2 milyardlıq yeni iqtisadi layihə
Bakı Şəhəri Qaradağ Rayonunun Ələt
qəsəbəsində 1000 hektar ərazidə, ümumi dəyəri ilkin olaraq 2 milyard manat
olmaqla "Azərbaycan-Çin Azad İqtisadi Sənaye Şəhərciyi”nin yaradılması
məqsədilə Qaradağ Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Süleyman Mikayılov və
Şenjen şəhər Regional İqtisadi Əməkdaşlıq Assosiasiyasının prezidenti Chen
Zhiyong saziş imzalayıblar.
Sazişə əsasən, tərəflər
Azərbaycanda yaradılmış əlverişli biznes və investisiya mühitindən, eləcə də
mövcud xammal və təbii resurslardan səmərəli istifadə etməklə, qeyri-neft
sektorunun davamlı inkişaf etdirilməsi, müasir texnologiyaların və qabaqcıl
idarəetmə təcrübəsini tətbiq etməklə ağır, yüngül sənaye, tikinti, yüksək
texnologiyalar və kənd təsərrüfatı sahələrinin qurulması, logistika
mərkəzlərinin və xidmət sahələrinin yaradılması, "Made in Azerbaijan” brendi
ilə rəqabətqabiliyyətli ixracyönümlü məhsulların potensialının artırılması,
eyni zamanda, potensial Çin şirkətlərinin Azərbaycan bazarlarına inteqrasiya
olunması və gələcəkdə "Sənaye Şəhərciyində” istehsal olunacaq məhsulların
xarici ölkələrin bazarlarına ixrac olunması əsas hədəflər olaraq müəyyən
olunub. Nəzərdə tutulan layihənin icra müddəti 4 illik dövrü əhatə edir.
Birinci il ərzində ərazidə texniki-layihələndirilmə işlərinin aparılması və
infrastrukturun salınması, ikinci ildə tikinti işlərinin aparılması və bir neçə
sektor üzrə istehsal sahələrinin istifadəyə verilməsi, növbəti illərdə isə
layihə üzrə nəzərdə tutulmuş bütün istehsal və xidmət sahələrinin tikintisinin
tam başa çatdırılması və istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulub.
İmzalanan sazişin perspektivləri
ilə bağlı mütəxəssislərin fikirlərini öyrəndik.
Millət vəkili, İqtisadi siyasət,
sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Tahir Mirkişili bildirir ki, Ələt qəsəbəsində Bakı Beynəlxalq
Dəniz Ticarəti limanı salınmaqdadır və Liman Azad İqtisadi Zona statusunda
fəaliyyət göstərəcəkdir: "Limanın əsas fəaliyyəti Avropa və Asiya arasında yük
daşımalarına xidmət etmək, eyni zamanda yeni istehsal sahələri yaratmaqla həm
Azərbaycan, həm də rezidentlər üçün əlavə dəyər yaratmaqdır. Çinin elan etdiyi
Bir kəmər-Bir yol "İpək Yolu” layihəsi bütövlükdə Avrasiya regionu üçün böyük
dinamik perspektivlər vəd edir. Bu yolun bir qolu da Azərbaycandan keçir.
Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu layihəsinin işə düşməsi ilə ticarətin dinamikliyi
daha da artacaqdır. Bu baxımdan ipək yolu infrastrukturu üzərində yeni iqtisad
zonaların yaradılması iqtisadi cəhətdən xeyli effektlidir. Təbii ki, bu cür
layihələr Azərbaycana texnologiyaların və biliklərin axmasına səbəb olacaqdır.
Texnologiya və bilik əldə etmək isə əsasən qeyri-neft sektorunun innovativ
inkişafına şərait yaradacaqdır”.
"Ekonomiks” Beynəlxalq İqtisadi Araşdırmalar
Birliyinin sədri Fikrət Yusifov deyir ki, bu əməkdaşlıq başqa xarici
şirkətlərin Azərbaycanın digər bölgələrinə yatırmalar etməsi üçün bir nümunə
olacaqdır: "Hazırkı dönəmdə regional
səviyyədə dəyəri 2 milyard manat olan və qeyri neft sektorunun inkişafını
hədəfləyən bir layihənin reallaşdırılması yüksək qiymətləndirilməlidir. Belə
bir layihə nəinki Qaradağ rayonuna, bütövlükdə Azərbaycan iqtisadiyyatına
kifayət qədər töhfələr verə biləcəkdir. Sazişə əsasən qurulacaq sənaye
şəhərciyində müasir texnologiyaların köməyi ilə ölkəmizin mövcud xammal və
təbii resurslarından səmərəli istifadə etməklə, istehsal olunacaq məhsulların
böyük bir hissəsi "Made in Azerbaijan” brendi ilə ixrac olunacaqdır ki, bu da
güclü valyuta daxilolmalarının həcmini artıracaqdır. Digər tərəfdən, ilk olaraq
qurulacaq belə sənaye şəhərciyi gələcəkdə Çin-Azərbaycan iqtisadi əlaqələrinin
daha da genişləndirilməsinə təkan verəcək və bu ölkənin aparıcı şirkətlərinin
Azərbaycanda yatırımlar etməsi üçün böyük stimul yaradacaqdır. Dörd il ərzində
mərhələlər üzrə qurulacaq bu sənaye şəhərciyində minlərlə insan çalışacaqdır.
Belə bir sənaye şəhərciyi eyni zamanda xarici şirkətlərin Azərbaycanın digər bölgələrinə
yatırmalar etməsi üçün bir nümunə olacaqdır”.
İqtisadçı Rəşad Həsənov imzalanan
sazişin sahibkarlarımızın yeni
bazarlara çıxışının təmin olunmasına müsbət təsir edəcəyini deyir: "Beynəlxalq
təcrübə də onu göstərir ki, iqtisadi inkişafa nail olmanın yollarından biri də
azad iqtisadi zonaların yaradılmasıdır. Bu təcrübədən daha çox BƏƏ istifadə
edir. Və hazırda resurs ölkələrinin iqtisadiyyatlarının təhlili zamanı məlum
olur ki, BƏƏ bu sahədə digər dövlətlərə
nisbətən daha uğurludur. Uzun müddət idi ki, Azərbaycanda da azad iqtisadi
zonaların yaradılması üçün xüsusi addımlar atılırdı. Bu iqtisadi sənaye
şəhərciyi ölkəyə xarici investisiya axını təmin edəcəkdir. Hesab edirəm ki, bu,
qeyri neft sektorunun inkişafı istiqamətində ən böyük layihələrdən
biridir. Həmçinin bu layihə sənayenin
inkişaf dinamikasını müsbətə doğru dəyişəcəkdir. Bundan başqa, burda fəaliyyət
göstərəcək çinli sahibkarlarının əlaqələri növbəti mərhələdə Azərbaycan sahibkarları üçün yeni bazarlara çıxışın
təmin olunmasına müsbət təsir edəcəkdir. Bu da ölkənin qeyri neft ixracını
gücləndirəcəkdir. Həmçinin məşğulluğun artmasına da təkan verəcəkdir.
Azərbaycanın mövcud tranzit
potensialından səmərəli istifadəni təmin edəcəkdir. Regionlarda istehsal olunan
məhsulun dünya bazarına çıxarılması nəqliyyat sisteminin də inkişafına gətirib
çıxaracaqdır. Bu cür inkişaf növbəti
mərhələlərdə kənd təsərrüfatında yeni texnologiyanın tətbiqini və intensiv
inkişafının təmin olunmasını şərtləndirə bilər”.
Günel
Azadə