu” İctimai Birliyi tərəfindən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının "Dövlət
qurumlarında əhalinin müraciətlərinə baxılması qaydalarının monitorinqi” layihəsi
çərçivəsində hazırlanıb.