“İslahatların nəticələrini görürük və bundan sonra da görəcəyik” - Müsahibə - Video
Azərbaycan
Prezidentinin İctimai-siyasi məsələlər üzrə köməkçisi, tarix elmləri doktoru,
professor Əli Həsənov Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri (AzTv) Qapalı
Səhmdar Cəmiyyətinin (QSC) "Həftə” proqramında aparıcı Rövşən Məmmədovun qonağı
olub. Prezidentin köməkçisi Ə.Həsənov 11 aprel 2018-ci ildə keçirilən Prezident
seçkilərindən ötən bir il ərzində ölkənin həyatında baş verən mühüm hadisələr,
xalq-lider birliyi, bugünkü reallıqlar və gələcək hədəflər, Fransanın "Opinion
Way” şirkətinin Azərbaycanda keçirdiyi rəy sorğusunun nəticələri və sairlə
bağlı jurnalistin suallarını cavablandırıb.
- Əli müəllim, 11 aprel 2018-ci il tarixdə
keçirilən prezident seçkilərindən bir il ötür. Məhz ötən il keçirilən
seçkilərdən sonra islahatların yeni dalğasına start verildi. Həmin islahatların
ortaya çıxardığı bugünkü nəticələri necə dəyərləndirirsiniz? Ötən bir ildə
hansı nailiyyətlərə imza atılıb?
-
Azərbaycandakı mövcud ictimai-siyasi vəziyyətə, Prezident İlham Əliyevin son
bir ildə həyata keçirdiyi islahat kursuna, hökumətin ümumi daxili və xarici
siyasətinə ölkə əhalisinin münasibətini öyrənmək məqsədilə Fransanın "Opinion
Way” şirkətinin keçirdiyi geniş rəy sorğusunun nəticələri, həmçinin indiyə
qədər həyata keçirilən islahatlar, görülən işlər onu deməyə əsas verir ki,
Prezident İlham Əliyevin son bir ildəki fəaliyyəti kifayət qədər nəticəli olub.
İlk növbədə görünən, müşahidə olunan, eləcə də sorğunun ortaya çıxardığı məsələ
fəaliyyətin dinamikasıdır. Tək son bir ildə deyil, ümumilikdə ötən 16 il
ərzində Prezident İlham Əliyevin fəaliyyəti hər zaman dinamik olub. Dövlət başçısının
indiyə qədər təsdiq etdiyi 4 regional inkişaf proqramından 3-nün tam yerinə
yetirilməsi, 1-nin isə hazırda icra olunması nəticəsində Azərbaycanın bütün
regionları tamamilə yenidən qurulub, siması əsaslı şəkildə dəyişib,
infrastruktur layihələr reallaşdırılıb, o cümlədən əhalinin elektrik enerjisi
və qaz təchizatı, içməli su təminatı daha da yaxşılaşdırılıb, yollar, müxtəlif
təyinatlı sosial obyektlər yenidən qurulub. Faktiki olaraq Azərbaycanın
regionları tamamilə yenidən qurulub. Ötən bir il ərzində Prezident İlham Əliyev
regionlara 24 dəfə səfər edib. Dinamikanı görürsünüzmü? Bu, o deməkdir ki,
dövlət başçısı 5 ilə regionlara 100-dən artıq səfər edir. Həmin səfərlərdə
Prezident İlham Əliyev nəinki verdiyi göstərişlərin, tapşırıqların yerinə
yetirilmə səviyyəsini yoxlayır, eyni zamanda ölkə vətəndaşları, yerli
sakinlərlə intensiv təmasda olur, çoxsaylı görüşlər, ayrı-ayrı sahələri,
xüsusən də kənd təsərrüfatının inkişafını nəzərdə tutan müşavirələr keçirir.
Son bir ildə isə fəaliyyət dinamikası daha çox hiss olunur. Bu dinamika
"Opinion Way” şirkətinin keçirdiyi sorğunun nəticələrində də öz əksini tapıb.
Azərbaycan xalqı hər zaman hər şeyin daha dinamik, tez və nəticəli həyata
keçirilməsini arzu edir. Sorğunun nəticələri də onu göstərdi ki, Prezident İlham
Əliyevin son bir ildəki fəaliyyəti sözün həqiqi mənasında xarakterizə edən əsas
məsələlərdən biri fəaliyyətin dinamikası, sistemlilikdir. Yeni Azərbaycan
Partiyasının 11 aprel prezident seçkiləri ərəfəsində keçirilən qurultayında
Prezident İlham Əliyev qısa, lakonik, lakin kifayət qədər məzmunlu, proqram
xarakterli çıxış etdi. Bu çıxışında o, gələcək fəaliyyətinin müəyyən
konturlarını açıqladı. İslahat siyasətini də ilk dəfə o zaman bəyan etdi.
Prezident kimi fəaliyyətə başladığı yeni dönəmdə dövlət idarəçilik sistemində
Azərbaycan üçün zəruri sahələri əhatə edən vergilər, sosial təminat, gömrük
sistemlərini, idxal-ixrac proseslərini, əhalinin ərzaq təminatını və
təhlükəsizliyini təmin edən sistemləri və sair sahələri əhatə edən islahatlar
başlandı. 2018-ci ilin aprel ayından dekabr ayına qədər bu sahələrin fəaliyyəti
yeniləndi. Cari ilin yanvar ayında biz bu islahatların nəticələrini gördük.
Vergi sistemində həyata keçirilən islahatlar, nizam-intizam, şəffaflıq,
idarəçilik sisteminin təkmilləşdirilməsi nəticəsində cari ilin yanvar ayında
vergi daxilolmaları artdı. Dövlət büdcəsinə əlavə vəsaitlər daxil oldu.
Prezident İlham Əliyev bundan irəli gələrək genişmiqyaslı sosial paket ortaya
qoydu. Bu sistemlilik fəaliyyət dinamikası ilə birlikdə ötən bir ilin xarakteristikasını
ortaya qoyan məsələlərdir.
- Söylədiklərinizə dəstək olaraq, ötən bir ili
əvvəlki illərdən fərqli olaraq dinamik inkişaf tempi, həyata keçirilən
islahatlar, sosial siyasətin daha da aktivliyi ilə xarakterizə etmək olar.
İstərdim ki, sosial məsələlərə ayrıca olaraq toxunaq. Prezident İlham Əliyev
hər zaman vurğulayır ki, vətəndaşın rifahı, sosial müdafiəsi siyasətimizin ana
xəttini təşkil edir. Son bir il ərzində atılan hansı sosial xarakterli addımlar
vətəndaşın məhz Prezident İlham Əliyevin yanında olduğunu sübut etdi?
- Prezident
İlham Əliyevin fəaliyyətinin əsas xarakterik xüsusiyyətlərindən biri onun
siyasətinin təməlində, mərkəzində Azərbaycan vətəndaşının rifahının, maraqlarının
və gündəlik qayğılarının dayanmasıdır. Prezident İlham Əliyevin belə bir
aforizmi var: "Mən istəyirəm ki, Azərbaycanda heç bir insanın hər hansı
problemi olmasın”. Heç bir insanın heç bir probleminin olmaması istəyi dünyada
öz ölkəsinə rəhbərlik edən bütün prezidentlərin arzusudur. Çünki, hər bir
prezidentin sosial dayağı bununla şərtlənir. Prezident İlham Əliyev söz və əməl
sahibidir. O, demək olar ki, bütün fəaliyyətini ölkə vətəndaşlarının maraqları
üzərində qurur. Həyata keçirilən hər bir tədbirin dövlət başçımız üçün iki
dəyər və qiymət meyarı var. Birincisi dövlətin maraqlarının təmin olunması,
ikincisi insanların həyat səviyyəsinin daha da yaxşılaşdırılmasıdır.
Prezidentin fəaliyyətinin ictimai əhəmiyyətliliyi bu iki meyar üzərində
qurulub. Ona görə də Prezident İlham Əliyevin daxili və xarici siyasətinin
təməlində Azərbaycan vətəndaşının maraqları dayanır. Konkret sosial siyasətə
gəlincə, cari ilin yanvar, fevral və mart ayı ərzində Prezident İlham Əliyevin
qəbul etdiyi sosialyönlü paketlər, o cümlədən fərman və sərəncamlar, icra olunan
tədbirlər Azərbaycan əhalisinin az qala yarısını əhatə edir. Təxminən 4
milyondan artıq əhalimiz son addımlar nəticəsində özünün sosial-iqtisadi
vəziyyətini yaxşılaşdırıb. Bunun nəticələrini biz artıq görürük və bundan sonra
da görəcəyik. "Opinion Way” şirkətinin fevral-mart aylarını əhatə edən
sorğusunun nəticələri də qeyd edilənləri bir daha nümayiş etdirir. Son aylar
ərzində Prezident İlham Əliyev tərəfindən imzalanan və sosial sahəni əhatə edən
fərman və sərəncamların maliyyə yükü büdcədən əlavə 2,5 milyard manata
yaxındır. Prezident İlham Əliyevin ötən
il Prezident seçildikdən sonra imzaladığı ilk Fərman şəhid ailələrinin sosial
müdafiəsinin gücləndirilməsi ilə bağlı olub. Bu Fərmanla 10 minə yaxın şəhid
ailəsinə 11 min manat məbləğində birdəfəlik ödəmələrin verilməsi nəzərdə
tutulub. Prezident İlham Əliyevin cari il yanvarın 28-də imzaladığı daha bir
Fərmanla birdəfəlik ödəmənin verilməsi prosesi artıq 12268 şəhidin
vərəsələrini əhatə edib.Bununla yanaşı, indiyə qədər ölkəmizdə şəhid
ailələrinin və müharibə əlillərinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi
istiqamətində çoxsaylı mühüm addımlar atılıb. Şəhid ailələrinə və müharibə
əlillərinə, Milli Qəhrəmanlara Azərbaycan Prezidentinin aylıq təqaüdünün
məbləği ötən dövrdə mütəmadi olaraq artırılıb. Digər tərəfdən, ölkədə ümumilikdə həyata keçirilən pensiya islahatı
nəticəsində əmək pensiyasının minimum məbləği artırılıb. Bununla bağlı son
sərəncam 233 min nəfəri əhatə edib. Prezident İlham Əliyevin problemli
kreditlərlə bağlı imzaladığı sərəncam isə 850 minə yaxın vətəndaşı əhatə edir.
Tələbələrin təqaüdlərinin artırılması barədə sərəncam 110 mindən artıq
tələbəni sevindirib, onların maddi vəziyyətinin daha da yaxşılaşdırılmasına
təkan olub. Bütün bunları ümumiləşdirsək, dövlət inqilabi addımlar atıb,
çoxsaylı sosial layihələr həyata keçirilib. Prezident İlham Əliyevin sosial
paketi onun humanistliyindən, siyasətinin mərkəzində vətəndaş amilinin
dayanmasından xəbər verir. Bundan başqa, Prezident İlham Əliyev bütövlükdə
istəyir ki, Azərbaycanda heç bir vətəndaşın heç bir problemi olmasın, dövlətin,
xalqın, millətin təhlükəsizliyi təmin olunsun, beynəlxalq aləmlə münasibətlər
daha da yaxşılaşsın.
- Son bir ildə beynəlxalq münasibətlər sistemində
ölkəmizin əldə etdiyi uğurları, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinə dünya dövlətlərinin və beynəlxalq təşkilatların münasibətini necə
qiymətləndirmək olar?
- Prezident
İlham Əliyevin dövründə 2003-cü ildən başlayaraq reallaşdırılan xarici siyasət
nəticəsində dünyanın əksər beynəlxalq təşkilatları, dünya siyasətinin
formalaşmasında iştirak edən əksər aktorlar Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü
tanıyıb, ermənilərin ərazilərimizi işğal etməsi faktını dəyərləndirib, işğalçı
qüvvələrin bu əraziləri tərk etməsi barədə müxtəlif qətnamələr qəbul edib. Ulu
öndər Heydər Əliyevin zamanında BMT-nin məlum 4 qətnaməsi qəbul olunub. Bu
qətnamələr Ermənistan işğalını təsdiq edir və işğal olunan ərazilərdən erməni
qoşunlarının çıxarılmasını tələb edir. İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının da Cakartada
qətnaməsi qəbul olunub və Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi
dəyərləndirilib, Azərbaycan torpaqlarının işğalı faktı tanınıb. ATƏT-in Minsk
qrupu yaradılarkən də müvafiq qərarlar qəbul olunub. Prezident İlham Əliyevin
dövründə də bu tipli 12-14 qətnamə beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən qəbul
olunub. Həmin qətnamələrin mütləq əksəriyyətində Azərbaycanın ərazi bütövlüyü
təsdiq olunub, dəstəklənib. Azərbaycanın xarici siyasətində bir neçə mühüm
məqam var. Əvvəla Azərbaycan
elə bir bölgədə yerləşir ki, iki qarşı-qarşıya duran blokun hərbi-geostrateji
maraqları bu bölgədə təmin olunub. Bunlar NATO və KTMT-dir. Bunlar Cənubi
Qafqazda təhlükəsizlik mühitini müəyyən edirlər. Bu çərçivədə Prezident İlham
Əliyevin seçdiyi ən doğru yol Qoşulmama Hərəkatına üzv olmaqdır. Dünyanın 120 ölkəsinin
üzv olduğu bu təşkilata cari il Azərbaycan rəhbərlik edəcək. Lakin bu o demək
deyil ki, Azərbaycan NATO və KTMT-dən üz döndərib. Hər iki təşkilatla da
Azərbaycanın tərəfdaşlıq münasibətləri davam etdirilir. Azərbaycan NATO-nun
Sülh naminə Tərəfdaşlıq Proqramı çərçivəsində tərəfdaşlığını davam etdirir,
beynəlxalq sülhün təmin olunmasına töhfə verir, Şimali Atlantika Alyansının
üzvü olan dövlətlərdən öz ordu quruculuğumuzda yararlanır, müasir silah-sursat,
texnologiya məsələlərini ikitərəfli çərçivədə həll edirik. KTMT üzvü olan bəzi
dövlətlərlə, xüsusən də Rusiya ilə hərbi-texniki, hərbi-strateji əməkdaşlıq
münasibətləri davam etdirilir. Prezident İlham Əliyevin xarici siyasəti nəinki
Azərbaycanın təhlükəsizliyinin təminatı məsələsində, eləcə də gələcəkdə ərazi
bütövlüyümüzün təminatı məsələsində, bütövlükdə Azərbaycanın maraqları üzərində
qurulmuş kifayət qədər effektli təhlükəsizlik siyasətinin reallaşmasında önəmli
rol oynayır. Transmilli dünya ilə bizim nəqliyyat, enerji siyasətimizi də qeyd
etmək yerinə düşər. Təsəvvür edin, faktiki olaraq dünya dənizlərinə, okeanlara
çıxışı olmayan Azərbaycan dünyanın nəqliyyat-kommunikasiya, logistika mərkəzinə
çevrilib. Azərbaycan həyata keçirdiyi layihələrlə dünyanın nəqliyyat, enerji
xəritələrində dəyişiklik edib. Bu gün Azərbaycan Avropanın enerji
təhlükəsizliyinin təmin olunmasında mühüm rol oynayır. Azərbaycan Şimal-Cənub, Şərq-Qərb
nəqliyyat-kommunikasiya dəhlizlərinin mərkəzində yerləşir və bu kimi beynəlxalq
əhəmiyyətli layihələrin reallaşmasında mərkəzi dövlət kimi mühüm rol oynayır.
Bütün bunlar Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü kifayət qədər hədəfli,
sistemli, effektli xarici siyasətin nəticəsidir.
Hazırladı:
Rufik İSMAYILOV