"Demokratlar"ın “dözümsüzlük” yarışı
Azərbaycanda özünü demokrat sayanlar, Avropa
dəyərlərinin təmsilçisi hesab edənlər Türkiyədəki son referendumla bağlı qəribə
mövqe nümayiş etdirirlər. Demokratik cəmiyyətlərdə hər şey xalqın iradəsi,
seçicilərin səsi həll edir. Türkiyədə keçirilən son seçkilərdə və ümumxalq
səsverməsində bu kəsimin sevmədiyi Ədalət və İnkişaf Partiyası (AKP) qalib
gəlir. Hər dəfə də nəticələr elan olunduqdan sonra bu dəstənin üzvləri
tərəfindən AKP hakimiyyətini, bu siyasi qüvvənin liderlərini, hətta onlara səs
verən Türkiyə seçiciləri ilə bağlı aşağılayıcı mövqelərə rast gəlirik. Bunların
istəkləri baş tutmur deyə, Türkiyədəki seçkilərin nəticələrinə hər vasitə ilə
qara yaxmağa çalışırlar. Sözdə demokrat olanlar faktiki demokratik seçkilərin
nəticələrini qəbul edə bilmirlər. Belə çıxır ki, bunlar üçün demokratiya ancaq
istədikləri reallaşanda lazım olur. Bu dəstənin təmsilçiləri aprelin 16-da
Türkiyədə keçirilən referendumdan sonra da sosial şəbəkələrdə sözün əsl
mənasında at oynadırlar. Türk xalqının seçiminə hörmətlə yanaşan, "bəli”
kampaniyasının tərəfdarı kimi çıxış edənlər sosial şəbəkədə təhqirlərə məruz
qalırlar.
Bu aqibəti hələ referendumdan öncə AKP hakimiyyətinin mövqeyini
dəstəkləyən "Ağ” Partiyanın sədri Tural Abbaslı da yaşayıb. Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlama
verən "Ağ” Partiyanın sədri Tural
Abbaslı bildirib ki, Türkiyədə keçirilən referendum bu ölkənin güclənməsinə
gətirib çıxaracaq. Onun sözlərinə görə, Türkiyənin indiki siyasi, iqtisadi
vəziyyəti elədir ki, mərkəzləşmiş güclü hakimiyyətə ehtiyacı var: "Yəni, bu
ölkədə PKK-nı, bəzi siyasi partiyaların terror təşkilatlarına verdiyi dəstəyi,
xaricdən edilən təzyiqləri, o cümlədən FETÖ terror şəbəkəsinin dövlət
strukturlarına sızmasını nəzərə alsaq görərik ki, bugünkü parlament
üsul-idarəsi Türkiyəni gücsüz vəziyyətə salırdı. Faktiki olaraq, indiyədək
Türkiyə müdafiəsiz halda idi. Qardaş ölkənin parlamentində 550 deputat var,
onun da 80-ə yaxını PKK-ya simpatiya göstərir. Belə olan halda, idarəetmənin
mərkəzləşdirilməsinə ehtiyac var idi. AKP hökuməti də bunu zamanında anladı və
Türkiyədə kifayət qədər çəkisi olan Milliyyətçi Hərəkat Partiyası ilə razılığa
gələrək referendum keçirdi. Təəssüflər olsun ki, Azərbaycanda bir çoxları buna
birmənalı yanaşmadı. Halbuki, dünyanın bir çox ölkələrində prezident
üsul-idarəsidir. O ölkələrə avtoritar demirlər, amma Türkiyə prezident
üsul-idarəsinə keçməklə avtoritar rejim mövcud olacaq. Necə ola bilər ki, bu
sistem ABŞ-da, Fransada mövcud ola bilir, ancaq Türkiyədə mənfi nəticələrə
gətirib çıxarır? Təbii ki, burada hərbi çevriliş etməyə cəhd edən bəzi
dövlətlərin marağı var”.
T.Abbaslı əlavə edib ki, referendumun nəticələrini
Türkiyə müxalifəti belə şübhə altına almır: "Təbii ki, 80 milyona yaxın
vətəndaşı olan Türkiyədə keçirilən seçkidə kiçik qüsurlar olacaq. Amma bu,
xalqın seçkilərdəki iradəsinə təsir etmir. Azərbaycanda bu məsələyə qarşı
çıxanların bir hissəsini araşdıranda görürük ki, həmin şəxslərin Avropanın
hansısa institutları, təşkilatları ilə bu və ya digər formada əlaqəsi var. Özünü
demokrat adlandıranların dözümsüzlük nümayişi bir yana, hətta etiketləri aşaraq
təhqirlərə, söyüşlərə üstünlük verirlər. Hətta vəziyyət o yerə çatır ki, bu cür
insanlar fərdləri deyil, bütövlükdə cəmiyyəti təhqir edir. Onu da təəssüflə
qeyd edim ki, "Azadlıq” radiosu da Türkiyə xalqının iradəsinə hörmətlə
yanaşmır, qərəz nümayiş etdirir. Eyni zamanda, özünü demokratik, alternativ
media hesab edən internet resurslarında da obyektivlik görmədik. Demokratiya
uğrunda mübarizə aparıb, başqa demokratik fikirləri, yanaşmaları bu qədər
aşağılamaq onu göstərir ki, o insanların düşüncə tərzində problem var. Kim
onların istədiyi kimi danışırsa, o yaxşıdır. Amma kim ki, onlara əks fikir
söyləyir onu gözdən salmağa, linç edib cəmiyyətdən uzaqlaşdırmağa cəhd edirlər.
Bu tip insanlarda demokratik düşüncə tərzi yoxdur”.
Partiya sədri qeyd edib ki, kimin nə deməsindən
asılı olmayaraq, Türkiyədə xalqın iradəsi qələbə çaldı: "Azərbaycanda istər
iqtidar, istər müxalifət və ya başqaları olsun, fərq etməz, Türkiyə xalqının bu
iradəsinə hörmətlə yanaşmalıdır. Artıq Türkiyədə yeni sistem olan prezident
üsul-idarəsi ilə əməkdaşlığın genişləndirilməsi istiqamətində fikirləşmək
lazımdır. Unutmaq lazım deyil ki, Türkiyə bizim üçün sıradan dövlət deyil. İran
Cənubi Azərbaycan məsələsində ölkəmiz üçün əhəmiyyətlidir. Türkiyə isə Azərbaycana
qardaş ölkədir. Bizim münasibətlərimizin keçmişə söykənən tarixi var. Birinci
Qarabağ müharibəsində, eləcə də sonrakı dövrdə beynəlxalq aləmdə qardaş ölkənin
bizimlə birgə mövqe nümayiş etdirməsi hər kəsə bəllidir. Müasir tariximizdə -
2001-ci ildə İran təyyarələri Azərbaycanın hava sərhədlərini pozmasından sonra
Türkiyənin hərbi hava qüvvələrinin Bakı səmasındakı güc nümayiş göstərməklə
ölkəmizin müstəqilliyinin qarantı kimi çıxış etdi. Ona görə də bu münasibətləri
qorumaq lazımdır”.
T.Abbaslı söyləyib ki, bəzi insanlar Türkiyənin
siyasi-ictimai vəziyyəti haqqında yazanda Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərini
nəzərə alsınlar: "Unutmasınlar ki, Türkiyə bizə qonşu dövlətdən daha yaxındır.
İnanın ki, hətta referendumda "xeyir” tərəfdarları çoxluq qazansaydı belə, biz partiya
olaraq, Türkiyə xalqının iradəsinə hörmətlə yanaşacaqdıq. Özlərinə demokratik
deyən kəsim isə qərəzli mövqeyi ilə əslində Azərbaycan xalqının gözündən düşmüş
olur”.
Bəxtiyar MƏMMƏDLİ