Dünyanın bütün dillərini öyrənmək istəyən tələbə
Oxumaq ən
sevimli vərdişidir, harada, hansı şərtlər daxilində olmasının fərqi yoxdur. Yetər
ki, oxumaq, təhsil almaq olsun. İstənilən ixtisasla cəmiyyətə faydalı olmaq
mümkündür, ona görə, əsas olan da məhz budur. Ən böyük məqsədi
isə gələcəkdə kimsəsiz, imkansız insanlara kömək etmək olan müsahibimiz Bakı
Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsinin birinci kurs tələbəsi Sara Quliyevadır.
- Universitetə qəbul imtahanında 692 bal yığmışdınız.
700 hədəfindən sizi bir neçə bal ayırdı...
- Bəli, əslində o suala da
doğru cavab yazmışdım, sadəcə, kodlaşdırmada işarələmə apararkən kağızda bir az
kənara çıxmışdım, ona görə də, onu doğru kimi götürməmişdilər. Bu səbəbdən 700
olmadı.
- Bu, çox şeyi dəyişəcək bir bal
deyil, onsuz da...
- Əlbəttə
ki. Universitetə qəbul oldum, prezident təqaüdünə layiq görüldüm.
- Bu balı toplamaq üçün gərək orta məktəbdə yaxşı
oxuyasan...
- 2006-cı ildə Heydər Əliyev
adına liseydə birinci sinfə daxil
olmuşam. 2017-ci ildə elə həmin liseyi qızıl medalla başa vuraraq məzun oldum.
Mənə görə, qızıl medal 11 illik əziyyətin nəticəsi kimi qiymətləndirilməlidir.
Bunun üçün gərək fənlər arasında ögey-doğmalıq qoymayasan. Yəni, "üçüncü qrupa
hazırlaşıramsa, kimya, fizika mənim nəyimə lazımdır” deməməlisən. Birinci
sinifdən on birinci sinfə kimi çox çalışmalısan. Bütün fənlər üzrə qiymətlərim
yüksək olduğuna görə, buna layiq görüldüm. Bundan başqa, təhsil aldığım məktəbdə
fənlər arasında fərq qoymağa icazə verilmirdi. Yəni, mən üçüncü qrupa
hazırlaşırdımsa, ixtisasıma aid olmayan fənləri də mütləq yaxşı oxumalıydım. Elə
dostlarım var idi ki, 11-ci sinifdə ümumiyyətlə, məktəbə getmirdilər. Bizdə isə
11-ci sinifdə kimya və fizika fənlərini oxuyurduq. O baxımdan, şanslı olduğumu
fikirləşirəm. Buna görə, təhsil aldığım liseyin bütün müəllim kollektivinə minnətdarlığımı
bildirirəm. Məktəb vaxtı respublika fənn
olimpiadalarında iki dəfə Azərbaycan dili və ədəbiyyat fənni üzrə qalib
olmuşam. Həmçinin «Heydər Əliyev şagirdlərin gözü ilə» adlı inşa müsabiqəsində,
"Ədəbiyyat biliciləri” adlı layihədə və digər yarışmalarda uğurlarım olub. Bir
neçə dəfə müxtəlif layihələrdə birinci yerə layiq görülmüşəm. Yazmağa həvəsim
elə o vaxtdan yaranıb. Düzdür, indi dərslər görə çox vaxtım olmasa da, imkan tapdıqca
esselər yazmağa çalışıram. Bundan başqa, dil öyrənməyə böyük marağım var. İndi
fransız və koreya dillərini öyrənirəm. Bütün dünya dillərini öyrənmək kimi bir
həvəsim var.
- Oxumağa bu qədər maraqlı birinin, "bu gün
oxumasam da olar” dediyi gün olurmu?
- Düzü, nə vaxtsa hansısa bir
günü sırf özümə ayırmaq istəyərəm. Amma oxumaq kimi hissi özümdən uzaqlaşdıra
bilmirəm. Qarşıma qoyduğum məqsəd və məsuliyyətlərim buna imkan vermir. Mənə
inanan insanların etimadını qırmaqdan həmişə qorxmuşam. Bəlkə də ən böyük
stimulum da bu olub. Xüsusilə, valideynlərim mənə dəstək olurlar. Babam
fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor Maqsud Nəcəfov da ən böyük dəstəkçilərimdəndir.
- Artıq tələbəsiz, dərsləriniz necədir?
- Düzü, məktəbi bitirəndən sonra universitetə
uyğunlaşmağım bir qədər vaxt apardı. Çünki ilk vaxtlar sistemi tam qavraya
bilmirdim. Amma indi hər şey yaxşıdır. Qiymətlərim yüksəkdir və artıq dərs
yükünə öyrəşmişəm. Əslində, bəzi məqamlarda təcrübəsizliyin verdiyi həyəcanlar
olur. Amma yaxşı nəticələr əldə etdikcə, bir az həyəcanım azalır. Məktəb vaxtı
bəlli bir material əsasında dərsləri oxuyurduq, amma universitetdə öyrəniləcək
şeylər daha çoxdur. Bu materialların hamısını oxumaq isə praktik olaraq, mümkün
deyil. Əhatə dairəsi çox genişdir, ona görə bir az adam narahat olur ki, nəyisə
çatdırmaya bilərəm və s. Yeganə çətinliyimiz bundadır. Həmçinin, mən ingilis
bölməsində təhsil aldığıma görə, materialların çoxu elektron versiyada olur.
Adi kitab demək olar ki, yoxdur. Əvvəl müəyyən fənlərdə hüquq terminləri,
akademik cümlələr çətin gəlirdi. Amma artıq buna da öyrəşmişəm. Burada hər şey
gözlədiyimdən daha yaxşıdır. Çünki universitetə qəbul olunmazdan əvvəl məndə fərqli
təəssürat yaratmışdılar. Universitetlər haqqında fikirlərim birmənalı deyildi.
Amma müəllimlərimiz dərsi çox yaxşı tədris edir.
- Əvvəldən hüquqşünas olmaq istəyibsiniz?
- Əslində birinci ixtisas
qrupuna da hazırlaşıb İT mütəxəssisi də ola bilərdim. Yəni, mənim üçün
ixtisasın heç bir fərqi yox idi. Çünki oxumağı sevdiyim üçün oxumuşam. Heç
fikirləşməmişəm ki, hansısa sənəti sevdiyim üçün oxuyuram. Mənə görə, əsas olan
öz sahəm üzrə irəli gedə bilməkdir.
- Hüququ valideynlərin istiqamətləndirməsi ilə seçibsiniz
onda?
- Qəbulda
yüksək bal toplamışdım. Bizdə axı belə yanaşma var ki, 3-cü qrup üzrə yüksək
bal toplayanlar hüququ seçirlər. Evdəkilər mənə hüququ məsləhət gördülər,
razılaşdım. Məcburən seçməmişəm, maraqlı və cəmiyyətə faydalı olacaq bir sahə
olduğunu düşünüb, razılaşdım. Atamın hüquqşünas olmağı da bu qərarıma bir az təsir
etdi.
- İT sahəsinə də marağınız olub,
hüquqda oxuyursunuz. Gələcək karyeranız haqda nə düşünürsünüz?
- Gələcəkdə təhsilimi xaricdə davam
etdirmək istəyirəm. Bu, mənim ən böyük məqsədlərimdən biridir. Mümkün olsa, hətta
bakalavr müddətində də xaricə getməyə cəhd edəcəyəm. Hətta indidən magistr təhsilimi
Avropa ölkələrinin birində davam etdirmək haqqında düşünürəm. Məsələn,
Hollandiya, İngiltərə seçdiyim ölkələr arasındadır. Amma hələlik dəqiq qərar
verməmişəm. Bir az pafoslu səslənir, amma mənim daha bəşəri arzularım var. Gələcəkdə
beynəlxalq arenalara çıxmaq ən böyük arzularımdandır. Bundan başqa, gələcəkdə
insanlara kömək etmək, bəşəriyyətə faydalı olmaq üçün bir sıra xeyriyyə layihələri
həyata keçirmək istəyirəm. Karyerada irəli getmək mənə müəyyən dərəcədə elə
bunun üçün lazımdır. Layihələrin maddi təşkilatını tamamən özüm həyata keçirim
deyə. İT sahəsini sevirəm. Əlbəttə ki, gələcəkdə hüquqşünas olacağam, amma niyə
informasiya texnologiyalarını bilən hüquqşünas olmayım? Əlavə kurs keçib, öyrənə
bilərəm. ADA Universitetinin proqramlaşdırma kurslarının iştirakçısı oldum.
Onlar bizə bir semestrlik dərs keçdilər. Artıq müəyyən proqramlaşdırma dillərini
bilirəm. Amma getdikcə hüququ da sevməyə başlayıram. Yenə də deyirəm ki, mənim
arzularım bir qədər fərqli olduğuna görə, ixtisasla bağlı dərdim olmayıb. Öz
arzularıma çatmaq üçün isə hansısa sahədə uğurlu olmalıyam. Fərqi yoxdur hüquq,
İT, yaxud tibb olsun. Önəmlisi öz sahənin peşəkarı ola bilməkdir. İndi hüququ
seçdiyimə görə peşman deyiləm. Əlbəttə, məqsədə çatmaq üçün təhsil çox önəmlidir.
Amma gələcəkdə daha çox insanlara kömək edə biləcək layihələrdə iştirak etmək
istəyirəm. Bu günə kimi valideynlərim həmişə mənə inanıblar. Mən də onların
etimadını doğrultmağa çalışmışam. Onlar mən yol göstərdilər, dəstək oldular.
İndi isə növbə mənimdir. Ailəmizdə məndən kiçik bir qardaşım var. İndi o, 11-ci
sinifdə oxuyur. Çalışıram ki, əlimdən gəldiyi qədər dərslərində ona kömək edim.
Çünki o, indi hazırlıq ərəfəsindədir.
- Boş vaxtlarınızı necə keçirirsiniz?
- Şəkil çəkməyi,
əl işləri hazırlamağı sevirəm. Ən
sevimli məşğuliyyətim isə "post-crossing”dir. Yəni, mən xaricdə yaşayan
insanlarla elektron məktub vasitəsilə əlaqə saxlayıram. Sonra bir-birimizə ənənəvi
məktublar göndəririk. Bir növ keçmiş məktub ənənələrini yaşadırıq. Bu, çox
maraqlıdır. Biz bir-birimizə təkcə məktublar deyil, müəyyən suvenirlər, kiçik hədiyyələr
də göndəririk. Elektron məktublaşmada bir-birimizə ünvanlarımızı veririk. Bu işə
üç il əvvəl başlamışam. Təzə başlayanda, bunu etməkdə əsas məqsədim ingilis
dilimi inkişaf etdirmək idi. Getdikcə Azərbaycanı tanıtmağa başladım. Bu mənim ən
böyük məqsədlərimdən biridir. Əvvəl fikirləşirdim ki, xaricilər Azərbaycanı
tanımırlar. Amma indi görürəm ki, onlar Azərbaycanı tanısalar da, ölkəmiz
haqqında bəzən səhv düşüncələrə malik olurlar. Onlar Azərbaycanı geridə qalmış hansısa
Şərq ölkəsi kimi tanıyırlar. Hətta Avstraliyada yaşayan bir qız mənə dilimizin ərəb
dili olduğunu güman etdiyini dedi. Bu, mənə çox pis təsir etmişdi. İndiyə qədər
Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı səhv yanaşması olan 50-yə yaxın adamla müzakirə
aparmışam, onlara hadisələri doğru şəkildə çatdırmağa çalışmışam. Həmçinin,
çalışıram ki, onlara öz mətbəximizin təamlarını da nümayiş etdirim. Milli
suvenirlər, Azərbaycan haqqında fiqurlar göndərirəm. Müxtəlif videolar
hazırlayaraq sosial şəbəkələrdə paylaşıram. "İnstagram”da Bakının görməli yerlərini
çəkib, tez-tez paylaşıram. Bu, onların çox xoşuna gəlir. Amma vaxtımın azlığına
görə indi təkcə həftə sonları bu işə zaman ayıra bilirəm. Çünki həftə içi dərslərdən
imkan tapa bilmirəm.
Şəbnəm Mehdizadə