“Baillie Gifford 2016”-nın qalibi açıqlandı
1999-cu ildən ənənəvi olaraq verilən "Samuel
Jhonson”, indiki adı ilə "Baillie Gifford” ədəbi mükafatının builki qalibi elan
edilib. Qalibin kimliyi ilə bağlı xəbərə keçməzdən əvvəl bildirək ki, XVIII
əsrdə yaşamış ingilis ədib Samuel Consonun şərəfinə təyin edilmiş bu mükafatın
adı 2009-cu ildə dəyişdirilərək, "Qeyri-bədii ədəbi nümunələr üzrə Samuel
Conson mükafatı” kimi təsdiqlənmişdi. Görünür, "Samuel Jhonson” ədəbi mükafat
fondunun idarə heyəti mükafatın adından yenə razı qalmayıb. Belə ki, mükafatın
adı bu il də dəyişdirilərək, "Qeyri-bədii ədəbi nümunələr üzrə Baillie Gifford”
mükafatı kimi təsdiqlənib.
İndi isə yeni adlı mükafatın ilk qalibi
haqqında: Mükafatın builki qalibi, yəni ənənəvi olaraq verilən 30000 funt
sterlinqin (64000 manat – red.) sahibi "Şərq Qərb Küçəsi” ("East West Street”)
əsəri ilə fransız-ingilis əsilli hüquqşünas Filip Sands olub. Sandsın
bəşəriyyəti məhvə sürükləyən beynəlxalq suiqəsd və cinayətlər, soyqırımı tarixi
haqqında yazdığı əsər mükafat uğrunda mübarizənin sonunda ötən ilin Nobel
Ədəbiyyat mükafatının qalibi Svetlana Alekseyeviçin romanını kölgədə qoyub.
Londonda keçirilən mükafatlandırma
mərasimindən sonra yazarla görüş təşkil edilib. Görüşdə media nümayəndələri ilə
səmimi söhbət edən hüquqşünas-yazar bu pulun hamısının dostu, yazıçı Hişam
Matarın da köməyi ilə qaçqın və didərgin düşmüş, dərin ehtiyaclar içində
yaşayan bir neçə ailənin sosial vəziyyətinin müvəqqəti də olsa,
yaxşılaşdırılması üçün xərclənəcəyini açıqlayıb: "Hişama bir şüşə konyak alacam
bu pula, özümə də bir-iki banka turşu. Qalanını isə bu mükafat uğrunda
mübarizəyə girişəndə qarşıya qoyduğum məqsəd üçün xərcləyəcəyəm”.
"Guardian”da yer alan xəbərə görə,
mükafatlandırma mərasimində əsər haqqında danışan münsiflər heyətinin sədri Conatan
Derbişayer müəllifin ədəbi qabiliyyətlərini yüksək dəyərləndirib: "Müəllifin
Avropa tarixi ilə fərdi və ictimai faciələri uyğunlaşdırma üsulları insanı
heyran edir. Mən çox tez-tez ədəbi mükafatların münsiflər heyətində təmsil
olunuram. Çox istərdim ki, Sands ədəbi aləmdə qalmağa qərar versin. Bu əsər bir
şəhərin, onun öz ailə keçmişindəki sirlərin və boşluqların, böyük bir sürgünün
və inanılmaz güclü təsvir üsulları ilə təqdim edilmiş yenilikçi ideyaların,
soyqırımı və bəşəriyyətin məhvinə yönəlmiş kütləvi cinayətlərin
bioqrafiyasıdır. Bu, bizim beynəlxalq ədəbiyyat və hüquq aləminin birgə uğuru
ilə tanış olmaq fürsətidir”.
Məlumat üçün onu da qeyd edək ki, London
Universitetinin professoru olan Sands Konqo, Yuqoslaviya, İraq, Yəmən,
Quantanamo və s. kimi ölkələrdə konflikt situasiyaların həlli prosesinə
başçılıq etmiş nüfuzlu diplomatdır.